"Lekarzu, rozmawiaj częściej ze swoim pacjentem". To najlepsza broń przeciwko fake newsom
Jak pogodzić - konieczne i nieuchronne wdrażanie innowacji w medycynie - ze skuteczną obroną pacjentów przed zalewem fake newsów na temat nowych metod leczenia? - Najlepszą metodą walki z tym zjawiskiem są dobre relacje pacjenta ze swoim lekarzem - uważa Łukasz Jankowski, nefrolog, prezes Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie.
- Niezaszczepieni pacjenci, z którymi rozmawiam, zwykle wcale nie są antyszczepionkowcami - mówi lekarz Łukasz Jankowski
- Dodaje: To z reguły osoby, którym zabrakło wiedzy lub dobrego kontaktu z osobą, która tę wiedzę posiada i znalazłaby czas, aby rozwiać wątpliwości pacjenta
- Zdaniem Łukasza Jankowskiego najskuteczniejszą bronią przeciwko fake newsom jest budowanie przez lekarzy dobrych, bezpośrednich relacji ze swoimi pacjentami
- W Polsce ruszył już program badawczy - finansowany, m.in. przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju - obejmujący tworzenie algorytmów sztucznej inteligencji służących zwalczaniu zdrowotnych fake newsów
"Pacjenci nie wierzą w urzędowe narzędzia obrony przed fake newsami"
- W internecie od wielu miesięcy krążą różnego fake newsy dotyczące, między innymi szczepionek przeciwko COVID-19, które trafiły do pacjentów dzięki ogromnemu wysiłkowi intelektualnemu i organizacyjnemu. Zresztą nie jest to pierwszy przypadek, kiedy pojawieniu się nowej technologii medycznej towarzyszą, przede wszystkim zamieszczane w internecie nieprawdziwe, niesprawdzone informacje - mówi Ligia Kornowska, lekarz i dyrektor zarządzająca Polskiej Federacji Szpitali, liderka Koalicji AI w zdrowiu.
Jak więc pogodzić - konieczne i nieuchronne wdrażanie innowacji w medycynie - ze skuteczną obroną pacjentów przed zalewem fake newsów na temat nowych metod leczenia?
- Przyznaję, że mamy z tym spory problem. Myślę, że gdyby od dziś, na przykład na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia publikowano, korzystający z algorytmów sztucznej inteligencji „wychwytywacz fake newsów” - pokazujący, po wpisaniu odpowiedniej frazy, czy jest to informacja prawdziwa, czy fałszywa - część pacjentów i tak nie uwierzyłaby w przekaz zawarty w tego rodzaju narzędziu - stwierdza Łukasz Jankowski, nefrolog, prezes Okręgowej Rady Lekarskiej w Warszawie.
Dodaje: - Dlaczego? Bo te osoby uznałyby, że to NFZ steruje owym wykrywaczem fake newsów, a więc jest to wiedza niejako z drugiej strony barykady. Stąd, między innymi antyszczepionkowcy mogliby nie uwierzyć nawet w najbardziej rzetelną wiedzę medyczną przekazywaną za pomocą takiego rozwiązania, podobnie jak nie wierzą autorytetom medycznym oraz wynikom najbardziej wiarygodnych badań naukowych.
Czytaj także:
Łukasz Jankowski: to pacjenci wymuszają na lekarzach korzystanie z najnowszych technologii
Prezes OIL w Warszawie o szczepieniach: ufajcie lekarzom a nie fake newsom
Szokujące. Wlewami z witamin i wody utlenionej leczą raka i choroby oczu. RPP grozi karą
Podstawą jest nić porozumienia lekarza z pacjentem
- Nie jestem więc przekonany, czy taka urzędowa droga doprowadzi do rozwiązania problemu fake newsów w naszym kraju. Sądzę natomiast, że znacznie skuteczniejsza w tej kwestii może być personalizacja opieki nad pacjentem. Obserwuję to codziennie na oddziale szpitalnym - zaznacza lekarz.
- Kiedy o pandemii COVID-19 opowiadam w ogólny sposób, wówczas pacjenci często mówią, że „nie ma żadnej pandemii” albo, że jest to „spisek firm farmaceutycznych i lekarzy zalecających szczepienia”. Kiedy jednak rozmawiamy o konkretnych przypadkach zachorowań, gdy pytam pacjenta - stojąc z nim twarzą w twarz - kto konkretnie zachęca do określonych zachowań, wówczas często słyszę: „Panie doktorze, widzę, że pan wie, co robi. Mam do pana zaufanie - opisuje szef ORL w Warszawie.
