• Do leczenia w ramach pilotażu Krajowej Sieci Kardiologicznej najczęściej kierowani są pacjenci z zaburzeniami rytmu serca. Na drugim miejscu są pacjenci z nadciśnieniem tętniczym
• Sieć nie dotyczy interwencyjnego leczenia zawałów serca, gdyż jest ono prowadzone na dobrym poziomie. Jednak zbyt mało ośrodków obejmuje pacjentów opieką kompleksową po zabiegu - mówili specjaliści podczas VIII Kongresu Wyzwań Zdrowotnych
• - Ośrodki leczące interwencyjnie zawał serca zostaną zobligowane do realizowania programu KOS-Zawał - zapowiedział prof. Tomasz Hryniewiecki, konsultant krajowy w dz. kardiologii
• Narodowy Program Chorób Układu Krążenia na lata 2022-2032 koncentruje się na profilaktyce i prewencji, by zmniejszyć ryzyko zapadania Polaków na choroby sercowo-naczyniowe

Pilotaż sieci kardiologicznej na Mazowszu. Jakie pierwsze wnioski?

W 2022 r. na Mazowszu do leczenia w ramach pilotażu Krajowej Sieci Kardiologicznej (KSK) włączono ponad 3 tys. pacjentów. Oczekiwania były większe.

- Mamy nadzieję, że w sześciu województwach (dolnośląskim, śląskim, małopolskim, wielkopolskim, pomorskim, łódzkim), w których wprowadzany jest pilotaż, a możliwość włączania pacjentów do sieci pojawi się od 1 kwietnia 2023 r., sytuacja pod tym względem będzie lepsza - mówił prof. Tomasz Hryniewiecki, konsultant krajowy w dz. kardiologii, pełnomocnik ministra zdrowia ds. Narodowego Programu Chorób Układu Krążenia, uczestniczący w sesji „Kardiologia – organizacja leczenia” podczas VIII Kongresu Wyzwań Zdrowotnych (Katowice, 9-10 marca, 2023 r.).

W pilotażu sieci sprawdzane jest założenie zgodnie, z którym pacjenci z podejrzeniem choroby serca są kierowani przez lekarzy - głównie POZ - na szybką ścieżkę, co ma poprawić skuteczność leczenia. To rozwiązanie dotyczy pacjentów w czterech grupach rozpoznań: niewydolność serca, wady zastawkowe, oporne i wtórne nadciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca i przewodzenia. Pierwszy kontakt z kardiologiem w specjalistycznym ambulatorium, w celu diagnostyki, ma nastąpić nie później niż do 30 dni od skierowania.

- Pacjenci stabilni wracają pod opiekę lekarzy rodzinnych, bo inaczej tworzyłyby się kolejki do poradni kardiologicznych - podkreślał prof. Tomasz Hryniewiecki, zwracając uwagę na wymóg, który okazuje się nie zawsze możliwy do spełnienia przez poradnie POZ, stąd nie wszystkie początkowo zainteresowane programem decydują się wziąć w nim udział.

 - Z danych pilotażu wynika, że najczęściej do sieci kardiologicznej kierowani są pacjenci z zaburzeniami rytmu serca. Na drugim miejscu pod względem liczby skierowań są pacjenci z nadciśnieniem tętniczym - mówił konsultant krajowy, przekazując pierwsze wniosku z pilotażu.

"Zły" cholesterol. Polskie Towarzystwo Kardiologiczne proponuje pilotaż

Krajowa Sieć Kardiologiczna, która ma ruszyć w 2024 roku nie obejmuje pacjentów z ostrymi zespołami wieńcowymi. Wynika to stąd, iż w Polsce działa dobrze rozwinięta sieć ośrodków prowadzących interwencyjne leczenie zawału serca. Wyniki odległe tego leczenia są najlepsze w tych ośrodkach, w których pacjenci po zabiegu są obejmowani programem kompleksowej opieki KOS-Zawał.

Jak podkreślał prof. Przemysław Mitkowski, prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (PTK), KOS-Zawał okazał się niezwykle udanym programem, który wyraźnie zmniejszył umieralność pacjentów w odległym czasie po zabiegu angioplastyki.

U chorych po zawale istotne jest ograniczanie ryzyka ponownego incydentu sercowo-naczyniowego. Bardzo istotnym czynnikiem tego ryzyka jest nadmierny poziom „złego” cholesterolu LDL. Nawet w przypadku prawidłowo prowadzonej terapii hipolipemizującej pozostaje nieliczna grupa pacjentów, u których nie udaje się zrealizować celu terapeutycznego w zakresie uzyskania wymaganego poziomu cholesterolu.

- Z zadowoleniem przyjęliśmy modyfikację kryteriów włączenia takich pacjentów do programu lekowego B.101, co pozwoli większej liczbie chorych korzystać z nowoczesnego leczenia - mówił prof. Przemysław Mitkowski.

Jak zaznaczył, PTK zaproponowało utworzenie pilotażu obejmującego wybrane ośrodki realizujące KOS-Zawał, który umożliwiałby szybsze włączenie stosownych w programie B.101 leków interferujących z białkiem PCSK-9 i osiągnięcie celów terapeutycznych istotnie wcześniej.

KOS-Zawał. "Dajmy narzędzie i wymuśmy realizację"

Eksperci zwracali uwagę, że programem opieki kompleksowej KOS-Zawał objęta jest zaledwie ¼ pacjentów, u których wykonano zabieg kardiologii interwencyjnej w zawale serca.

