Artykuł powstał przy merytorycznej współpracy z portalem Zielares.pl - Przystępnie o ziołach, witaminach i suplementacji

Jakie są funkcje wątroby?

Wątroba pełni szereg istotnych funkcji w organizmie człowieka, dlatego jej prawidłowe działanie jest bardzo ważne dla naszego zdrowia. Wątroba między innymi:

• jest niezbędna do prawidłowej przemiany białek, węglowodanów i tłuszczów;
• magazynuje ważne witaminy, takie jak witamina A, D, witaminy z grupy B; 
• wychwytuje z krwi substancje toksyczne i uczestniczy w ich przemianie;
• wytwarza i magazynuje glikogen;
• produkuje żółć;
• wytwarza heparynę (substancja przeciwkrzepliwa);
• jest odpowiedzialna za wytwarzanie ciepła;
• produkuje białka osocza i osoczowe czynniki krzepnięcia;
• uczestniczy w produkcji i niszczeniu czerwonych krwinek.

Co szkodzi wątrobie?

Wątroba działa jako filtr i detoksykator organizmu. Warto wiedzieć, jak dbać o wątrobę oraz które produkty mogą jej szkodzić. Poniżej przedstawiamy listę czynników, uszkadzających narząd.

Alkohol

Alkohol to jedno z największych zagrożeń dla wątroby. Wśród pacjentów, cierpiących na marskość wątroby, spory procent to właśnie osoby, nadużywające napojów wyskokowych. Szacuje się, że wypicie ponad 80 g etanolu dziennie (2 litry piwa, litr wina, 5-6 drinków) znacznie zwiększa prawdopodobieństwo rozwoju chorób wątroby. Oprócz marskości często występujące schorzenia to stłuszczenie wątroby lub zapalenie narządu. Zwiększa się także ryzyko rozwoju nowotworu wątroby.

Niektóre leki

Większość leków jest metabolizowana w wątrobie, a to oznacza, że przy częstym ich stosowaniu może dojść do uszkodzenia komórek narządu. Wśród najbardziej szkodliwych dla wątroby, a jednocześnie najczęściej stosowanych w społeczeństwie, zaliczamy: niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) oraz antybiotyki, które stanowią najczęstszą przyczynę polekowego zapalenia wątroby, które może wystąpić nawet po roku od stosowania leku.
Wśród szkodliwych farmaceutyków należy wyróżnić także paracetamol, który może doprowadzić do toksycznego uszkodzenia wątroby. Chcąc uniknąć takich nieprzyjemności, należy wymienione leki stosować zgodnie z zaleceniem producenta, lekarza lub farmaceuty i nie przekraczać rekomendowanych dawek oraz czasu stosowania.

Produkty bogate w tłuszcze trans

Głównie popularne fast-foody. Hamburger z frytkami, pizza czy kebab to szybka, dość smaczna przekąska, która z pewnością zaspokoi nasz głód. Nie są to jednak zdrowe potrawy i lepiej unikać spożywania ich na co dzień. Szkodliwość fast-foodów została udowodniona pod wieloma względami, warto wiedzieć, że takie produkty mają też niekorzystny wpływ na wątrobę.
W produktach wysoko przetworzonych, takich jak fast-food znajdują się spore ilości niezdrowych tłuszczów trans, cukru oraz soli. Częste jedzenie takich posiłków to przepis na nadwagę i stłuszczenie narządów wewnętrznych, w tym wątroby, która może przestać poprawnie funkcjonować.

Cukier

Wątroba bierze udział między innymi w przemianach glukozy. Jest też magazynem dla glikogenu. Mimo wszystko, przy zbyt dużym spożywaniu cukrów, może dojść do nadmiernego obciążenia wątroby i zaburzeń w procesach regeneracji narządu. Wśród najbardziej szkodzących wątrobie substancji wyróżniamy cukier rafinowany oraz syrop glukozowo-fruktozowy. Miłośnicy słodyczy powinni więc dokładnie czytać skład wybranych produktów i uważać na nadmierne spożywanie cukru.

Glutaminian sodu

Glutaminian sodu, czyli MSG to znany dodatek do żywności, o którym można usłyszeć wiele kontrowersyjnych treści. Stosowany jest jako wzmacniacz smaku i najczęściej dodawany jest w czystej postaci E621. Na listach składników występuje także pod nazwą ekstrakt drożdżowy, produkty hydrolizy białek lub ekstrakt z mięsa rybiego.
Choć wiedza o szkodliwości glutaminianu sodu stała się powszechna już kilka lat temu, producenci w dalszym ciągu wykorzystują ten składnik w celu poprawienia smaku swoich produktów. Glutaminian sodu najczęściej znajdziemy w: produktach instant (sosy, zupy), kostkach rosołowych, marynatach do mięs, fast-foodach, wędlinach, parówkach, konserwach i niektórych słonych przekąskach. Według naukowców glutaminian sodu może przyczynić się do rozwoju niealkoholowego stłuszczenia wątroby.

Sól

Spożywanie zbyt dużych ilości soli również może szkodzić wątrobie. Naukowcy zaobserwowali, że nadmiar soli może powodować nieodpowiednie kształtowanie się komórek wątrobowych i zwiększa ryzyko śmierci komórkowej. Działanie soli na wątrobę może więc zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia włóknienia narządu. O zwłóknieniu wątroby mówimy, gdy zdrowa tkanka wątroba jest zastępowana tkanką włóknistą.

Papierosy

O szkodliwości papierosów mówi się głównie w kontekście zdrowia płuc. Tymczasem są to używki, mające również niekorzystny wpływ na wątrobę. W dymie nikotynowym znajduje się ponad 7 tysięcy związków chemicznych, wśród których ok. 250 to substancje szkodliwe. Według specjalistów palenie papierosów, także tych elektronicznych, podwyższa ryzyko wystąpienia niealkoholowego stłuszczenia wątroby.

Przetworzone mięso

Chroniąc swoją wątrobę, wcale nie trzeba się bać mięsa, warto jednak wiedzieć, jak je przyrządzać, aby było to jak najbardziej bezpieczne dla naszego zdrowia. Zaleca się ograniczenie czerwonego mięsa do ok. 0,5 kg na tydzień. Warto dbać o to, aby przygotowywane mięso było chude, najlepiej pieczone bez tłuszczu lub gotowane na parze. Ważne jest przede wszystkim to, aby wybierać mięso z dobrych źródeł, jak najmniej przetworzone. W sklepach często znajdziemy tzw. gotowce, zawierające duże ilości tłuszczów trans.

 

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.