Podkreśla, że właśnie w takich rozmowach nawiązywana jest nić porozumienia lekarza z pacjentem, która stanowi najlepszą odpowiedź na fake newsy. - Jeśli mamy lekarza, któremu w pełni ufamy i wiemy, że „przesiał” wszelkie informacje na temat danego przypadku, nie będziemy już tak skłonni do wierzenia fake newsom - zauważa Łukasz Jankowski.
Zapewnia, że niezaszczepieni pacjenci, z którymi rozmawia, zazwyczaj wcale nie są antyszczepionkowcami. - To z reguły osoby, którym zabrakło wiedzy lub dobrego kontaktu z osobą, która tę wiedzę posiada i znalazłaby czas, aby rozwiać wątpliwości pacjenta - podkreśla lekarz.
Powstaje polski program z algorytmami wyłapującymi medyczne fake newsy
- Zgadzam się, że pacjenci bardziej potrzebują osobistego kontaktu i bezpośrednich rozmów z lekarzem niż programów informatycznych czy algorytmów odsiewających prawdziwe, sprawdzone naukowo doniesienia od fałszywych informacji - wskazuje Ligia Kornowska.
Z drugiej strony przypomina, że realizowany jest już program badawczy - finansowany, między innymi przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju - obejmujący tworzenie algorytmów sztucznej inteligencji służących zwalczaniu zdrowotnych fake newsów. - Program ten jest w fazie rozwoju i niebawem będziemy mieli okazję sprawdzić jego skuteczność - dodaje dyrektor zarządzająca Polskiej Federacji Szpitali.
Łukasz Jankowski zapewnia, że lekarze chętnie przetestują taki program informatyczny, szczególnie na oddziałach covidowych. - Będziemy do tego algorytmu wrzucać wszelkie pytania pacjentów, aby później udzielać im odpowiedzi - zapowiada specjalista.
Lekarze również są narażeni na działanie fake newsów
Zdaniem Ligii Kornowskiej, warto również również rozważyć, czy także lekarze są podatni na fake newsy dotyczące naszego zdrowia. Zaznacza, że zdecydowana większość pacjentów, z oczywistych powodów, nie ma profesjonalnej wiedzy medycznej. Mają ją, rzecz jasna lekarze. Jako eksperci nie powinni więc ulegać niesprawdzonym, często zupełnie bezsensownym „teoriom”, gdyż dysponują odpowiednimi narzędziami pozwalającym weryfikować niesprawdzone informacje.
- Może należałoby wprost zapytać, czy lekarze są podatni na oszustwo, bo właśnie tak, po imieniu trzeba nazywać szerzenie fake newsów. Niestety, nie tylko pacjenci, ale też lekarze nie są chronieni przed działaniami osób zamieszczających w sieci informacje o zdrowiu nie mające nic wspólnego z rzetelną wiedzą medyczną - przyznaje Łukasz Jankowski.
Podkreśla, że zalew różnego rodzaju informacji w internecie przybrał już gigantyczną skalę, a pomysły na oszukiwanie pacjentów i lekarzy są coraz bardziej wyrafinowane. - Dlatego często potrzebujemy więcej czasu, by dokładniej przyjrzeć się określonym treściom zamieszczanym w sieci - stwierdza.
- Z tego powodu - oprócz konieczności budowania przez lekarzy wspomnianych, możliwie najlepszych, bezpośrednich relacji ze swoimi pacjentami - na pomoc profesjonalistom medycznym w wyłapywaniu fake newsów mogą przyjść algorytmy sztucznej inteligencji - podsumowuje prezes prezes Okręgowej Rady Lekarskiej w Warszawie.
Czytaj także:
Wymazówki dodatnie, wymazówki ujemne w COVID-19 - owszem są. Tak rodzą się fake newsy
Wyłoniono zwycięzców konkursu na tropicieli fake newsów dotyczących szczepień
Wszystkie cytowane w tekście wypowiedzi pochodzą z podcastu Zdrowie w rozmowie”, tworzonego przez Koalicję AI w zdrowiu oraz Polską Federację Szpitali. To cykl składający się z 6 odcinków - rozmów z pracownikami medycznymi, start-upami, innowatorami, organizacjami pacjentów, stroną publiczną i dyrektorami placówek medycznych na temat tworzenia i wdrażania innowacji w polskiej ochronie zdrowia ze szczególnym naciskiem na innowacje cyfrowe.
Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
ZOBACZ KOMENTARZE (2)
Dodaj komentarz