•  Z danych Komendy Głównej Policji wynika, że od stycznia do listopada ub.r. w grupie wiekowej 7-18 lat było ponad 1,4 tys. prób samobójczych, podczas gdy w roku 2020 - 843 - poinformował Mikołaj Pawlak, Rzecznik Praw Dziecka
• Jeśli chodzi o liczbę podjętych prób samobójczych przez dzieci w wieku 7-12 lat w 2020 r. takich zgłoszeń było 29, a w roku 2021 już 51 - wskazał Mikołaj Pawlak
• Eksperci, psychologowie, pedagodzy, prawnicy tylko w 2021 r. odebrali ponad 39 tys. połączeń telefonicznych dziecięcego telefonu zaufania i prawie 10 tys. czatów internetowych - dodał
• 6 proc. śmierci do 19 roku życia to samobójstwa. Połowa nastolatków po próbach samobójczych ponawia je w ciągu roku - mówił Maciej Miłkowski

- 6 proc. śmierci do 19 roku życia to samobójstwa. Połowa nastolatków po próbach samobójczych ponawia je w ciągu roku. Oznacza to, że jest to grupa najwyższego ryzyka samobójstwa, dlatego tu właśnie potrzebne są różne formy opieki i wsparcia w celu uniknięcia potencjalnych zagrożeń - mówił we wtorek Maciej Miłkowski, wiceminister zdrowia, na posiedzeniu sejmowej Podkomisji stałej ds. zdrowia psychicznego.

Jak wskazywał, za podstawowy czynnik chroniący i wzmacniający zdrowie psychiczne uważa się pozytywną więź dziecka z osobą dorosłą.

"Potrzebne działania profilaktyczne"

- Jak podkreśla WHO, w celu zmniejszenia liczby zachowań samobójczych konieczne są szeroko zakrojone działania profilaktyczne. Dlatego resort zdrowia powołał sześć lat temu zespół roboczy ds. prewencji samobójstw, który opracował w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2020-25 zbiór dziesięciu zadań zapobiegających zachowaniom samobójczym - przypomniał Miłkowski.

- Obejmuje on m.in. wprowadzenie programów profilaktycznych dla młodych pacjentów po wypisie ze szpitala psychiatrycznego, po próbach samobójczych oraz z nasilonymi myślami samobójczymi, a także opracowanie standardów postępowania z dziećmi i młodzieżą w kryzysie samobójczym - wymieniał.

- Na liście jest także zwiększenie dostępności pomocy dla osób będących w kryzysie, wdrażanie nowego modelu opieki psychiatrycznej dla dzieci i młodzieży oraz współpraca z Rzecznikiem Praw Dziecka w zakresie rozwijania zadań prowadzonych w ramach dziecięcego telefonu zaufania - dodał wiceminister zdrowia.

"Konflikty rodzinne, przemoc domowa, izolacja"

Dominik Marciniak z Biura Rzecznika Praw Pacjenta przypomniał, że czas pandemii bardzo zaostrzył problemy psychiczne dzieci. W tym okresie nasiliły się konflikty rodzinne, przemoc domowa, miało miejsce zakłócenie nauki, dzieci uzależniały się od komputera, miały problemy z powodu izolacji społecznej. W 2021 r. 1 496 dzieci i nastolatków podjęło próbę samobójczą. 127 z tych prób zakończyło się śmiercią. W porównaniu do roku 2020 to 77-procentowy wzrost.

- Dlatego prewencja zachowań samobójczych wśród dzieci i młodzieży zajmuje ważne miejsce wśród zadań RPP. Pierwszym z takich zadań była praca nad poradnikiem „Z psychiatrią na ty”, który cieszy się dużą popularnością w sieci, a obecnie są plany, aby wydać go w formie papierowej. W ten sposób publikacja mogłaby być dostępna na każdym oddziale psychiatrycznym dla dzieci i młodzieży - mówił Dominik Marciniak.

