• Od lutego NFZ zapłaci świadczeniodawcom o 12 proc. więcej za opiekę paliatywną i w hospicjach. Za opiekę długoterminową od 10 do 17 proc. więcej
• Świadczeniodawcy twierdzą, że taki wzrost wycen świadczeń nie jest wystarczający, by zapewnić lepszą opiekę pacjentom przy rosnących kosztach
• - Opieka długoterminowa jest w rozpadzie - oceniła Mariola Rybka konsultant krajowy w dz. pielęgniarstwa opieki długoterminowej, prosząc o powołanie ministerialnego zespołu
• - Może warto wrócić do pomysłu, jakim za czasów prof. Religi był gotowy projekt ustawy o ubezpieczeniu pielęgnacyjnym - proponował poseł Bolesław Piecha.
• - Wreszcie musimy mieć odwagę by ustalić jak finansować tę opiekę - przekonywała Lilia Kimber-Dziwisz, mazowiecki konsultant wojewódzki w dz. pielęgniarstwa opieki długoterminowej, nawiązując do rozwiązań stosowanych w domach pomocy społecznej
• Wiceminister Waldemar Kraska zapowiedział, że zostanie powołany zespół, który podejmie pracę nad strategią w opiece długoterminowej. Mówił też, że MZ rozważy nielimitowanie świadczeń

Opieka paliatywna i długoterminowa. Będą wzrosty wycen

Wiceminister zdrowia Waldemar Kraska na posiedzeniu sejmowej Komisji Zdrowia przedstawiał informację na temat funkcjonowania hospicjów oraz opieki paliatywnej i długoterminowej. Pieniądze na zapłacenie przez NFZ placówkom za taką opiekę nad ciężko chorymi pacjentami wydajemy coraz większe, ale świadczeniodawcy ciągle skarżą się, że to za mało.

W roku 2019 na opiekę paliatywną i hospicyjną państwo wydało z naszych składek na NFZ 813 mln zł, w 2023 r. będzie to już 1 mld 320 mln zł. Za świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze w ramach opieki długoterminowej 4 lata temu NFZ zapłacił 1 mld 805 mln zł, w tym roku zapłaci już 3 mld 274 mln zł. Sporo, nawet uwzględniając inflację, ale potrzeby są coraz większe.

Jak podał wiceminister, od 1 lutego 2023 r. o 12 proc. wzrosną wyceny w opiece paliatywnej i hospicyjnej.

- Podwyżka wycen dotyczy też świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych w zakresie pielęgniarskiej opieki długoterminowej - zapowiadał. Te świadczenia były różnie wyceniane w zależności od województwa. Dlatego tam, gdzie ta wycena była niższa niż średnia krajowa, ma ona wzrosnąć o 17 proc., w województwach o wyższej średniej zwiększenie wyceny wyniesie 10 proc., tam gdzie wycena była dotąd na poziomie średniej będzie to 14 proc.

Jak podkreślił wiceminister, świadczenia z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej (OPH) zostały umieszczone w planie taryfikacji Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji na 2023 r. - Wydaje się, że AOTMiT będzie te wyceny zmieniał - mówił.

Świadczeniodawcy: jest "światełko w tunelu", ale stawki nadal za niskie

Świadczeniodawcy twierdzą, że taki wzrost wycen świadczeń nie jest wystarczający, by zapewnić lepszą opiekę pacjentom, bo rosną koszty. Na to dodatkowo nakłada się odchodzenie kadr medycznych, ze względu na wypalenie zawodowe i niesatysfakcjonujące płace.

Maciej Sokołowski, wiceprezes Stowarzyszenia Menedżerów Opieki Zdrowotnej (STOMOZ), przypomniał, że według danych konsultanta krajowego w dziedzinie pielęgniarstwa opieki paliatywnej już połowa pielęgniarek posiadających specjalizację nie pracuje w żadnej placówce hospicyjnej.

- W listopadzie Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do MZ i prezesa NFZ z wnioskiem o pilną poprawę finansowania świadczeń z zakresu OPH. W tym wystąpieniu rzecznik wskazał, że część pacjentów nie dożywa momentu, w którym hospicjum jest gotowe objąć ich opieką - mówił Sokołowski.

Za „światełko w tunelu” uznał fakt, że minister zdrowia powołał Zespół ds. przygotowania projektu długookresowej strategii rozwoju opieki paliatywnej i hospicyjnej. Także fakt, że już raz, w II półroczu 2022 podniesiono wyceny o 21 proc. - Wnioskowaliśmy o 25 proc. Obecnie maksymalna stawka dzienna w hospicjum to niecałe 87 zł - zaznaczył.

Środowisko domaga się zniesienia limitów świadczeń w opiece paliatywnej i hospicyjnej. - Świadczenia onkologiczne nie są limitowane, ale w opiece paliatywnej, do której 89 proc. pacjentów trafia z powodu nowotworu już tak - zwracał uwagę.

- Do 18 roku życia opieka paliatywna nie jest limitowana - przypomniał poseł Czesław Hoc. Potwierdził natomiast, że z doświadczenia biur poselskich i wizyt posłów w hospicjach wynika, że procedury są niedoszacowane i następuje odpływ kadr.

Opieka długoterminowa. Ile czasu oczekuje pacjent

Dr n. o zdr. Mariola Rybka, konsultant krajowa w dz. pielęgniarstwa opieki długoterminowej, mówiąc o tej formie opieki (dotyczy chorych przewlekle) podała, że w kraju mamy ok. 500 zakładów opiekuńczo-leczniczych (ZOL) oraz opiekuńczo-pielęgnacyjnych funkcjonujących w stacjonarnej opiece długoterminowej.

