Utworzenie Funduszu Kompensacyjnego Narodowego Programu Szczepień Ochronnych - jak podkreśla Marek Posobkiewicz, Główny Inspektor Sanitarny - jest wyrazem odpowiedzialności państwa, które wprowadziło na drodze prawnej obowiązek realizacji szczepień dzieci. 

- Po podpisaniu ustawy po stronie państwa będzie spoczywał obowiązek udzielania wsparcia rodzicom i opiekunom dzieci, u których wystąpiły działania niepożądane związane z wykonaniem szczepień. Proponowane przepisy wprowadzają świadczenia opiekuńcze - wyjaśnia Posobkiewicz.

Jak przyznaje, każdy kto zajmuje się szczepieniami, wie, że tak samo jak po przyjęciu każdego preparatu medycznego i w tym przypadku może dojść do działań niepożądanych.

Fundusz z wpłat firm farmaceutycznych
- Jednak należy jasno podkreślić, że do poważnych odczynów poszczepiennych dochodzi wybitnie rzadko. Mowa oczywiście o takich, które wymagają leczenia i kilkunastodniowej hospitalizacji, a takich może być w ciągu roku kilka, kilkanaście. I w takich przypadkach możliwe będzie wsparcie ze strony państwa - tłumaczy minister Posobkiewicz.

Zgodnie z projektem ustawy Fundusz Kompensacyjny będzie finansowany z wpłat firm farmaceutycznych, które w ramach Narodowego Programu Szczepień Ochronnych dostarczają szczepionki do wykonywania obowiązkowych szczepień ochronnych. Wpłata ma stanowić nie więcej niż 2 proc. brutto danej umowy. Środki gromadzone w Funduszu Kompensacyjnym będą przysługiwać osobie sprawującej opiekę nad dzieckiem, u którego odnotowano powikłania po szczepieniu.

Odszkodowanie będzie wypłacane, jeżeli w określonym czasie po wykonaniu obowiązkowego szczepienia wystąpią objawy chorobowe wymagające leczenia szpitalnego przez okres nie krótszy niż 14 dni.

- Sukcesem naszych regulacji jest to, że odszkodowanie ma być wypłacone w ciągu 30 dni od złożenia wniosku. W niektórych państwach, gdzie funkcjonują podobne rozwiązania, ten czas jest znacząco dłuższy, niekiedy nawet dochodzący do blisko roku - podaje Posobkiewicz.

Świadczenie: maksymalnie 70 tys. zł
Co istotne, wypłata świadczenia z Funduszu Kompensacyjnego nie zamyka możliwości do dalszego ubiegania się o rekompensatę lub zadośćuczynienie w drodze postępowania przed sądem cywilnym. To jednak zdecydowanie dłuższa forma dochodzenia do odszkodowania. Z tym, że w tym drugim przypadku nie ma określonej górnej granicy odszkodowania lub zadośćuczynienia.

W praktyce uzyskanie odszkodowania w ramach Funduszu Kompensacyjnego wyglądać ma tak:

• opiekunowie dziecka składają w resorcie zdrowia odpowiedni wniosek, który będzie rozpatrywany w ciągu 30 dni
• o wypłacie świadczenia decyduje minister na podstawie opinii lekarza wchodzącego w skład 5-osobowego zespołu opiniodawczego Funduszu Kompensacyjnego Narodowego Programu Szczepień Ochronnych, który będzie działał przy Ministerstwie Zdrowia.

Zakłada się, że wysokość opiekuńczego świadczenia kompensacyjnego będzie równa jednej siódmej kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw ogłoszonego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za rok poprzedni, pomnożonej przez liczbę dni hospitalizacji.

- W praktyce będzie ono wynosiło ok. 500 zł za każdy dzień hospitalizacji w przypadku hospitalizacji przekraczającej 14 dni, czyli od 7 tys. za pierwsze 14 dni do maksymalnie 70 tys. zł w przypadku hospitalizacji długotrwałej - wylicza minister Posobkiewicz.

Będą decydować eksperci
Uruchomienie Funduszu Kompensacyjnego z entuzjazmem przyjęto w środowisku lekarskim. Jak mówi nam prof. Ewa Bernatowska z Kliniki Immunologii, Instytutu "Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka" w Warszawie, doświadczenia wynikające z jego funkcjonowania mogą stać się istotnym kontrargumentem wobec opinii ruchów antyszczepionkowych.

