Leczenie raka z komórek Merkla stało się w Polsce bardziej dostępne
Pacjenci z bardzo rzadkim nowotworem skóry - rakiem z komórek Merkla - nie będą już musieli jeździć po Polsce, by poddać się skutecznej terapii.

- Rak z komórek Merkla (MCC) jest nowotworem skóry zdecydowanie bardziej złośliwym i agresywnym niż czerniak
- Gdy oczekiwanych efektów nie dają inne metody leczenia, szansą dla pacjentów z tym nowotworem jest zastosowanie immunoterapii
- Od 1 maja immunoterapia w raku z komórek Merkla może być refundowana w Polsce w ramach programu lekowego
- Immunoterapia będzie teraz dostępna blisko miejsca zamieszkania chorych. To ważne, bo leczenie MCC należy wdrażać możliwie szybko - zaznacza prof. Piotr Rutkowski
- Rak z komórek Merkla (MCC, z ang. Merkel cell carcinoma - red.) jest nowotworem zdecydowanie bardziej złośliwym, inwazyjnym i agresywnym niż czerniak - podkreślają specjaliści.
- W przypadku czerniaka 70-80 proc. polskich pacjentów udaje się wyleczyć. Natomiast tylko ok. 50 proc. chorych z rakiem z komórek Merkla przeżywa 5 lat. MCC już na etapie wykrycia jest bardziej zaawansowany niż czerniak i szybciej postępuje - tłumaczył nam prof. Piotr Rutkowski, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii w Warszawie.
Na tę ultrarzadką chorobę skóry w Polsce zapadają 2-3 osoby na milion (ok. 70 osób rocznie). Leczenie pacjentów z rakiem skóry z komórek Merkla uzależnione jest od stadium choroby. W przypadku, kiedy nie jest jeszcze zaawansowana, stosuje się resekcję chirurgiczną, czyli wycięcie zmiany, ewentualnie z usunięciem węzłów chłonnych, jak również z radioterapią.
Dobra wiadomość - immunoterapia w programie lekowym
- Gdy nie da się całkowicie usunąć guza nowotworowego, jako leczenie stosuje się napromienianie, a czasem także leczenie systemowe. W przypadku dużego zaawansowania choroby od kilku lat istnieje również możliwość stosowania immunoterapii - mówił nam prof. Piotr Rutkowski.
Wskazał, że immunoterapia jest już dzisiaj standardowym leczeniem wielu nowotworów, o wysokiej skuteczności. Dotychczas stosowanie immunoterapii w leczeniu MCC w Polsce było możliwe tylko w ramach procedury Ratunkowego Dostępu do Technologii Medycznych (RDTL).
Jednak eksperci od dawna wskazywali, że optymalne byłoby leczenie MCC immunoterapią nie w ramach RDTL, ale w programie lekowym, możliwie jak najbliżej miejsca zamieszkania pacjenta. - Zwłaszcza, że z tej metody w naszym kraju rocznie korzystałoby zaledwie ok. 20-30 osób rocznie - powiedział nam prof. Rutkowski.
Trwające od około roku starania specjalistów i pacjentów zostały zwieńczone sukcesem. Od 1 maja br. immunoterapia jest refundowana w Polsce w ramach nowego programu lekowego B.117 "Leczenie raka z komórek Merkla awelumabem (ICD-10 C44)".
Szybkie wdrożenie leczenia zwiększa jego skuteczność
Prof. Rutkowski wskazuje, że dzięki tej decyzji refundacyjnej immunoterapia staje się w Polsce standardowym postępowaniem w leczeniu raka z komórek Merkla.
- Metoda ta będzie teraz dostępna dla chorych możliwie blisko miejsca ich zamieszkania, we wszystkich ośrodkach, mających doświadczenie w jej stosowaniu. To bardzo ważna i dobra wiadomość, ponieważ w raku z komórek Merkla nie mamy zbyt wiele czasu na podejmowanie decyzji terapeutycznych i leczenie należy wdrażać możliwie szybko - tłumaczy w rozmowie z Rynkiem Zdrowia prof. Piotr Rutkowski.
- Po drugie, skuteczność immunoterapii w raku z komórek Merkla jest wysoka - przekracza w pierwszej linii leczenia 50 proc. - jeżeli jest odpowiednio szybko zastosowana, a nie dopiero po leczeniu chemioterapią - dodaje specjalista.
Ośrodków nie brakuje
- Poza tym wiek pacjentów z MCC w większości przypadków jest podeszły, więc jeżdżenie po Polsce do zaledwie kilku ośrodków - które decydowały się na immunoterapię jako strategię leczenia inną niż standardowy program - stanowiło dla tych chorych poważny problem - zaznacza prof. Rutkowski.
Przyznaje również, że pula środków w ramach procedury Ratunkowego Dostępu do Technologii Lekowych jest ograniczona: - W tak dużych ośrodkach jak nasz, mimo że jest dopiero maj, tegoroczne możliwości finansowania terapii w ramach RDTL już się wyczerpują. To kolejny powód, dla którego objęcie immunoterapii programem lekowym jest bardzo korzystne - podkreśla.