Jak tłumaczył Michał Dzięgielewski, dyrektor Departamentu Lecznictwa w Ministerstwie Zdrowia, de facto, by prowadzić pacjenta według zasad KOS-Zawał ośrodki kardiologii interwencyjnej przede wszystkim muszą zapewnić rehabilitację. Według dyrektora, udzielenie pacjentowi wymaganych ponadto programem czterech wizyt w ciągu roku i zatrudnienie koordynatora nie powinno stanowić problemu dla żadnej placówki.

- To co powinniśmy zrobić, to zastąpić dotychczasową formę leczenia zawału mięśnia sercowego w postaci kilku opisywanych grup jednym zbiorczym produktem kontraktowym, który będzie dostępny natychmiast dla wszystkich ośrodków realizujących kardiologię inwazyjną - podkreślił.

- Nie widzę potrzeby tworzenia odrębnych umów na program KOS-Zawał. To powinien być fragment normalnej opieki kardiologicznej w sieci ośrodków prowadzących zabiegi angioplastyki u pacjentów z zawałem serca. Po prostu dajmy im to narzędzie i wymuśmy realizację - mówił wprost dyr. Dzięgielewski.

Takie rozwiązanie poparł prof. Tomasz Hryniewiecki: - Myślę, iż jest czas, żeby ogłosić, że wszystkie ośrodki leczące interwencyjnie zawał serca będą zobligowane do realizowania programu KOS-Zawał. Jeśli nie mają dostępu do rehabilitacji, dostaną czas na to by się zorganizować. Uważam, że standard określony w KOS-Zawał powinien obowiązywać we wszystkich ośrodkach od 2024 roku.

Wyniki leczenia zawału lepsze dzięki zmianie organizacji

Prof. Krystian Wita, konsultant wojewódzki w dziedzinie kardiologii, p.o. zastępcy dyrektora ds. lecznictwa, kierownik Oddziału Intensywnego Nadzoru Kardiologicznego w Górnośląskim Centrum Medycznym im. prof. Leszka Gieca Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach zaznaczył natomiast, że należałoby się też zastanowić dlaczego w niektórych ośrodkach, które prowadzą KOS-Zawał rekrutacja do tego programu jest zdecydowanie niska.

- Decydujące jest teraz uaktywnienie tych ośrodków, które deklarowały, ale nie leczą w ramach KOS-Zawał. Ważne by w tych ośrodkach wzrósł odsetek pacjentów wprowadzanych do programu - mówił.

Prowadzący sesję prof. Mariusz Gąsior, kierownik III Katedry i Oddziału Klinicznego Kardiologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu, członek Krajowej Rady ds. Kardiologii wskazał na fakt, że KOS-Zawał wpłynął na wyniki leczenia tylko dzięki zmianom organizacyjnym, bez wprowadzania nowej technologii interwencyjnego leczenia zawałów serca.

- Program zatem powinien mieć klasę wskazań 1A, co oznacza, że należy bezwzględnie postępować tak, jak mamy zapisane w wytycznych. Skoro dysponujemy terapią, która działa, to nie można jej nie stosować u pacjenta - podkreślał.

Jak zwróciła uwagę dr Katarzyna Kujawska-Skowrońska, manager ds. Medycznych z Roche Diagnostics Polska szansę na skuteczniejsze leczenie pacjentów kardiologicznych daje zapowiadane wprowadzenie w całym kraju dedykowanej im sieci i realizowana w części placówek POZ opieka koordynowana. - Problem w tym, że pacjenci czasami nie wiedzą o programach. Mając natomiast świadomość ich istnienia mogą poprosić swojego lekarza o włączenie - mówiła.

Teraz potrzebna profilaktyka

- Krok po kroku kładźmy większy nacisk na profilaktykę w kardiologii - apelował z kolei prof. Maciej Banach, sekretarz generalny Europejskiego Towarzystwa Miażdżycowego, przewodniczący Polskiego Towarzystwa Lipidologicznego. Jak tłumaczył, kluczem do sukcesu w chorobach kardiologicznych jest m.in. wcześniejsze rozpoznanie zaburzeń lipidowych, które są najczęstszym czynnikiem ryzyka, co daje szansę wydłużenia czasu do pojawienia się u pacjenta choroby sercowo-naczyniowej o podłożu miażdżycowym.

- Tworzymy sieć kardiologiczną, opiekę koordynowaną w POZ, jest Narodowy Program Chorób Układu Krążenia - wymieniał narzędzia, które dają nadzieję na inne niż dotąd podejście do profilaktyki w kardiologii. - Jeśli będziemy monitorować te działania, dobrze określimy cele i punkty końcowe, to wreszcie mamy szansę skupić się na czynnikach ryzyka, a nie tylko na leczeniu pacjenta już po pojawieniu się problemu zdrowotnego - mówił z nadzieją.

Jak wyjaśnił prof. Tomasz Hryniewicki, przewidziany na lata 2022-2032 Narodowy Program Chorób Układu Krążenia jest ukierunkowany na prewencję.

- Nie było dotąd takiego programu w polskiej medycynie naczyniowej. Są pieniądze na podtrzymanie potencjału sprzętowego, zmiany organizacyjne, szkolenia, certyfikacje ośrodków, ale główny nacisk położono na profilaktykę, prewencję. Musimy wykonać pracę, którą w krajach Europy Zachodniej wykonano już wiele lat temu. Doraźne akcje nie są skuteczne, to muszą być działania stabilne, zaplanowane na 10 lat w populacji - powiedział konsultant krajowy, dodając, że program jest wart prawie 3 mld zł.

 

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.

• KARDIOLOGIA INTERWENCYJNA
• HCC
• KOS-ZAWAŁ
• KRAJOWA SIEĆ KARDIOLOGICZNA
• KARDIOLOGIA