NIK, ministerstwo i konsultant krajowy - dziś w parlamencie o geriatrii. "Oddziały zniknęły"
W Polsce maleje liczba lekarzy podejmujących specjalizację w dziedzinie geriatrii. Jeden przypada na blisko 20 tysięcy mieszkańców w wieku powyżej 60 lat. To zły prognostyk, przed mającym nadejść demograficznym tsunami. Eksperci Narodowej Rady Rozwoju przy Kancelarii Prezydenta RP proponują powstanie modelu opieki zdrowotnej nad seniorami opartego o powiatowe Centra Zdrowia 75+.
- W 2021 roku w szpitalach i poradniach, które podpisały umowę z NFZ, pracowało 501 geriatrów
- To oznacza, że jeden lekarz tej specjalności w publicznej ochronie zdrowia przypada na blisko 20 tysięcy mieszkańców w wieku powyżej 60 lat
- Wprowadzenie nowej organizacji szpitalnictwa opartej o sieć szpitali spowodowało, że oddziały geriatryczne zniknęły z placówek pierwszego stopnia referencyjności
- O sytuacji geriatrii będzie dyskutował na swoim pierwszym posiedzeniu w czwartek 25 maja powołany w kwietniu Parlamentarny Zespół ds. Geriatrii i Systemu Opieki Geriatrycznej w Polsce
Lekarze nie chcą być geriatrami
O sytuacji polskiej geriatrii w czwartek 25 maja będzie dyskutował na swoim pierwszym posiedzeniu powołany w kwietniu Parlamentarny Zespół ds. Geriatrii i Systemu Opieki Geriatrycznej w Polsce.
Parlamentarzyści zaprosili na posiedzenie nie tylko prof. Tomasza Targowskiego, konsultanta krajowego w dz. geriatrii i przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia, ale i urzędników Najwyższej Izby Kontroli. Chcą przypomnieć wnioski z opublikowanej w lutym 2022 r. informacji prezesa NIK o wynikach kontroli pt. Funkcjonowanie medycznej opieki geriatrycznej. Raport wytknął m.in. brak kompleksowych rozwiązań służących rozwojowi tej dziedziny medycyny.
Brakuje specjalistów w dziedzinie geriatrii i modelu opieki geriatrycznej zgodnego z zaleceniami specjalistów. Chętnych do odbywania tej specjalizacji, jak wynika z danych Ministerstwa Zdrowia, jest coraz mniej.
Wiceminister zdrowia Waldemar Kraska w odpowiedzi na interpelację poselską poinformował 9 maja, że specjalizację z zakresu geriatrii podjęło:
- w 2019 roku - 39 lekarzy
- w 2020 r. - 34 lekarzy
- w 2021 r. - 30 lekarzy
- w 2022 r. - 23 lekarzy.
Liczba lekarzy ze specjalizacją z dziedziny geriatrii pracujących w podmiotach, które miały podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia stopniowo rosła w ostatnich latach: od 461 specjalistów w 2019 r. do 501 w 2021 r. - przekazał wiceminister.
Mamy za mało łóżek i oddziałów geriatrycznych
Zaznaczył też, że w 2021 r. w Polsce na 1 lekarza geriatrę pracującego w podmiocie, który miał podpisaną umowę z NFZ, przypadało licząc statystycznie 19 421,31 osób powyżej 60 roku życia. Według danych GUS w 2021 roku było 9 730 077 osób powyżej 60 r.ż.
Minister ocenił, że jednym ze sposobów zwiększenia liczby lekarzy wybierających specjalizację w tzw. dziedzinach priorytetowych w trybie rezydenckim, w tym w geriatrii, będzie wprowadzenie od jesieni 2023 r. dodatkowego etapu postępowania kwalifikacyjnego do odbywania szkolenia specjalizacyjnego.
- W ramach przeprowadzanego dodatkowego etapu postępowania, uruchomione zostaną wszystkie miejsca szkoleniowe, które nie zostały wykorzystanie w ramach trybu rezydenckiego i pozarezydenckiego - zapowiada minister.
Przyznał natomiast, że obecnie nie są prowadzone prace w zakresie określenia standardów organizacyjnych w opiece geriatrycznej.
W zaleceniach po wspomnianej wcześniej kontroli NIK zwróciła uwagę m.in. na brak obowiązujących standardów organizacyjnych opieki geriatrycznej, które mogły zostać określone na podstawie delegacji przewidzianej w art. 22 ust. 5 ustawy o działalności leczniczej.