Dodaje: - Teraz immunoterapię w ramach programu lekowego w leczenia z komórek Merkla będzie stosować znacznie więcej ośrodków, bo praktycznie wszystkie leczące już chorych na czerniaka.
- Takie placówki są dziś w każdym województwie. Łącznie w Polsce jest 27 ośrodków posiadających odpowiednie doświadczenie w leczeniu nowotworów skóry - podsumowuje prof. Piotr Rutkowski.
To jest przede wszystkim sukces pacjentów
Aleksandra Rudnicka, rzecznik Polskiej Koalicja Pacjentów Onkologicznych (PKPO) podkreśla, że objęcie programem lekowym immunoterapii w leczeniu raka z komórek Merkla jest wielkim sukcesem nielicznej grupy pacjentów z tą ultrarzadką chorobą.
- Pamiętajmy, że są to przede wszystkim osoby starsze, dla których ta terapia oznacza istotne wydłużenie, a zarazem podniesienia jakości życia. Ta decyzja refundacyjna oznacza, że państwo nie wyklucza tak nawet niewielkich grup pacjentów z chorobami ultrarzadkimi - mówi Rynkowi Zdrowia Aleksandra Rudnicka.
Zwraca uwagę, że wcześniej zastosowanie immunoterapii w leczeniu pacjentów z rakiem z komórek Merkla w Polsce, było możliwe tylko w ramach procedury Ratunkowego Dostępu do Technologii Lekowych, co wiązało się dość złożoną - choć ostatnio nieco uproszczoną - procedurą ubiegania się o dostęp do leczenia.
- Obecnie, dzięki włączeniu immunoterapii do nowego programu lekowego, dostęp do leczenia raka z komórek Merkla będzie znacznie łatwiejszy - powiedziała nam rzeczniczka PKPO
- Ta zmiana jest też zwieńczeniem wielu działań - w tym kampanii informacyjnej - które Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych prowadziła wspólnie ze Stowarzyszeniem Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki „Sarcoma” - podkreśla Aleksandra Rudnicka.
Ministerstwo Zdrowia uzasadnia
- Rak z komórek Merkla jest chorobą rzadką, dotychczas stosowane metody leczenia w przypadkach, gdy nie jest możliwe radykalne leczenie chirurgiczne (chemioterapia, radioterapia, BSC) wykazywały niezadowalającą skuteczność - informuje nas Biuro Komunikacji Ministerstwa Zdrowia uzasadniając objęcie programem lekowym immunoterapii w leczeniu raka z komórek Merkla.
Resort zdrowia zwraca uwagę, że dowody naukowe, w których oceniano bezpieczeństwo i skuteczność stosowania awelumabu w pierwszej i drugiej linii leczenia systemowego „wskazują (...) na aktywność terapeutyczną tego leku w omawianym wskazaniu”.
- Czas obserwacji chorych w dotychczas zrealizowanych badaniach jest krótki, jednak porównania z historycznymi grupami kontrolnymi, leczonymi przy zastosowaniu dostępnych dotychczas metod terapeutycznych, sugerują poprawę OS (przeżycia całkowitego - overall survival - OS - red.) u chorych leczonych awelumabem - podaje Ministerstwo Zdrowia.
Czynniki ryzyka i problemy z diagnozowaniem
- Główne czynniki ryzyka raka z komórek Merkla (MCC) to wiek (nowotwór ten występuje głównie u osób starszych, po 70. roku życia), a także długotrwała ekspozycja na promieniowanie słoneczne (UVA) oraz zaburzenia układu immunologicznego, na przykład u osób przyjmujących leki immunosupresyjne.
- Rak z komórek Merkla często współistnieje z innymi nowotworami, na przykład z przewlekłą białaczką limfatyczną - informuje prof. Piotr Rutkowski.
- Negatywne skutki długotrwałej ekspozycji na promieniowanie słoneczne ujawniają się nierzadko np. 20-30 latach. Dlatego na MCC tak często chorują osoby w starszym wieku - wyjaśniał w rozmowie z Rynkiem Zdrowia dr Wojciech Piskorski z Oddziału Onkologii Klinicznej z Pododdziałem Dziennym Szpitala Specjalistycznego im. Ludwika Rydygiera w Krakowie.
- Mimo że rak z komórek Merkla powinien być szybko rozpoznawany, niestety, wciąż zbyt często jest bagatelizowany przez pacjentów i lekarzy - przyznaje dr Piskorski. Zaznacza, że różowy guzek pojawiający się na skórze - zwykle na twarzy, np. w okolicach oczu, uszu, nosa na policzkach, a także na szyi - wprawdzie dość szybko się powiększa, ale nie boli, nie krwawi, nie utrudnia więc funkcjonowania.
- Ze względu na swoją lokalizację jest jednak dobrze widoczny, stąd przy odpowiedniej wiedzy lekarza powinien być szybko i prawidłowo diagnozowany w kierunku MCC - podsumowuje specjalista.
Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
ZOBACZ KOMENTARZE (0)