• Zakład opiekuńczo-leczniczy (ZOL) udziela świadczeń w warunkach stacjonarnych pacjentom, którzy wymagają całodobowej opieki, ale nie wymagają hospitalizacji
• Do ZOL nie są przyjmowani pacjenci, jeśli podstawowym wskazaniem do objęcia opieką jest zaawansowana choroba nowotworowa, psychiczna lub uzależnienie
• Zgodnie z przepisami ZOL pobiera opłatę za koszt wyżywienia i zakwaterowania – miesięcznie wynosi ona 250 proc. najniższej emerytury, lecz nie może być wyższa niż 70 proc. miesięcznego dochodu pacjenta
• Rzecznik Praw Pacjenta wyjaśnił w ostatnim czasie, że ZOL nie może pobierać dodatkowych opłat od pacjentów, poza tymi wynikającymi z przepisów prawa

ZOL. Jak funkcjonuje?

Zakład Opiekuńczo-Leczniczy (ZOL) to placówka, która zapewnia opiekę i pielęgnację pacjentów, którzy nie wymagają hospitalizacji, ale nie są samodzielni z uwagi na ich stan zdrowia. W ZOL pacjenci są objęci całodobową opieką medyczną. Jak wyjaśnia pacjent.gov.pl, w głównej mierze do tego typu zakładów trafiają pacjenci:

• przewlekle chorzy,
• z niepełnosprawnością,
• po ciężkiej chorobie,
• po zabiegu operacyjnym.

Ważne – do ZOL nie mogą dostać się pacjenci, u których podstawowym wskazaniem do objęcia opieką jest zaawansowana choroba nowotworowa, psychiczna albo uzależnienie. Do zakładu może dostać się pacjent, który otrzymał 40 punktów lub mniej w skali poziomu samodzielności (skala Barthel).

Niezbędne dokumenty do ZOL

Jak już wspomniano, do ZOL mogą dostać się pacjenci, którzy wymagają całodobowej opieki, pielęgnacji, rehabilitacji albo kontynuacji leczenia. Pacjent zaś – co podkreśla NFZ – powinien uzyskać 40 punktów w skali Barthel. NFZ finansuje bowiem pobyty pacjentów wyłącznie do 40 punktów (z pominięciem kosztów wyżywienia i zakwaterowania).

Skala Barthel ocenia m.in. czynności życia codziennego:

• spożywanie posiłków,
• poruszanie się, siadanie,
• ubieranie się i rozbieranie,
• utrzymanie higieny osobistej,
• korzystanie z toalety,
• kontrolowanie czynności fizjologicznych.

Konieczne dokumenty do kwalifikacji pacjenta do ZOL:

• wniosek o wydanie skierowania do ZOL,
• zaświadczenie lekarskie,
• wywiad pielęgniarski,
• ocena w skali Barthel,
• skierowanie do ZOL (wydaje lekarz POZ lub – jeśli pacjent przebywa w szpitalu – lekarz ze szpitala),
• karta kwalifikacji pacjenta do udzielenia świadczeń w ZOL,
• dokumenty potwierdzające wysokość dochodu pacjenta.

Jeszcze przed przyjęciem pacjenta do danego zakładu zostanie dokonana ponowna ocena jego stanu przez lekarza i pielęgniarkę z ZOL, którzy kwalifikują pacjenta do przyjęcia – przypomina NFZ.

Na jakie świadczenia może liczyć pacjent w ZOL?

W zakładach opiekuńczo-leczniczych pacjenci mogą liczyć m.in. na fizjoterapię, konsultacje lekarskie, świadczenia pielęgniarskie czy dietetyczne. Jak wynika z przepisów, wśród podstawowych świadczeń w ZOL możemy wymienić m.in.:

• świadczenia lekarskie,
• świadczenia pielęgniarskie,
• rehabilitację (zgodną z zaleceniami lekarskimi),
• leczenie farmakologiczne,
• leczenie dietetyczne,
• zapewnienie niezbędnych konsultacji specjalistycznych,
• zapewnienie zleconych badań,
• terapię zajęciową.

Ile kosztuje pobyt w ZOL?

NFZ wyjaśnia, że zgodnie z obowiązującymi przepisami ZOL pobiera opłatę od pacjenta za koszt wyżywienia oraz zakwaterowania. Miesięczna opłata wynosi więc 250 proc. najniżej emerytury, ale nie może być wyższa niż 70 proc. miesięcznego dochodu pacjenta.

Pacjentowi bezpłatnie przysługują:

• leki,
• niezbędne badania diagnostyczne (laboratoryjne, a także RTG i USG),
• wyroby medyczne konieczne do udzielania świadczenia.

- Zgodnie z ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, pacjent przebywający w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, pielęgnacyjno-opiekuńczym lub w zakładzie rehabilitacji leczniczej, który udziela świadczeń całodobowych, ponosi koszty wyżywienia i zakwaterowania. Miesięczna opłata jest ustalana indywidualnie i stała, ale nie może przekraczać 70 proc. miesięcznego dochodu pacjenta – przypomina RPP.

Przypomnijmy: RPP zajmował się sprawą jednego z zakładów opiekuńczo-leczniczego, który pobierał dodatkowe opłaty od pacjentów. - Ich pobieranie placówka medyczna tłumaczyła ponadstandardowymi usługami, takimi jak zakupy na życzenie pacjenta – czytamy.

Rzecznik nakazał zaniechanie tej praktyki, a sąd – po zaskarżeniu decyzji RPP – to potwierdził. Oznacza to, że pobieranie nieuprawnionych opłat za zakwaterowanie i wyżywienie pacjentów w ZOL jest niezgodne z prawem.

• NFZ
• ZOL
• ZAKŁAD OPIEKUŃCZO-LECZNICZY