• W latach 2020-2022 lekarze w Wielkopolsce przeprowadzili ponad 68 tys. zabiegów usunięcia zaćmy. Liderami w tym zakresie są dwa szpitale z Poznania oraz placówka z Piły
• Czas oczekiwania na zabieg w wielu ośrodkach wynosi obecnie mniej niż dwa miesiące
• Wielkopolski NFZ na zabiegi wydał w trzech ostatnich latach ponad 137 mln zł. To także efekt wzrostu cen za świadczenia, jakie płaci Fundusz

W tym województwie na zabieg usunięcia zaćmy czeka się dwa miesiące

Wielkopolski Oddział Wojewódzki NFZ ocenił realizację zabiegu usunięcia zaćmy w latach 2020-2022. Jak poinformował, z roku na rok rośnie liczba wykonywanych zabiegów. W 2021 roku przeprowadzono ich w regionie 23 tys., a w 2022 - ponad 26 tys. Wyjątkiem był rok 2020, gdzie na liczbę wykonanych świadczeń, których było tylko 19 tys., wpłynęła sytuacja epidemiczna. W przedpandemicznym 2019 roku lekarze wykonali bowiem 30 tys. zabiegów usunięcia zaćmy.

Narodowy Fundusz Zdrowia w ostatnich latach systematycznie zwiększał wartość świadczeń przeznaczanych na usuwanie zaćmy, dzięki czemu ich liczba wzrosła. W 2022 roku wydał na ten cel 58,5 mln zł, co daje 35 proc. wzrost w porównaniu z 2021. W latach 2020-2022 finansowanie tych zabiegów wyniosło łącznie ponad 137 mln zł. To także efekt wzrostu cen za świadczenia, jakie płacił NFZ podmiotom. 

Wielkopolscy liderzy w leczeniu zaćmy

Jeśli przyjrzeć się statystykom wykonanych zabiegów, na prowadzenie wysuwa się Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu, który w ubiegłym roku przeprowadził ich 2,8 tys. Drugie miejsce zajął Wielospecjalistyczny Szpital Miejski im. Józefa Strusia w Poznaniu z liczbą mniejszą o osiemset (w 2021 zajmował 12 miejsce). Trzeba jednak zaznaczyć, że szpital w latach 2020-2021 zajmował się głównie pacjentami covidowymi. Na trzecim uplasowała się natomiast spółka cywilna ER-MED Danuta Zawacka, Weronika Zawacka z Piły, która sprawozdała 1800 wykonanych zabiegów.

- Na tak dużą liczbę zabiegów sprawozdaną przez lidera rankingu wpłynął także fakt połączenia pod jedną nazwą dwóch podmiotów: Szpitala Klinicznego Przemienienia Pańskiego i Szpitala Klinicznego im. Heliodora Święcickiego. Obecnie placówka funkcjonuje pod nazwą Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego - mówi Agnieszka Pachciarz, dyrektor Wielkopolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ.

– Wykonała ona najwięcej, bo ponad 10 proc. wszystkich zabiegów usunięcia zaćmy w województwie. Ten wynik został osiągnięty dzięki dwóm oddziałom okulistycznym, jakie w tych placówkach funkcjonują.

Jedenaście placówek z Wielkopolski przeprowadziło więcej niż tysiąc usunięć zaćmy. Są wśród nich także placówki niepubliczne. Oprócz wymienionej już ER-MED wysoko plasują się:

• Chirurgia Poznańska,
• Optegra,
• Centrum Medyczne Iwona Zys.

W podziale na subregiony najwięcej zabiegów wykonano w subregionie: poznańskim - 14 tys., kaliskim - 5 tys., pilskim - 2,5 tys., leszczyńskim - 2,5 tys., konińskim - 2,3 tys.

Hospitalizacja i okulistyka jednego dnia

Zabiegi usuwania zaćmy są wykonywane w trybie jednodniowym i trybie hospitalizacji. Pierwszy oznacza opuszczenie przez pacjenta placówki w dniu wykonania zabiegu, drugi - dłuższy pobyt. Patrząc na lata 2020-2022 widać, że poziom liczby zabiegów wykonywanych w trybie hospitalizacji jest stabilny, zwłaszcza w dwóch ostatnich latach przeprowadzono ich 9,5 i 10 tys.

W trybie jednodniowym sprawozdano w 2022 ponad 16 tys. zabiegów. To wzrost w porównaniu z rokiem 2021 o 18 proc. (w 2021 ich liczba wyniosła 13,5 tys.). Ten trend wyraźnie się utrzymuje.