- W poradniku można znaleźć pisane prostym, zrozumiałym językiem odpowiedzi na liczne pytania zadawane przez rodziców i opiekunów, ale także przez młodzież - pacjentów oddziałów psychiatrycznych w całym kraju - zaznaczył.

"RPP zaapelował o przegląd procedur"

- Ponadto w roku 2020 RPP wystosował pismo do wszystkich szpitali z oddziałami psychiatrycznymi dla dzieci i młodzieży z prośbą o przedstawienie wykazu odmów przyjęć od stycznia do października wspomnianego roku. Chcieliśmy sprawdzić, na ile odmowy te mogły przyczynić się do zagrożenia zdrowia lub życia młodych pacjentów - wskazywał.

- Z naszego badania wynika, że żadna z tych odmów nie dotyczyła osoby w kryzysie zachowania samobójczego. Chodziło o brak wskazań do hospitalizacji, czy brak zgody opiekuna prawnego na hospitalizację. Czterech pacjentów z analizowanego okresu zastało też przekazanych na oddział na dorosłych, ponieważ na oddziałach dla dzieci i młodzieży nie było dla nich miejsc - wyjaśnił.

- RPP skierował także apel do kierowników podmiotów leczniczych, które mają oddziały psychiatryczne dla dzieci i młodzieży o przegląd procedur wewnątrzszpitalnych i ocenę stopnia ich realizacji, przede wszystkim w kontekście bezpieczeństwa pacjentów - z akcentem na zachowania samobójcze - dodał Marciniak.

Próby samobójcze 7-latków. "Alarmujące dane"

Mikołaj Pawlak, Rzecznik Praw Dziecka podkreślał, że myśli i próby samobójcze występują wśród dzieci i młodzieży coraz częściej. Z danych Komendy Głównej Policji wynika, że w okresie od stycznia do listopada ub.r. w grupie wiekowej 7-18 lat było ponad 1,4 tys. prób samobójczych, podczas gdy w roku 2020 było ich 843. Kolejne niepokojące statystyki mówią o liczbie podjętych prób samobójczych przez dzieci w wieku 7-12 lat. W 2020 r. takich zgłoszeń było 29, a w roku 2021 już 51.

- To bardzo alarmujące dane, które wskazują na konieczność podejmowania kolejnych pilnych działań w zakresie interwencji kryzysowej i profilaktyki wśród dzieci i młodzieży, ale także psychoedukacji wśród rodziców i nauczycieli. To oni pierwsi mogą zwrócić uwagę na niepokojące sygnały w zachowaniu dzieci - ocenił RPD.

Dziecięcy telefon zaufania. "39 tys. połączeń w ub.r."

- Z czego biorą się zachowania samobójcze? Z występowania zaburzeń psychicznych, na skutek traumy, zachowania takie pojawiają się wśród osób z zamierzonymi samouszkodzeniami lub w związku z patologiami w rodzinie.
Samobójstwa w wieku rozwojowym stanowią też problem o wymiarze globalnym - WHO ocenia, że są one drugą najczęstszą przyczyną śmierci osób w wieku 15-29 lat. Szacuje się, że samobójstwa jest czwartą przyczyną zgonów wśród dzieci pomiędzy 5 a 14 rokiem życia, a trzecią w grupie wiekowej 15-24 lata - wymieniał Pawlak.

- Dodatkowo teraz dzieci mierzą się z ogromnymi wyzwaniami, takimi jak pandemia i wojna w Ukrainie. Tym bardziej potrzebne są działania - tu i teraz. W 2020 r. podjąłem decyzję, aby dziecięcy telefon zaufania, jako rodzaj poradni pierwszego kontaktu, działał całą dobę. Przy telefonie jest otwarty czat internetowy. Nasi eksperci, psychologowie, pedagodzy, prawnicy tylko w 2021 r. odebrali ponad 39 tys. połączeń telefonicznych i prawie 10 tys. czatów internetowych - poinformował RPD.

 

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.

• SEJM
• KOMISJA ZDROWIA
• RZECZNIK PRAW DZIECKA
• DZIECI