Prof. Jacek Fijuth, przewodniczący Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Onkologicznego przypomniał, że zapadalność na raka jajnika w Polsce należy do najwyższych w Europie: każdego roku jest on diagnozowany jest u 3,5 tys. kobiet (80 proc. zachorowań dotyczy pacjentek po 50 r.ż.). Bardzo wysoka jest także śmiertelność: rocznie umiera z tego powodu ok. 2,5 tys. Polek.

Rak jajnika jest najgorzej rokującym nowotworem ginekologicznym.

Rozwija się najczęściej bez charakterystycznych objawów, dlatego tak trudno o jego wczesne wykrycie. Tymczasem stadium zaawansowania choroby jest głównym czynnikiem decydującym o długości przeżycia.

Według danych z Zielonej Księgi nowotwór jest wykrywany we wczesnym stadium zaledwie u 25 proc. chorych, podczas gdy u ponad 70 proc. choroba rozpoznawana jest w III lub IV stadium zaawansowania, w których przeżycia 5-letnie wynoszą w Polsce niespełna 43 proc. (w krajach Europy Zachodniej ok. 50 proc.).

Poradnictwo genetyczne
- Dlatego tak ważne jest wdrożenie Strategii zwalczania nowotworów złośliwych jajnika w Polsce, którą przedstawiamy w Białej Księdze - mówił prof. Fijuth.

Rada Naukowa tego raportu wskazała cztery priorytetowe obszary: identyfikację i objęcie poradnictwem genetycznym kobiet obciążonych podwyższonym ryzykiem wystąpienia raka jajnika, zapewnienie dostępu do chirurgicznego postępowania zmniejszającego ryzyko zachorowania w grupie kobiet wysokiego ryzyka, wdrażanie mechanizmów stałej poprawy jakości leczenia oraz usprawnienie i poprawę jakości diagnostyki histopatologicznej i genetycznej.

- Istotne jest, aby wszyscy lekarze pamiętali o roli czynników genetycznych w rozwoju raka jajnika, dlatego niezbędna jest edukacja środowiska medycznego - podkreślił dr hab. Radosław Mądry z Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej.

Jak zaznaczył, u wszystkich chorych na ten nowotwór istnieje konieczność przeprowadzenia badań w kierunku oznaczenia mutacji w genie BRCA1 i BRCA2. To niezależnie od wieku i wywiadu rodzinnego, gdyż z przypadku 44 proc. chorych wywiad rodzinny nie jest obciążony.

- Będzie to miało znaczenie w doborze leczenia celowanego, ale także pomoże we wczesnej identyfikacji osób z grupy wysokiego ryzyka, tj. z rodziny pacjentki i umożliwi objęcie ich stałym nadzorem onkologicznym. Możliwe będzie również wytypowanie osób do procedur chirurgicznych (usunięcia przydatków) - wyjaśnił.

Prof. Maria Sąsiadek, konsultant krajowy w dziedzinie genetyki klinicznej zwróciła uwagę, że obecnie jedynie 10 proc. pacjentek z rakiem jajnika wykonuje badania genetyczne.

- Rutynowo badanych jest 3-5 mutacji genu BRCA1 i 2-4 mutacje genu BRCA2, zidentyfikowanych jako mutacje założycielskie - przypomniała konsultant. - Liczba badanych mutacji powinna być jednak większa - oceniła.