Jak przekonywała, to czy będzie lawina wniosków o odszkodowania z Funduszu Kompensacyjnego - czego spodziewają się antyszczepinkowcy, czy nie - jak spodziewają się lekarze, ostatecznie dowiedzie czy szczepienia są bezpieczne.

Eksperci wskazują, że po szczepieniu najczęściej może pojawić się zaczerwienienie w miejscu wkłucia, podwyższona temperatura, a przy wysokiej gorączce - czasem także drgawki. Jak twierdzą, z punktu widzenia rodzica taka sytuacja może wyglądać niebezpiecznie, ale nie prowadzi do poważnych powikłań. Twierdzą też, że zwykle dziecko nie wymaga wtedy leczenia w szpitalu, wystarczy konsultacja pediatry albo - z ostrożności - krótka, jedno- lub dwudniowa obserwacja w szpitalu.

Eksperci uznali, że wystąpienie niepożądanego odczynu poszczepiennego (NOP), to nie to samo co hospitalizacja w powodu powikłań. Dlatego też ustalenie uprawnień do otrzymania opiekuńczego świadczenia kompensacyjnego będzie się opierać nie na zgłoszeniu przez lekarza NOP, lecz na wystąpieniu - w określonym czasie po szczepieniu - wskazanych w rozporządzeniu ministra zdrowia objawów, które zgodnie z aktualną wiedzą naukową stanowią możliwe zdarzenia niepożądane po podaniu szczepionek.

O tym czy NOP to "niepożądany objaw chorobowy pozostający w związku czasowym z wykonanym szczepieniem ochronnym" zdecydują eksperci Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowego Zakładu Higieny, oraz Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.

Ile zdarzeń niepożądanych?
- W Urzędzie jest zarejestrowanych ok. 2,5 tys. niepożądanych odczynów poszczepiennych, ale to nie są zweryfikowane przypadki, a jedynie zasygnalizowane przez rodziców i lekarzy - podała prof. Ewa Bernatowska. Jak dowodzi, istnieje zatem potrzeba orzekania czy w danym przypadku mówimy o zdarzeniu związanym ze szczepieniem, czy jest to koincydencja innych zdarzeń.

Jak przyznaje profesor do tej pory szczepień dzieci w kraju odmówiło już 28 tys. rodzin. To dużo, ale wciąż jest to jeszcze lepsza sytuacja niż w innych krajach jak chociażby we Włoszech, gdzie ostatnio właśnie w wyniku spadku szczepień obserwowano wybuch epidemii odry.

- Liczymy, że wraz z powstaniem Funduszu znikną głosy, iż w kraju nie chcemy przyznać o istnieniu zdarzeń niepożądanych związanych ze szczepieniami. Sądzimy, że właśnie dzięki Funduszowi Kompensacyjnemu pokażemy, iż takich sytuacji nie jest tak dużo jak wskazują przeciwnicy szczepień - ocenia profesor.

Dodaje: - Obecnie w kraju jest ok. 200 takich zarejestrowanych przypadków.

Prof. Ewa Betrnatowska podkreśla, że szczepionki są najściślej kontrolowaną grupą produktów leczniczych dostępnych na rynku, a niepożądane odczyny poszczepienne są szczegółowo monitorowane i publikowane m.in. przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny, a także zawarte są w międzynarodowych raportach CDC (Centrum Kontroli i Prewencji Chorób) oraz WHO.

- Jak dotąd nie udowodniono szkodliwego wpływu szczepionek na zdrowie. Mimo tego jest grupa rodziców rezygnujących z zaszczepienia swych dzieci głównie pod wpływem tzw. ruchów antyszczepionkowych, które nie posługują się faktami, lecz jedynie wymysłami i sfałszowanymi badaniami. Znacznie rzadziej powodem odstąpienia od szczepień obowiązkowych są tzw. odczyny poszczepienne, które wcześniej się im przytrafiły lub ich dzieciom - komentuje prof. Bernatowska.

Szacuje się ze szczepienia co roku zapobiegają 2-3 mln zgonów na świecie - czyli tym, jakie mogłyby wywołać zakażenia, przeciwko którym są dostępne preparaty ochronne.

 

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.

• SZCZEPIENIA
• SZCZEPIONKI
• NIEPOŻĄDANY ODCZYN POSZCZEPIENNY
• ŚWIADCZENIA OPIEKUŃCZE