Obowiązująca dotychczas ustawa o działalności leczniczej nakłada na placówki medyczne obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej oraz na rzecz pacjentów z tytułu zdarzeń medycznych. Z obowiązku tego nie zostały wyłączone utworzone przez Ministra Sprawiedliwości placówki więziennej służby zdrowia.

Jednak, jak się okazuje, w wielu przypadkach koszty zawarcia umów ubezpieczenia wielokrotnie przewyższają koszty ponoszone przez Skarb Państwa z tytułu zasądzeń z powództw dotyczących działalności podmiotów leczniczych dla osób pozbawionych wolności.

W uzasadnieniu noweli wskazano, że koszty zawartych na 2013 r. umów ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej placówek dla osób pozbawionych wolności wyniosły ponad 2,7 mln zł, a umów zawieranych przez jednostki medycyny pracy SW - 40 tys. zł. Jednocześnie wydatki dotyczące odszkodowań z tytułu niewłaściwego leczenia w 2013 r. wyniosły 86 tys. zł, a w 2014 r. - 30 tys. zł. Dotąd nie odnotowano przypadków wypłaty roszczeń finansowych z powództwa cywilnego wobec jednostek medycyny pracy SW.

Jednym z powodów zniesienia obowiązku ubezpieczeń placówek więziennej służby zdrowia jest zatem racjonalizacja wydatków budżetu państwa.

Nowe przepisy zrównają sytuację prawną podmiotów leczniczych przeznaczonych dla osób pozbawionych wolności z sytuacją innych placówek o szczególnych regulacjach, np. działających w formie jednostki wojskowej.