• Rozporządzeniem ministra zdrowia w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej uruchomiono opiekę koordynowaną. OK to m.in. nowe badania, jakie może zlecić lekarz rodzinny oraz konsultacje ze specjalistami
• Projekt zakłada m.in. większy zakres badań diagnostycznych z obszaru kardiologii, diabetologii, chorób płuc oraz endokrynologii, na które może kierować lekarz rodzinny
• Zgodnie z obowiązującymi zasadami pacjent może zostać objęty opieką koordynowaną także w zakresie porad dietetycznych
• Szczegółowe wytyczne w tej sprawie opublikowały Polskie Towarzystwo Dietetyki i konsultant krajowa w dziedzinie medycyny rodzinnej
• Dodajmy, że opieka koordynowana jest dobrowolna, to oznacza, że nie jest obowiązkowa dla przychodni. Nowe usługi są dostępne w tych POZ, które podpisały w tej sprawie umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia

Konsultacje dietetyczne w ramach opieki koordynowanej

Od 1 października 2022 roku w placówkach POZ została wprowadzona (dobrowolnie, nie wszystkie placówki ją wdrożyły) opieka koordynowana. Jak zaznacza Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej, pacjenci i lekarze objęci programem zyskali nowe możliwości diagnostyczne i terapeutyczne, a wśród nich można wyróżnić bezpłatne porady dietetyczne.

Wskazane konsultacje są szczególnie potrzebne w leczeniu pacjentów chorych przewlekle m.in. na cukrzycę czy choroby układu sercowo-naczyniowego. Polskie Towarzystwo Dietetyki wraz z konsultant krajową w dziedzinie medycyny rodzinnej dr hab. n. med. Agnieszki Mastalerz-Migas, prof. UMW opracowało wytyczne dotyczące konsultacji dietetycznych w ramach opieki koordynowanej.

Podstawowe zasady dotyczące współpracy dietetyka z zespołem:

• do konsultacji dietetycznej pacjenta kieruje lekarz prowadzący pacjenta w POZ;
• dietetyk ściśle współpracuje z zespołem terapeutycznym w ramach opieki koordynowanej, w skład którego wchodzi lekarz POZ, pielęgniarka oraz lekarze specjaliści wybranych dziedzin, w celu osiągnięcia wyznaczonego celu oraz poprawy zdrowia pacjenta;
• lekarz przekazuje pacjentowi "Dzienniczek Żywieniowy" i zleca prowadzenie go przed pierwszą wizytą u dietetyka wg instrukcji w nim zawartej;
• dietetyk na każdym etapie konsultacji dietetycznych może zasięgnąć opinii lekarza prowadzącego pacjenta w POZ w kwestiach związanych ze stanem jego zdrowia oraz prowadzonym leczeniem;
• lekarz ma prawo do uzyskiwania od dietetyka wszelkich informacji na temat prowadzonych konsultacji dietetycznych oraz ewentualnych problemów towarzyszących pacjentowi w ich realizacji;
• dietetyk i pielęgniarka mają prawo do konsultowania ze sobą prowadzonych we własnym zakresie świadczeń zdrowotnych.

W wytycznych wskazano także, że cel konsultacji dietetycznej powinien być celem mierzalnym ilościowym lub jakościowym:

• celem mierzalnym ilościowym będzie np. zmiana parametrów antropometrycznych (redukcja masy ciała) lub poprawa wyników badań laboratoryjnych (niższe stężenie glukozy we krwi, niższe stężenie cholesterolu LDL i trójglicerydów);
• celem mierzalnym jakościowo będzie e np. poprawa samopoczucia, ustąpienie dolegliwości bólowych, zmniejszenie ilości popełnianych błędów w sposobie żywienia, zwiększenie świadomości w zakresie sposobu żywienia.

Niezbędne informacje z punktu widzenia realizacji świadczeń dietetyk odnotowuje w dokumentacji prowadzonej elektronicznie w systemie informatycznym świadczeniodawcy. W przypadku konsultacji w formie teleporady czy też braku dostępu do systemu, dietetyk informacje odnotowuje i przekazuje do POZ w formie wydruku albo pliku elektronicznego.

Jak wygląda konsultacja dietetyczna?

