Ma zapobiec temu projekt nowelizacji ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Proces legislacyjny rozpoczął się w listopadzie 2017 roku. Na początku czerwca br. trafił do Sejmu, a 12 czerwca skierowano go do pierwszego czytania w komisjach.

Czy nowe prawo zapewni jakościową zmianę w funkcjonowaniu takich placówek i poprawi sytuację osób w nich przebywających?

Więcej kontroli, wyższe kary
Proponowane zmiany w nowelizacji ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o ochronie zdrowia psychicznego zwiększają kary za prowadzenie nielegalnych domów opieki z 10 - 20 tys. do 40 tys. zł, a także za brak zezwolenia na prowadzenie takiej działalności przez kolejne 5 lat od ukarania.

Projekt przewiduje poszerzenie zakresu uprawnień inspektorów urzędów wojewódzkich kontrolujących i nadzorujących jednostki pomocy społecznej. Doprecyzowuje także przepisy dotyczące dokumentów wymaganych przy wniosku o uzyskanie zezwolenia na prowadzenie placówki. Wprowadza szereg zmian w zakresie obowiązkowego wyposażenia placówek i wymagań związanych z zatrudnianiem personelu opiekuńczego, tak aby opieki nie sprawowały osoby bez podstawowej wiedzy w tym zakresie (wojewoda będzie kontrolował czy zatrudnieni pracownicy mają odpowiednie kwalifikacje).

Nowelizacja wprowadza ponadto możliwość ograniczenia samodzielnego opuszczenia domu pomocy społecznej lub placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom z zaburzeniami psychicznymi, w przypadku, gdy brak opieki zagraża życiu lub poważnie zagraża zdrowiu takiej osoby.

Zmiany regulują też wiele kwestii związanych z opłatami za pobyt w domu opieki społecznej.

Sytuacja wielu seniorów to katastrofa
Mamy coraz bardzie starzejące się społeczeństwo. Szacuje się, że co czwarty Polak za 15 lat będzie miał więcej niż 65 lat. Już dzisiaj wiele starszych osób cierpi na samotność, biedę, brak opieki medycznej. Będzie ich coraz więcej. Tymczasem dramatycznie brakuje miejsc geriatrycznych w szpitalach i w domach opieki.

Jak podkreśla prof. Tomasz Kostka, konsultant krajowy ds. geriatrii, w kraju jest w sumie tylko 900 łóżek geriatrycznych, natomiast potrzeby są wielokrotnie większe. Nie prowadzi się jednak badań, więc nie ma danych dotyczących liczby osób starszych, które kwalifikują się do ZOL-u czy DPS-u, którzy mają wskaźnik w skali Barthel poniżej 30.