Z punktu widzenia lekarza i diagnosty laboratoryjnego, laboratorium w szpitalu to optymalne rozwiązanie. W razie jakichkolwiek wątpliwości co do przeprowadzonych badań, mogą je wyjaśnić w bezpośredniej rozmowie, z czego ostatecznie najbardziej korzysta pacjent.

Natomiast gdy laboratorium jest gdzieś w Polsce, w najlepszym razie pozostaje im kontakt telefoniczny. A trzeba dodać, że diagnostyka laboratoryjna jest tą dziedziną medycyny, która według światowej literatury naukowej odpowiada za 60-80% diagnozy lekarskiej. Jednak w Polsce model szpitalnego laboratorium odchodzi do przeszłości. Wszyscy tną koszty. Dyrektor szpitala także. Dla niego laboratorium w szpitalu ma rację bytu wtedy, kiedy robi bardzo dużo badań, a zlecenie ich wykonania zewnętrznej, oferującej konkurencyjne ceny firmie staje się nieopłacalne.

Oczywiście, nie wszyscy dyrektorzy podchodzą do sprawy tak merkantylnie. Rozumieją np., że tam, gdzie jest oddział intensywnej terapii, wyniki badań pacjenta muszą być dostępne niemal natychmiast.

Biznes dla dużego

W każdym razie specjaliści ustalili, że trzeba wykonywać rocznie 2 mln badań, żeby diagnostyka przynosiła zysk placówce. Ten pułap osiągają niektóre laboratoria przy klinikach, szpitalach wojewódzkich i oczywiście komercyjne sieci laboratoriów. Małe laboratoria, np. w szpitalach powiatowych, wypadają z gry.

Elżbieta Puacz, prezes Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych, zauważa jednak, że teraz nawet duże szpitale coraz częściej korzystają z outsourcingu. Cenowo nikt nie jest w stanie przebić komercyjnych firm z kapitałem zagranicznym. Zdarza się, że za morfologię chcą 28 gr, a cena analizy moczu to 47 gr. Mogą sobie na to pozwolić m.in. dlatego, że mają upusty, gdy kupują odczynniki nie dla kilku, ale dla kilkudziesięciu własnych laboratoriów.

Wydaje się, że z rynkiem nikt nie wygra. A jednak dr Elżbieta Puacz i prof. Maciej Szmitkowski, konsultant krajowy w dziedzinie diagnostyki laboratoryjnej, chcą powalczyć o szpitalne laboratoria.

Stanowiska, która zaprezentowali 4 lutego br. podczas posiedzenia sejmowej Komisji Zdrowia - które dotyczyło roli diagnostyki w efektywnym funkcjonowaniu systemu ochrony zdrowia - są zbieżne. Chcą, by MZ (w obradach uczestniczył wiceminister zdrowia Igor Radziewicz-Winnicki) podjęło działania na dwóch płaszczyznach: finansowej oraz administracyjno-prawnej.