• Po okresie covidu pojawia się zapotrzebowanie na samorządowe programy zdrowotne, obejmujące m.in. rehabilitację, profilaktykę cukrzycy, programy dla seniorów, wsparcia psychicznego i zwalczania depresji - wylicza Tomasz Jan Prycel, dyrektor zarządzający w CEESTAHC
• Utrudnieniem w realizacji programów bywa niechęć do angażowania się mieszkańców w te z nich, które wymagają aktywności fizycznej - ocenia Izabella Damboń-Kandziora, dyrektor Departamentu Zdrowia i Polityki Społecznej UM Województwa Opolskiego
• Województwo opolskie wspierało działania sprzyjające rodzicielstwu. To jeden z przykładów samorządowego programu zdrowotnego, który został bardzo dobrze przyjęty przez mieszkańców
• Między innymi o podobne przykłady dobrych praktyk zapytamy ekspertów uczestniczących w sesji "Rola jednostek samorządu terytorialnego w promocji zdrowia", odbywającej się podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego. Rejestracja

Jak przygotować skuteczny samorządowy program zdrowotny?

To jedno z wielu pytań, jakie chcemy postawić ekspertom podczas sesji "Rola jednostek samorządu terytorialnego w promocji zdrowia" przewidzianej w "zdrowotnej" ścieżce debat Europejskiego Kongresu Gospodarczego.

Jak tłumaczy Tomasz Jan Prycel, dyrektor zarządzający, koordynator projektów samorządowych w Central and Eastern European Society of Technology Assessment in Health Care (CEESTAHC), w działaniach w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia samorządy kierują się analizą i strategią zdrowotną utworzoną dla danego regionu.

- Najlepiej jednak, jeśli taka strategia zostanie wypracowana przez samorząd w koalicji z różnymi instytucjami i organizacjami. Warto, jeśli mniejsze samorządy, nie posiadające w pełni przygotowanej strategii polityki zdrowotnej, dla upewnienia się co do słuszności celu na jaki mają być wydawane publiczne pieniądze, zasięgną opinii eksperckich - radzi.

Można też sięgać po gotowe samorządowe programy zdrowotne. - Tworzenie programu nie jest już żadnym "odkrywaniem Ameryki". To obszar, który jest dość dobrze rozpoznany. Można skorzystać z modeli programów proponowanych przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, która takie rekomendacje przygotowuje i wskazuje zakresy profilaktyki zalecanej do realizacji w oparciu o sprawdzoną wiedzę medyczną - mówi ekspert.

Po pandemii COVID-19 pojawiają się nowe priorytety do uwzględnienia w samorządowych programach zdrowotnych. To m.in. rehabilitacja, zwalczanie cukrzycy, programy dla seniorów, programy wsparcia psychicznego i zwalczania depresji - wylicza.

Pieniądze na profilaktykę. Gdzie ich poszukiwać?

Ponieważ Polska oczekuje na środki unijne, otwarte pozostaje pytanie, gdzie jeszcze, poza tymi pieniędzmi oraz budżetami gmin, poszukiwać źródeł finansowania samorządowych programów zdrowotnych. W ich finansowanie angażuje się m.in. Narodowy Fundusz Zdrowia, z tym, że muszą one dotyczyć działań, które Fundusz obejmuje świadczeniami gwarantowanymi.

Nowym źródłem jest subfundusz przeznaczony na profilaktykę w ramach Funduszu Medycznego. Ministerstwo Zdrowia w oparciu o ten subfundusz ogłosiło konkurs (obecnie już niestety zamknięty) na profilaktykę osteoporozy. - To bardzo dobry moment na ogłaszanie takich konkursów, bo zdecydowanie spadła ilość programów polityki zdrowotnej realizowanych przez samorządy. Fakt, że do konkursu zgłosiło się 112 samorządów pokazuje, że to niezwykle trafnie wybrany program - mówi Tomasz Jan Prycel.

Dodaje: - Zaletą takiego rozwiązania jest to, że ścieżki programów, które sprawdzą na poziomie lokalnym mogą być potem transferowane na programy centralne bez potrzeby angażowania w ich realizację pieniędzy samorządów.

"Każdy marzy o pigułce. To tak nie działa"

Podczas sesji chcemy też dyskutować między innymi i o tym, jak tworzyć i realizować samorządowe programu zdrowotne, by zainteresowanie nimi było jak największe. Jakie w tym zakresie są przykłady dobrych praktyk?

- W ciągu ostatnich lat województwo wspierało działania sprzyjające rodzicielstwu. Ustaliliśmy, że jednym z powodów odkładania decyzji o posiadaniu potomstwa jest niedostateczny dostęp do opieki okołoporodowej młodych rodziców - podaje przykład Izabella Damboń-Kandziora, dyrektor Departamentu Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego.

- Dlatego w pierwszej kolejności realizowaliśmy w województwie przez ostatnie 4 - 5 lat program w zakresie wsparcia kobiety w ciąży i w trakcie połogu oraz program dla dzieci do 3 roku życia w zakresie diagnostyki wad rozwojowych i wspierania rozwoju. Doskonale wpisał się w potrzeby i bardzo dobrze był odbierany przez przez mieszkańców. 

Jak zaznacza dyr. Izabella Damboń-Kandziora, utrudnieniem w realizacji programów jest niska świadomość prozdrowotna społeczeństwa i niechęć do angażowania się w programy, które wymagają nie tylko badań, ale również aktywności fizycznej. Z tego powodu oceniony przez AOTMiT jako modelowy program zwalczania otyłości nie przyniósł w woj. opolskim oczekiwanych rezultatów.

- Każdy marzy o magicznej pigułce, którą połknie i stanie się „fit", ale to tak nie działa - mówi dyrektor. Zaznacza: - Dlatego, tworząc projekty nowych samorządowych programów zdrowotnych będziemy teraz stawiać na budowanie świadomości prozdrowotnej. Nie uczymy jak dbać o zdrowie.

By to zmienić samorząd województwa opolskiego chce postawić na edukację w szkołach.

- Unijne środki z określonym przeznaczeniem będziemy kierować na realizację programów dla osób dorosłych. Natomiast nasze własne, samorządowe pieniądze przeznaczymy na edukację dzieci i młodzieży, by następnie to oni potrafili, już w wieku dorosłym, korzystać z programów zdrowotnych, także tych które wymagają większej własnej aktywności fizycznej i zmiany stylu życia, a nie tylko oparcia profilaktyki o badania - zaznacza dyr. Izabella Damboń-Kandziora.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.

• EEC
• PROFILAKTYKA
• ZDROWIE