Mimo widocznego spadku w 2020 spowodowanego wirusem COVID-19 i trwającego nadal stanu zagrożenia epidemicznego z roku na rok rośnie liczba wykonywanych zabiegów. Zwiększa się też corocznie liczba usunięć zaćmy w trybie chirurgii jednego dnia. Stanowią już 62 proc. wszystkich zabiegów przeprowadzonych w Wielkopolsce.

Placówkami, które w 2022 roku sprawozdały najwięcej zabiegów w trybie jednodniowym były:

• ER-MED – 1800,
• szpitale w Ostrowie Wielkopolskim i Puszczykowie – oba z liczbą 1400.

Wysoko uplasowały się też dwie poznańskie niepubliczne placówki: Chirurgia Poznańska i Optegra z ponad tysiącem wykonanych świadczeń. Wszystkie te podmioty również w roku poprzednim zajmowały miejsca w czołówce, za wyjątkiem Szpitala w Puszczykowie, który wcześniej nie prowadził okulistyki jednego dnia. Co natomiast istotne, ER-MED zwiększył liczbę usunięć zaćmy prawie dwukrotnie w porównaniu do 2021 roku.

Najwięcej hospitalizacji w minionym roku przeprowadzono w trzech poznańskich szpitalach:

• Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym – 2 800,
• Wielospecjalistycznym Szpitalu Miejskim im. Józefa Strusia – 2 000,
• w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Koninie – 1 500,
• Szpitalu Wojewódzkim w Poznaniu - 1 300.

Spośród powyższych największy wzrost (w 2021 900 zabiegów) sprawozdanych świadczeń odnotował Szpital Miejski im. J. Strusia. Trzy pozostałe placówki również w dwóch poprzednich latach były na czele zestawienia. 

Nie tylko mieszkańcy województwa wykonują zabiegi usunięcia zaćmy w wielkopolskich placówkach. Liczną grupę stanowili także pacjenci z:

• woj. lubuskiego (470),
• woj. dolnośląskiego (345),
• woj. zachodniopomorskiego (159)
• i woj. kujawsko-pomorskiego (113).

Mieszkańcy Wielkopolski także korzystali z leczenia poza granicami swojego województwa. W 2022 było to 1 681 osób (1 166 - w trybie hospitalizacji, 515 – w trybie jednodniowym). Najwięcej pacjentów wyjeżdżało do województw: łódzkiego (473), dolnośląskiego (392), kujawsko-pomorskiego (221).

Nowe zasady operowania zaćmy a kolejki

Zdaniem NFZ, na skrócenie kolejek istotny wpływ miało wprowadzenie nowych zasad dotyczących operowania zaćmy. Obowiązują one od czerwca 2018 roku. Wskazano kryteria medyczne, które pacjent musiał spełnić, aby mógł zostać zakwalifikowany do przeprowadzenia zabiegu. Nowością była wizyta kwalifikacyjna przeprowadzona przez lekarza okulistę, a po zabiegu wizyta kontrolna w tym samym ośrodku. Pacjent powinien odbyć tę pierwszą wizytę w ciągu 30 dni od momentu zgłoszenia się do placówki. Co pozwoliło unikać sytuacji, w których pacjenci zapisywali się w kilku ośrodkach w oczekiwaniu na pierwszy wolny termin lub rezerwowali terminy zapobiegawczo, mimo że nie wymagali jeszcze operacyjnego leczenia.

Nowe zasady kwalifikacji pozwoliły także uporządkować kolejki osób oczekujących na zabieg.

Pod koniec 2020 roku odnotowano 7,1 tys. pacjentów zakwalifikowanych do usunięcia zaćmy, rok późnej – 5,9 tys., a pod koniec 2022 roku zapisanych było 6,7 tys. pacjentów.

Co ważne, zasady dotyczące operowania zaćmy są stosowane zarówno w stosunku do zabiegów i porad wykonywanych w Polsce, jak i za granicą w ramach tzw. transgranicznej opieki zdrowotnej.

NFZ radzi jak i gdzie szukać placówek

Wielkopolski Oddział Wojewódzki NFZ zaleca samodzielnie szukać placówek oferujących możliwość wykonania zabiegu, nie sugerując się wyłącznie poleceniem jednej placówki przez lekarza czy znajomych. Proponuje śledzić stronę terminyleczenia.nfz.gov.pl, gdzie po wpisaniu nazwy szukanego świadczenia: „Zabiegi w zakresie soczewki (zaćma)” można znaleźć listę ośrodków przeprowadzających zabieg i umówić się na wizytę kwalifikacyjną.

Obecnie, jak podkreśla wielkopolski NFZ, dostępne są terminy majowe na zrealizowanie takiej wizyty, a czas oczekiwania na zabieg wynosi w regionie około 2-2,5 miesiąca.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.

• NFZ
• ZAĆMA
• OKULISTYKA
• NARDOWOY FUNDUSZ ZDROWIA