Na objawy i kliniczny przebieg POChP w każdym przypadku wpływa relatywny udział każdej z tych chorób oraz liczba zaostrzeń i obecność chorób współistniejących.

Choroba skutkuje postępującym ograniczeniem przepływu powietrza w drogach oddechowych, a głównymi dolegliwościami odczuwanymi przez chorego są kaszel, odksztuszanie wydzieliny, duszność, oraz zmniejszona tolerancja wysiłku.

POChP jest jedyną z najczęstszych przewlekłych chorób niezakaźnych, której dynamika występowania stale się zwiększa. Jeszcze kilka lat temu przewidywano, że jeśli obecnie obserwowane zjawiska w epidemiologii chorób na świecie nie ulegną zmianie, to POChP przesunie się z szóstej w 1990 roku na trzecią pozycję w 2020 roku na liście najczęstszych przyczyn zgonów. Według tegorocznych szacunków stało się to faktem już teraz.

Badania przeprowadzone w Polsce szacują częstość występowania POChP w naszym kraju na poziomie ok.10% populacji powyżej 40. roku życia. Ale faktyczna liczba zdiagnozowanych i leczonych chorych jest daleko niższa; wynika to z naturalnego przebiegu choroby, która rozwija się skrycie i może trwać latami zanim zostanie zdiagnozowana.

Sama diagnoza ma często przypadkowy charakter, ale trudno dziwić się takiemu stanowi rzeczy jeśli - jak pokazują rezultaty sondażu wykonanego na zlecenie PTChP - tylko 3% populacji dorosłych Polaków potrafi rozszyfrować skrót POChP i wie, czego ta choroba dotyczy.

Bardzo prawdopodobne, że POChP jako przyczyna zgonów, jest również niedoszacowana, ponieważ znaczna część chorych na POChP umiera z powodu chorób współwystępujących - choroby wieńcowej, nadciśnienia tętniczego i raka płuca, które zgłaszane są jako główna przyczyna zgonu. Problem ten może dotyczyć nawet ponad połowy chorych na POChP.

Głównym czynnikiem etiologicznym choroby jest palenie tytoniu, które odpowiada za ponad 80% przypadków POChP. Udokumentowano także związek POChP z narażeniem zawodowym na pyły organiczne i nieorganiczne oraz gazy. Szacuje się, że zanieczyszczenia powietrza w środowisku pracy w krajach uprzemysłowionych są odpowiedzialne za rozwój POChP u około 19% wszystkich przypadków choroby i 33% przypadków choroby u osób niepalących.

POChP wywoływać mogą także zanieczyszczenia powietrza w pomieszczeniach mieszkalnych. Należą do nich głównie bierne palenie tytoniu i zanieczyszczenia wynikające z używania węgla, drewna lub gazu do ogrzewania mieszkań i gotowania, w słabo wentylowanych pomieszczeniach.

Podstawowymi trendami w zapobieganiu rozwoju POChP jest profilaktyka antynikotynowa, ograniczanie szkodliwego wpływu środowiska, oraz szczepienia ochronne przeciw grypie.

Niezmiernie istotnym elementem leczenia POChP jest prewencja zaostrzeń, ponieważ wpływają one negatywnie na przebieg choroby powodując upośledzenie czynności płuc, obniżając tolerancję wysiłku, nasilając dolegliwości, głównie duszność, pogarszając samopoczucie, oraz zwiększając ryzyko zgonu.

Głównymi lekami o udokumentowanej wartości terapeutycznej używanymi w leczeniu POChP są leki rozszerzające oskrzela, glikokortykosterydy (wziewne i systemowe). Pomocniczą rolę pełnią pochodne metyloksantyn (teofilina) oraz od niedawna - inhibitory fosfodiesterazy IV.

Dr Paweł Szepiel

Na podst. Zaleceń Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc Rozpoznawania i Leczenia POChP
www.ptchp.org/images/zalecenia/38138-52462-1-SM.pdf
Pneumonologia i Alergologia Polska, 2014; 82,3: 227-263

 

 

 

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.

• PRZEWLEKŁA OBTURACYJNA CHOROBA PŁUC
• POCHP