Nowotwory występujące u dzieci są wyjątkowo złośliwe, co sprawia, że choroba rozwija się bardzo szybko, w krótkim czasie przechodząc w zaawansowane stadia kliniczne. Dlatego właśnie szybkie rozpoznanie choroby ma szczególnie duże znaczenie - powiedziała w Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym podczas konferencji prasowej podsumowującej program wczesnego wykrywania nowotworów u dzieci prof. Walentyna Balwierz, wojewódzki konsultant w dziedzinie onkologii i hematologii dziecięcej.

Rocznie w Polsce u ok. 1,2 tys. dzieci wykrywa się nowotwór. U mniej niż 10 proc. dzieci jest to nowotwór rozpoznany w I lub II stopniu zaawansowania. W Europie Zachodniej ponad 25 proc. nowotworów rozpoznaje się w niezaawansowanej postaci.

Tymczasem od wczesnego etapu wykrycia zależy sukces leczenia. Wcześnie wykryty nowotwór może być wyleczony u ok. 95-100 proc. dzieci, wykrycie nowotworu w czwartym stadium daje szanse zaledwie 25 proc. chorych.

Nowotwory u dzieci pomimo stosunkowo rzadkiego występowania i systematycznej poprawy wyników terapii (obecnie 70-80 proc. wyleczeń) nadal powodują śmierć większej liczby dzieci niż każda inna choroba. Wśród przyczyn zgonów u dzieci powyżej 1. roku życia nowotwory zajmują drugie miejsce po zatruciach, wypadkach i urazach.

Pomimo postępów leczenia przeciwnowotworowego u dzieci stadium zaawansowania choroby w chwili rozpoznania nadal pozostaje najważniejszym czynnikiem wpływającym na rokowania.

Poprawie wczesnego wykrywania i diagnozowania nowotworów u dzieci poświęcony był program, realizowany od września 2012 r. w pięciu województwach w Polsce przez Fundację Project HOPE przy współpracy Kliniki Onkologii i Hematologii Dziecięcej Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie-Prokocimiu.

W ramach "Programu poprawy wczesnego wykrywania i diagnozowania nowotworów u dzieci w pięciu województwach Polski" przeszkolono 1262 lekarzy i pielęgniarek podstawowej opieki zdrowotnej oraz przygotowano podręcznik dla lekarzy pierwszego kontaktu, będący swoistym kompendium wiedzy na temat nowotworów występujących u dzieci i ich wczesnych objawów oraz sposobów postępowania w przypadku podejrzenia choroby nowotworowej. Podręcznik wkrótce trafi do lekarzy i pielęgniarek.

W ramach programu powstały też ulotki informacyjne dla lekarzy i pielęgniarek oraz rodziców, strona internetowa www.szybka-diagnoza.org oraz zintegrowana sieć specjalistów w oparciu o dziecięce ośrodki onkologiczne i pracowników podstawowej opieki zdrowotnej.

Sporządzona na zakończenie programu statystyka wskazuje, że w województwach, w których prowadzono program, skróceniu uległ czas od stwierdzenie pierwszych objawów nowotworu u dziecka do jego hospitalizacji w specjalistycznym ośrodku. W Małopolsce ten czas uległ skróceniu o 66,5 proc., w woj. warmińsko-mazurskim o 69.7 proc., w woj. lubelskim o 45,4 proc., woj. wielkopolskim o 33,6 i w woj. mazowieckim o 33 proc.

• NOWOTWORY U DZIECI