Rzadko się zdarza, żeby reakcją na tego rodzaju profesorskie apele był sądowy pozew. W środowisku naukowym merytoryczne spory rozwiązuje się na konferencjach, seminariach czy poprzez publikacje w specjalistycznych periodykach - nie w sądzie. Tymczasem 6 kwietnia br. wpłynął do Sądu Okręgowego w Warszawie pozew przeciwko uczonym przygotowany przez pełnomocników jednej z firm medycznych.

- To próba zastraszania i ograniczania dyskusji, która z zasady ma otwarty charakter. Każdy naukowiec ma prawo do wyrażania poglądów opartych na badaniach. Dyskurs jest tym, co od wieków przyczynia się do rozwoju nauki - komentuje prof. Józef Dulak i dodaje, że w ostatnim czasie, nie tylko w Polsce, komercyjne firmy próbują ograniczać dyskusję naukową, kierując przeciwko uczonym ostrzeżenia, wezwania przedsądowe czy pozwy o naruszenie dóbr osobistych.

- Pozwanie kogoś do sądu za to, że głosi poglądy naukowe jest czymś zupełnie niezrozumiałym - zauważa.

Próby blokowania wolności debaty akademickiej i wyrażania naukowych opinii są coraz częstsze. Prezydium Polskiej Akademii Nauk musiało zareagować. W stanowisku z 22 września 2020 r. można przeczytać m.in.: "Prezydium PAN wyraża zaniepokojenie pojawiającymi się skargami na różnorodne próby blokowania wolności wypowiedzi na tematy naukowe przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą. (…) Wolność debaty naukowej, prowadzenie dyskusji, opracowania opinii, ekspertyz i prognoz naukowych jest kluczem do postępu i wartością nadrzędną wobec indywidualnych interesów podmiotów prowadzących działalność gospodarczą''.

Od słowa do słowa…
Z początku nic nie zapowiadało, że sprawa trafi do sądu. Po tekście profesora Dulaka zatytułowanym ''Komórki macierzyste: zastosowania, perspektywy, nieporozumienia'', który ukazał się w wydawanym przez PAN czasopiśmie ''Nauka'', polemiczną wypowiedź zamieściła dr Izabela Zdolińska-Malinowska. Profesor odpowiedział na nią artykułem.

Była to normalna, tradycyjna forma prowadzenia sporu między badaczami, dzięki czemu każdy czytelnik zainteresowany tematyką komórek macierzystych mógł sobie wyrobić opinię (link do wspomnianych artykułów - red. http://www.nauka-pan.pl/index.php/nauka/issue/view/68 oraz http://www.nauka-pan.pl/index.php/nauka/article/view/863/894). Nie był to jednak koniec wymiany zdań. W spór włączyła się firma medyczna zatrudniająca panią doktor - relacjonuje Józef Dulak.