W ramach wytycznych nie zabrakło także wyszczególnienia zasad związanych z udzielaniem świadczeń w ramach pierwszej konsultacji dietetycznej. Najważniejsze zasady:

• pierwsza konsultacja powinna trwać ok. 30-40 minut – najlepiej, aby odbyła się w trybie stacjonarnym,
• pacjentowi podczas konsultacji dietetycznej może towarzyszyć osoba wskazana przez pacjenta,
• pacjent zgłasza się na konsultacje w wyznaczonym terminie z wypełnionym "Dzienniczkiem Żywieniowym",
• dla realizacji konsultacji dietetycznej dietetyk powinien dysponować:

- wagą elektroniczną,

- wzrostomierzem,

- taśmą do pomiarów antropometrycznych,

• na pierwszej wizycie dietetyk powinien ocenić potrzeby pacjenta w zakresie edukacji żywieniowej i dietetycznej,
• w przypadku udzielania konsultacji w trybie teleporady, pacjent samodzielnie dokonuje pomiarów masy i wysokości ciała, oraz obwodu talii/pasa. Dietetyk powinien poinstruować pacjenta, w jaki sposób prawidłowo dokonać pomiaru,
• dietetyk na podstawie wyników pomiarów dokonuje obliczenia wskaźnika wagowo-wzrostowego Body Mass Index (BMI) oraz obwodu talii/pasa [Waist Circumference, WC],
• dietetyk porównuje uzyskane wyniki z aktualnymi zaleceniami i odnotowuje ten fakt w dokumentacji,
• dietetyk w trakcie pierwszej konsultacji dokonuje analizy sposobu żywienia pacjenta na podstawie wypełnionego "Dzienniczka Żywieniowego",
• dietetyk przeprowadza z pacjentem wywiad obejmujący informacje o:

- chorobach współistniejących i ich leczeniu,

- dolegliwościach ze strony układu pokarmowego i ewentualnych ich przyczynach,

- alergiach i nietolerancjach pokarmowych,

- ostatnich wynikach badań laboratoryjnych,

• w następnej kolejności dietetyk przeprowadza wywiad żywieniowy, uwzględniający także pytania, na które nie dały odpowiedzi zapisy prowadzone przez pacjenta w "Dzienniczku Żywieniowym",
• dietetyk odnotowuje w dokumentacji stwierdzone podczas wywiadu błędy popełniane przez pacjenta w dotychczasowym sposobie żywienia,
• na podstawie zebranych informacji, dietetyk ustala potrzeby pacjenta w zakresie modyfikacji żywieniowych, wymagań edukacyjnych i jego motywacji do wprowadzenia zmian,
• dietetyk ustala zalecenia, w tym zalecenia ramowe diety i zalecenia szczegółowe, które przekazuje pacjentowi w formie pisemnej. Zalecenia dietetyk odnotowuje także w dokumentacji,
• w przypadku, gdy wywiad żywieniowy i analiza "Dzienniczka Żywieniowego" wskazują na błędy w sposobie żywienia pacjenta, dietetyk zaleca dalsze prowadzenie "Dzienniczka Żywieniowego" według wcześniej ustalonych zaleceń żywieniowych. Zalecenie dalszego prowadzenia Dzienniczka odnotowuje się w dokumentacji,
• dietetyk na zakończenie pierwszej wizyty ustala termin drugiej wizyty, która powinna być zaplanowana nie później niż po 30 dniach od pierwszej wizyty.

Ważne – pacjent na zakończenie pierwszej konsultacji otrzymuje materiały edukacyjne zawierające m.in. nazwę diety, cel diety, założenia ramowe diety dotyczące jej charakterystyki, produkty i potrawy zalecane i przeciwwskazane.

Druga i trzecia porada dietetyczna znacząco różnią się od pierwszej, bowiem mogą one odbywać się w formie teleporady i mogą uwzględniać pewne modyfikacje. W trakcie obu kolejnych porad dietetycznych, dietetyk przede wszystkim przekazuje zalecenia związane z dalszym stosowaniem diety, które będą odnotowane w dokumentacji.

Na zakończenie dietetyk podsumowuje skuteczność przeprowadzonych konsultacji.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.

• POZ
• POLSKIE TOWARZYSTWO DIETETYKI
• OPIEKA KOORDYNOWANA
• DIETA