• Przypomnijmy: w piśmie RPO do Rzecznika Praw Pacjenta zwrócono uwagę na fakt, że dzieci z wyraźnymi zróżnicowanymi cechami płciowymi są poddawane operacjom, choć nie jest t konieczne z medycznego punktu widzenia
• RPO zapytał Bartłomieja Chmielowca m.in. o liczbę wniosków dotyczących naruszenia praw pacjenta osób interpłciowych, które wpłynęły w ostatnich 10 latach
• Rzecznik Praw Pacjenta przesłał odpowiedź w przedmiotowej sprawie. Z początkowych wyjaśnień wynika, że w ostatnich latach wpłynął jeden wniosek dotyczący naruszenia prawa pacjenta osoby interpłciowej (w 2019 roku)
• - Na bieżąco reagujemy na sygnały otrzymywane od pacjentów, dostosowujemy swoje działania do zgłaszanych przez nich potrzeb i problemów – wyjaśnia RPP

Sytuacja pacjentów interpłciowych w Polsce

Rzecznik Praw Pacjenta Bartłomiej Chmielowiec odpowiedział na pismo RPO Marcina Wiącka w sprawie naruszeń praw pacjenta osób interpłciowych. Na wstępie zaznaczył, że w ostatnich 10 latach do RPP wpłynął 1 wniosek dotyczących naruszenia prawa pacjenta osoby interpłciowej (w 2019 roku), a także wskazał, że nie wpłynęła skarga dotycząca naruszenia prawa pacjenta osoby z wrodzonym przerostem nadnerczy.

Wniosek został złożony przez osobę interpłciową (kobietę z cechami fizycznymi mężczyzny), która po otrzymaniu dokumentacji medycznej z leczenia szpitalnego zauważyła, iż personel medyczny zamieścił w niej wpisy naruszające jej godność osobistą poprzez użycie określeń takich jak "osobnik męski" czy "transwestyta" – wyjaśnił RPP.

Z kolei w odpowiedzi na pytanie dotyczące tego, jakie czynności wyjaśniające zostały podjęte w przedmiotowej sprawie wskazał, że wystąpił do podmiotu leczniczego o realizację żądania sprostowania dokumentacji wystosowanego przez Pacjentkę. "Zgodnie z wyjaśnieniami podmiotu leczniczego, dokumentacja medyczna  Pacjentki została odpowiednio skorygowana i ponownie jej udostępniona".

RPP odpowiedział na pytanie związane z naruszeniem praw pacjenta i jakie podjął działania w tym zakresie. Okazuje się, że nie wpłynęły do niego podobne sygnały.

Do tej pory nie otrzymałem innych sygnałów dotyczących naruszenia prawa pacjenta osoby interpłciowej. W świetle powyższego nie były przeze mnie podejmowane działania wskazane w art. 55 ustawy z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, stanowiącym o uprawnieniu Rzecznika Praw Pacjenta do żądania wszczęcia postępowania bądź udziału w toczącym się postępowaniu, z urzędu lub na wniosek strony, na prawach przysługujących prokuratorowi – podał.

Naruszenie praw pacjenta – analiza sytuacji

Ostatnim zagadnieniem, o którym wypowiedział się RPP była analiza sytuacji osób interpłciowych w Polsce w odniesieniu do naruszeń praw pacjenta tej grupy osób.

Na bieżąco reagujemy na sygnały otrzymywane od pacjentów, dostosowujemy swoje działania do zgłaszanych przez nich potrzeb i problemów. W 2021 roku pacjenci kontaktowali się z Biurem Rzecznika Praw Pacjenta 163 910 razy, natomiast w tym roku (na dzień 4 grudnia 2022 roku) - 91 912 razy. Obejmują one zarówno zapytania, jak i skargi – wymienił statystyki.

RPP zapewnił przy okazji, że razem z pracownikami analizowany jest każdy sygnał, które może wskazywać na zagrożenie naruszenia prawa pacjenta. Wsparcie indywidualnych pacjentów odbywa się poprzez porady i interwencje dzięki Telefonicznej Informacji Pacjenta oraz za pośrednictwem tradycyjnej korespondencji lub spotykając się bezpośrednio z pacjentami. W 2021 roku RPP poprowadził 2705 postępowań wyjaśniających w sprawach indywidualnych (80 proc. na podstawie złożonych wniosków).

Na bieżąco prowadzę również działania wskazane w art. 47 ust. 1 pkt 4-10 ustawy z dnia 8 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. W ramach analizy sygnałów pacjentów, staram się wesprzeć danego pacjenta, a gdy wydaje się, że dana sytuacja stanowi objaw powszechniej występującego problemu, podejmuję działania o wymiarze systemowym. […] Działania te podejmowane są także w oparciu o informacje przekazywane przez organizacje pacjentów, w tym zgromadzone w Radzie Organizacji Pacjentów (około 120 organizacji) – podał Rzecznik.

Poprawa bezpieczeństwa pacjenta odbywa się poprzez prowadzone działania legislacyjne, w szczególności poprzez proponowanie i wdrażanie funduszy kompensacyjnych. Oprócz tego RPP przypomniał, że podejmuje na bieżąco działania edukacyjno-informacyjne (m.in. szkolenia dla personelu medycznego czy też wytyczne dla podmiotów leczniczych).

W ostatnim czasie analizowaliśmy działania podejmowane na rzecz skutecznej równości i dostępu do praw, mowy nienawiści i przemocy motywowanej nienawiścią oraz integracji, w tym na rzecz praw pacjenta osób interpłciowych, we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych w ramach monitoringu prowadzonego cyklicznie przez Europejską Komisję przeciwko Nietolerancji i Rasizmowi – podsumował.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.

• RPO
• BARTŁOMIEJ CHMIELOWIEC
• MARCIN WIĄCEK
• RPP