Ustawa, jak wyjaśniała przedstawiając założenia projektu posłanka Elżbieta Gelert (PO), jest próbą rozwiązania kilku ważnych problemów.

Wymieniła wśród nich m.in. niedostateczny udział pielęgniarek i położnych w kadrze dydaktycznej w ramach kształcenia innych zawodów medycznych oraz niemożność prowadzenia przez pielęgniarki i położne zajęć dydaktycznych bez obawy o utratę prawa do wykonywania zawodu.

Blaski i cienie samozatrudnienia
Pielęgniarki na mocy proponowanych przepisów zyskają też możliwość zakładania działalności gospodarczej z pominięciem obecnego wymogu dwuletniego okresu pracy w zawodzie.

Jak podkreślał wiceminister zdrowia Cezary Cieślukowski jest to ważny element otwarcia dostępu do zawodu.

- Resort chce, aby te regulacje zostały możliwie szybko wprowadzone. Wszystkie rozwiązania umieszczone w projekcie są znane resortowi i są pozytywnie przyjęte - zaznaczał.

Posłanka prof. Józefa Hrynkiewicz przekonywała jednak, że środowisko pielęgniarek i położnych wcale nie potrzebuje ułatwień w uruchamianiu działalności, która zazwyczaj jest dla przedstawicielek tej profesji mniej korzystną formą zatrudnienia.

- Środowisko nie dąży do tego, by zatrudniało się jako samodzielni przedsiębiorcy. To placówki medyczne wymuszają na nich zakładanie firm - mówiła posłanka.

W jej opinii przyjęte w ustawie rozwiązania faktycznie nie mogą przynieść poprawy sytuacji pielęgniarek.

Jak zwracała uwagę Józefa Hrynkiewicz, wciąż nie widać faktycznych rozwiązań, które miałyby pomóc zachęcić do zawodu nowe pokolenia i zatrzymać w kraju pracujące pielęgniarki.

- Wydaje się, że resort chce wypełnić tę lukę tańszymi pielęgniarkami z innych krajów - komentowała.

Wśród problemów, które ma uregulować nowela, Elżbieta Gelert wskazała także na utrudniony dostęp cudzoziemców do wykonywania zawodu pielęgniarki i położnej w Polsce oraz niedobór tych zawodów w naszym kraju. Sygnalizowała także np., że uczniowie korzystają ze świadczeń opieki zdrowotnej w szkołach w nieodpowiednich warunkach.

Działalność dydaktyczna - jak ją traktować?
W obowiązującej ustawie działalność dydaktyczna traktowana jest jako wykonywanie zawodu pielęgniarki lub położnej tylko jeśli dotyczy ona kształcenia i doskonalenia pielęgniarek i położnych.

Jeśli pielęgniarka prowadzi zajęcia w ramach kształcenia osób wykonujących inne zawody medyczne, np. ratowników medycznych, nie jest to traktowane jako wykonywanie zawodu. Nowela ma to zmienić.

Istniejące przepisy przewidują, że pielęgniarka lub położna, która nie wykonuje zawodu łącznie przez okres dłuższy niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat, a zamierza podjąć jego wykonywanie, ma obowiązek zawiadomić o tym właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych i odbyć trwające nie dłużej niż 6 miesięcy przeszkolenie.

W związku z wątpliwościami interpretacyjnymi odnośnie tych zapisów w noweli doprecyzowano m.in., że okres przeszkolenia wlicza się do okresu wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej.

W projekcie zaproponowano rozwiązanie, zgodnie z którym odbycie stażu adaptacyjnego we wskazanym podmiocie leczniczym można uznać za równoznaczne z odbyciem przeszkolenia. Tym samym, w praktyce czas szkoleń cudzoziemców - pielęgniarek i położnych zamierzających wykonywać czasowo lub na stałe w Polsce zawód skrócą się.

Rozwiązanie to, jak zaznaczono ma dotyczyć wyłącznie cudzoziemców, którzy zamierzają podjąć wykonywanie zawodu po przerwie trwającej łącznie przez okres dłuższy niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat przed przeniesieniem się do Polski.

Projekt przewiduje, że pielęgniarka lub położna, która zamierza zaprzestać wykonywania zawodu przez czas określony, powinna zgłosić ten zamiar właściwej okręgowej radzie pielęgniarek i położnych, z podaniem przewidywanego okresu niewykonywania zawodu.

Dzięki temu rozwiązaniu, jak wskazują autorzy projektu, samorząd będzie dysponował pełniejszą wiedzą na temat aktywnych zawodowo członków. Umożliwi to również precyzyjne ustalenie okresu niewykonywania zawodu.

Ułatwić cudzoziemcom dostęp do zawodu
Obecnie cudzoziemcowi może być przyznane prawo wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej, jeżeli m.in. włada językiem polskim w mowie i piśmie w zakresie niezbędnym do pracy.

W związku z tym, że ustawa nie formułuje zasad przeprowadzenia tej weryfikacji, w praktyce obowiązki w tym zakresie są realizowane przez okręgowe rady pielęgniarek i położnych.

W ocenie projektodawców najbardziej kompetentne w tym zakresie są państwowe komisje egzaminacyjne, które odpłatnie wydają, na wniosek cudzoziemca, który pozytywnie zdał egzamin językowy, poświadczenie znajomości języka polskiego.

Obecnie do ubiegania się o przyznanie prawa wykonywania zawodu pielęgniarki i położnej przez cudzoziemców uprawnia jedynie zezwolenie na pobyt stały. W ocenie projektodawców takie rozwiązanie dyskryminuje inne grupy cudzoziemców przebywających legalnie w Polsce.

Zaproponowano więc, by o prawo takie mogli ubiegać się także m.in. cudzoziemcy będący obywatelami państwa trzeciego, posiadający zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE oraz cudzoziemcy, którym nadano w Polsce status uchodźcy lub udzielono ochrony uzupełniającej.

 

• KSZTAŁCENIE PIELĘGNIAREK
• PIELĘGNIARKI I POŁOŻNE