W efekcie ciężar opieki spada na rodziny, które nie mogą liczyć na wsparcie ze strony państwa. Płacą za to własnym zdrowiem.

Rezygnacja z własnego życia i przemęczenie
- Jeżeli opieka nad osobą zależną, starszą lub niepełnosprawną, spada na jednego człowieka, to wkrótce staje się on przemęczony, drażliwy i apatyczny. Stąd tylko krok do depresji lub wypalenia. Szacuje się, że problem może dotyczyć nawet do 30 proc. opiekunów - mówi prof. Tadeusz Parnowski, kierownik II Kliniki Psychiatrycznej w Instytucie Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.

Jak zaznacza ekspert, u osób tych można zdiagnozować tzw. zespół stresu opiekuna. - To efekt konieczności rezygnacji z własnego życia, przemęczenia, braku możliwości zadbanie o swoje zdrowie i relaks - wyjaśnia profesor.

Nasz rozmówca dodaje, że taka osoba w końcu przestaje być zdolna do dalszej opieki. - Dlatego często spotykamy sytuację, gdy w końcu "podrzuca" podopiecznego do szpitala i albo odmawia zabrania go do domu i domaga się umieszczenia pacjenta w placówce opiekuńczej, albo zjawia się po niego, gdy odpocznie i odzyska kondycję - mówi specjalista.

Prof. Parnowski wskazuje, że w różnych krajach w celu przeciwdziałania takim sytuacjom organizowany jest system wsparcia dla osób sprawujących długotrwałą opiekę.

Wsparcie dla opiekuna
- Funkcjonuje on w postaci krótkoterminowej - opiekun może zostawić swojego podopiecznego w specjalnej placówce lub skorzystać z zastępstwa na kilka godzin, czasem cały dzień, by w tym czasie odpocząć i załatwić swoje sprawy. W wersji długoterminowej system oferuje tzw. turnusy opiekuńcze. Osoba wymagająca wsparcia trafia pod opiekę specjalistów na 2-6 tygodni - zaznacza profesor.

W Polsce od dawna brakuje miejsc w domy pomocy społecznej i zakładach opiekuńczo-leczniczych. System nie jest w stanie udźwignąć zapotrzebowania związanego z opieką długoterminową.

- W tej sytuacji państwo tym bardziej powinno wspierać opiekunów, którzy obecnie sami ponoszą cały ciężar opieki nad osobami zależnymi. Należy zadbać o to, by zapewnić im możliwość odpoczynku, by jak najdłużej byli w stanie pomagać innym - podkreśla Parnowski.

Zadanie publiczne z zakresu wsparcia opiekunów długotrwale zajmujących się osobami niezdolnymi do samodzielnej egzystencji w postaci dwutygodniowych turnusów opiekuńczych jest obecnie realizowane wyłącznie na terenie województwa małopolskiego.

- Sprawowanie stałej, całodobowej, domowej opieki nad osobami bliskimi, niezdolnymi do samodzielnej egzystencji ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność często przekracza siły i możliwości pozostałych członków rodziny - mówi Jan Brodowski, rzecznik wojewody małopolskiego.

- Dlatego w odpowiedzi na duże zapotrzebowanie społeczne na usługi umożliwiające czasowe odciążenie opiekunów w ich codziennych obowiązkach, wojewoda małopolski podjął decyzję o zleceniu podmiotom pozarządowym realizacji programu opieki krótkoterminowej nad osobami chorymi, starszymi i niepełnosprawnymi - dodaje rzecznik.

Turnusy opiekuńcze
Brodowski wyjaśnia, że w ramach programu organizowane są dwutygodniowe turnusy opiekuńcze. Od października 2014 r. do czerwca 2015 r. zorganizowane zostały 24 dwutygodniowe turnusy, w których uczestniczyło łącznie 257 osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Tyleż rodzin lub opiekunów zostało odciążonych od codziennego wspierania podopiecznych.

Od 1 lipca 2015 r. do 31 grudnia 2016 r., we współpracy z podmiotami pozarządowymi oraz 96. gminami, które przystąpiły do projektu, możliwe będzie zorganizowanie dwutygodniowych turnusów opiekuńczych dla kolejnych 585 osób.

Jak wyjaśnia rzecznik idea organizacji wyjazdowych turnusów opiekuńczych jest okazją do pokazania alternatywnego sposobu niesienia pomocy osobom i rodzinom potrzebującym.

Rynek Zdrowia sprawdził jak inne województwa wspierają opiekunów.

Roman Nowak, rzecznik wojewody pomorskiego przyznaje, że na Pomorzu nie powstał program wspierania rodzin i opiekunów zajmujących się osobami wymagającymi stałej opieki. Jednak podejmowane i kontynuowane są różnorodne działania, które wychodzą naprzeciw tym potrzebom.

Wojewoda wspiera np. program przedłożony przez Stowarzyszenie Pomocy Osobom Autystycznym w Gdańsku pn. „Żyć z Autyzmem”. Projekt ten zapewnia intensywne wsparcie terapeutyczno-opiekuńcze osób z autyzmem w ich domach w sytuacjach kryzysowych ich rodzin - dotyczy to m.in. konieczności hospitalizacji rodziców/opiekunów tych osób, nagłych wyjazdów opiekunów związany z ważnymi sprawami rodzinnymi, bądź wynikający z obowiązków zawodowych.

Rzecznik zwraca uwagę, że w województwie działa też 61 środowiskowych domów samopomocy dedykowanych osobom z zaburzeniami psychicznymi (chorych psychicznie, upośledzonych umysłowo, osób z autyzmem, demencją).

- Placówki oferują tym osobom wsparcie dzienne (8 godzin) przez 5 dni w tygodniu, zapewniając różne formy terapii, rehabilitacji, działań aktywizujących i integrujących ze środowiskiem. W czasie gdy osoby te przebywają w placówkach, ich rodziny/opiekunowie mogą podjąć pracę i realizować swoje potrzeby - zaznacza rzecznik.

Również w Wielkopolsce co roku ogłaszane są konkursy związane m. in. z pomocą osobom niepełnosprawnym oraz długotrwale, przewlekle chorym.

- Realizowane w ostatnich latach projekty dotyczyły kwestii związanych z działaniami rehabilitacyjnymi i terapeutycznymi, działaniami aktywizującymi osoby niepełnosprawne, organizowaniem różnych form wypoczynku dla osób niepełnosprawnych (wyjazdowych, stacjonarnych, obozów, kolonii, półkolonii wycieczek itp.), tworzenia środowiska fizycznego przyjaznego dla osób niepełnosprawnych oraz wspomagania uczestnictwa w życiu społecznym - wymienia Tomasz Stube, rzecznik prasowy wojewody wielkopolskiego.

 

 

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.

• OPIEKA DŁUGOTERMINOWA
• OPIEKA DOMOWA