Środowisko geriatrów o powstanie standardów opieki geriatrycznej zabiega od czasu ich opublikowania w formie zaleceń w Gerontologii Polskiej w 2013 r.
Prezydenccy eksperci proponują powstanie Centrów Zdrowia 75+
Jak powiedział Rynkowi Zdrowia prof. Tomasz Kostka, kierownik Kliniki Geriatrii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Centrum Badań nad Zdrowym Starzeniem, konsultant krajowy w dz. geriatrii w latach 2015-2020, wprowadzenie nowej organizacji szpitalnictwa opartej o sieć szpitali spowodowało, że oddziały geriatryczne zniknęły z placówek pierwszego stopnia referencyjności.
- Stały się de facto oddziałami specjalistycznymi - mówi profesor i zaznacza, że w Polsce musi się zmienić model opieki zdrowotnej nad seniorami.
Inaczej nie poradzimy sobie z demograficznym tsunami starszych roczników, które czeka kraj do 2050 r. - Wtedy już około 40 proc. populacji przekroczy 65 rok życia. A skoro tak, to ci seniorzy muszą być objęci geriatryczną opieką podstawową, bo to nie może być opieka specjalistyczna - zaznacza prof. Tomasz Kostka.
W takim kierunku zmierzały propozycje m.in. ministerialnego zespołu, który przez szereg lat szkicował nowy model opieki nas seniorami. Pandemia COVID-19 doprowadziła do zaniechania dyskusji nad tymi rozwiązaniami. Podobny projekt został przedstawiony w Rekomendacjach Strategicznych dla Rządu i Samorządów, sformułowany przez zespół ekspertów programu PolSenior 2.
Pomysł powrócił w miniony poniedziałek podczas spotkania zespołu ekspertów z Narodowej Rady Rozwoju przy Kancelarii Prezydenta RP. Podczas seminarium Zespół przedstawił koncepcję, której rozwiązania miałyby zostać wdrożone ustawą o szczególnej opiece geriatrycznej.
Koncepcja zakłada tworzenie tzw. Centrów Zdrowia 75+ zapewniających skoordynowane leczenie i rehabilitację seniorów na poziomie powiatów.
Centrum miałoby obejmować: poradnię konsultacyjną, geriatryczny zespół opieki domowej i dzienny ośrodek opieki geriatrycznej. Centrum ma też zatrudniać edukatorów zdrowotnych uczących rodzinnych opiekunów pielęgnacji seniora.
Zdaniem ekspertów dla zapewnienia dostępności do świadczeń jedno Centrum powinno obejmować opieką maksymalnie do 12 tysięcy osób, które ukończyły 75 lat. Natomiast dostępność do szpitalnych oddziałów geriatrycznych w województwie będzie monitorowana poprzez uwzględnienie wskaźnika 50 łóżek geriatrycznych, które powinny przypadać na 100 tys. osób po 60. roku życia. Oddział geriatryczny miałyby współpracować z maksymalnie trzema Centrami.
Potrzebne też oddziały geriatryczne - co najmniej 100
Jak podano w materiałach przygotowanych na eksperckie seminarium świadczenia Centrów Zdrowia 75+ miałyby być finansowane na podstawie umów z NFZ, ale bez postępowania konkursowego lecz poprzez umieszczenie ośrodka w wojewódzkim planie opieki.
Utworzenie Centrum - jak zakłada wstępny projekt założeń - będzie finansowane ze środków własnych powiatu oraz ze środków Funduszu Medycznego. Finansowanie oddziałów geriatrycznych miałoby odbywać się w oparciu o ryczałt systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń.
Eksperci proponują, żeby usługami Centrów Zdrowia 75+ w ramach szczególnej opieki geriatrycznej były objęte osoby wymagające zastosowania wielospecjalistycznego leczenia lub rehabilitacji w miejscu zamieszkania.
Celem usług Centrum będzie odsunięcie w czasie konieczności objęcia seniorów opieką długoterminową (tzw. polityka deinstytucjonalizacji) oraz wydłużenie życia w zdrowiu i samodzielności.
Koncepcja przewiduje utworzenie w Polsce ok. 100 - 120 oddziałów geriatrii współpracujących z Centrami 75+.
- Cieszę się, że powracamy do dyskusji. Przedstawiony pomysł, to ruch w dobrym kierunku - uważa prof. Tomasz Kostka.
Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
ZOBACZ KOMENTARZE (0)
Dodaj komentarz