- Tak naprawdę opieka długoterminowa jest w rozpadzie - mówiła konsultant. Stawka za osobodzień w opiece stacjonarnej to 199 zł i jak przekonywała nie jest możliwe zapewnienie przy takiej stawce szybkiej dostępności do świadczeń.

Przekonywała, że opieka długoterminowa jest pod względem kosztów w wielu wypadkach porównywalna do kosztów opieki paliatywnej. Wtedy, gdy np. dotyczy pacjentów ze stwardnieniem rozsianym, kardiomiopatią, niewydolnością oddechową, owrzodzeniem odleżynowym. A wyceny tylko w zależności od nazwy tej opieki są różne, na niekorzyść opieki długoterminowej. - W oddziale opieki paliatywnej to jest 507 zł, natomiast my w ZOL za tego samego pacjenta dostajemy 199 zł, a musimy zabezpieczyć te same świadczenia - twierdziła konsultant.

Podała, że pacjent oczekuje w kolejce do zakładów opieki długoterminowej 6-12 miesięcy. - Tak jest akurat w zakładzie, który ja prowadzę - zaznaczyła.

Ponowiła też prośbę do ministra, którą przedstawiciele świadczeniodawców w opiece długoterminowej przedstawiali na spotkaniu z ministrem w listopadzie. - Składałam wniosek, żeby powołać ministerialny zespół ds. opieki długoterminowej - mówiła, dodając, że w tej opiece chodzi też m.in. o ok. 60 tysięcy pacjentów w opiece domowej, a dobrze zaopiekowany pacjent w domu, to mniejsze koszty w szpitalach.

Ubezpieczenie pielęgnacyjne. Czy powróci pomysł prof. Religi?

Poseł Bolesław Piecha przypomniał z kolei, że dyskusje o tym jak finansować opiekę paliatywną, hospicyjną i długoterminową toczą się od lat. - Może czas wrócić do pomysłu, jakim za czasów ministra zdrowia prof. Religi był gotowy projekt ustawy o ubezpieczeniu pielęgnacyjnym - mówił, przypominając, że tamten pomysł rozbił się o finansowanie. - Czy składka obowiązkowa, czy dobrowolna, jaki procent, z jakich źródeł dodatkowo czerpać pieniądze - przypominał wątpliwości.

- Nie obejdzie się bez, tak jak dotąd, filantropów wspierających hospicja, wolontariuszy, ale ustawa wracająca do tamtych pomysłów byłaby według mnie pilna - mówił, sugerując by zainicjować dyskusję na ten temat. - Nie spodziewam się szybkich rozwiązań, ale taką dyskusje trzeba by zacząć - proponował.

Lilia Kimber-Dziwisz, mazowiecki konsultant wojewódzki w dz. pielęgniarstwa opieki długoterminowej zgodziła się z takim poglądem. - Wreszcie musimy mieć odwagę by ustalić pewien obszar finansowania - powiedziała, nawiązując do rozwiązań stosowanych w domach pomocy społecznej. Tam w kosztach utrzymania partycypują rodziny.

- Co roku organy założycielskie ustalają cenę utrzymania i tam rodziny płacą wyrównując koszty do 4,2 - 4,8 tys. zł. Według konsultant można rozważać takie rozwiązanie, gdyż zmienia się rozumienie odpowiedzialności rodziny, w sytuacji, gdy z racji obowiązków nie może zająć się opieką w domu.

Dr n. med. Iwona Markiewicz z Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, konsultant w dz. pielęgniarstwa opieki długoterminowej w woj. śląskim podkreśliła, że świadczeniodawcy oczekują i zabiegają o to, by AOTMiT zajęła się też zmianą taryf wycen w opiece długoterminowej.

Minister: rozmawiamy konstruktywnie, jestem rozczarowany

- Wycena opieki długoterminowej była w planach, a tu słyszymy, że zostaliśmy pominięci - zwracała się do ministra. Przypominała, że w Europie opieką długoterminową jest objętych ok. 10 proc. pacjentów, w Polsce tylko 1,5 proc

Zdaniem prof. Aleksandry Ciałkowskiej-Rysz, prezesa Polskiego Towarzystwa Medycyny Paliatywnej, wprowadzenie procedur nielimitowanych w opiece paliatywnej, o co dopomina się środowisko, nie doprowadzi do nagłego braku pieniędzy. - Nadwykonania są płacone, to pieniądze pochodzące z przesuwania kontraktów z tych placówek, które mają deficyty kadrowe - mówiła, dodając, że to zupełnie nowa sytuacja.

Minister Waldemar Kraska przekonywał, że ministerstwo rozmawia z przedstawicielami środowiska, w tym na forum zespołu ministerialnego (dotyczy opieki paliatywnej - przyp. red.), a głosy, które padły podczas posiedzenia komisji „odbiera ze smutkiem”. - Mam nadzieję, że rozmawiamy konstruktywnie, państwo jakby tego nie dostrzegacie, jestem rozczarowany - mówił.

Niektóre wypowiedzi ocenił jako emocjonalne. - Obiecałem, że powstanie zespół dotyczący zmian w opiece długoterminowej i on będzie, chcemy, żeby reprezentacja środowiska w dyskusji była jak najszersza - zapewnił.

Dodał też: - Wielokrotnie rozmawialiśmy już o nielimitowaniu świadczeń w opiece długoterminowej i paliatywnej. Na tym etapie prac chodzi o opracowanie kryteriów kwalifikacji.

- Ministerstwo zgadza się z opiniami, że opieka domowa obniża koszty w szpitalach i powoduje, że pacjent ma większy komfort. Dlatego wnioskujemy do AOTMiT o przeanalizowanie wycen - podsumował uwagi.

 

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.

• OPIEKA PALIATYWNA
• OPIEKA DŁUGOTERMINOWA
• HOSPICJUM