• Publikacja wyników Lekarskiego Egzaminu Końcowego ponownie wywołuje dyskusje w jakim stopniu weryfikuje on jakość kształcenia na kierunku lekarskim
• - Emocjonowanie się informacjami, w której uczelni studenci napisali LEK lepiej, a w której, gorzej nie ma sensu - mówi Jakub Kosikowski, rzecznik prasowy Naczelnej Izby Lekarskiej
• LEK w obecnej formie, przy jawności 70 proc. pytań, nie jest egzaminem w pełni weryfikującym jakość nauczania - przedstawia podobną ocenę prof. Leszek Domański, prorektor ds. klinicznych PUM
• Nasi rozmówcy podkreślają łatwość zdania egzaminu, w którym tylko 30 proc. pytań nie pochodzi z jawnej bazy, a wymagany próg zdania egzaminu wynosi 56 proc.
• Zespół ds. standardów kształcenia na kierunku lekarskim zaproponował wprowadzenie wystandaryzowanego egzaminu praktycznego (OSCE), zamykającego VI rok studiów lekarskich na każdej uczelni

Wyniki Lekarskiego Egzaminu Końcowego. Powód do dumy

Lekarski Egzamin Końcowy (LEK) jest przeprowadzany wśród studentów, kończących naukę na kierunku lekarskim. Ma formę testową, zawiera 200 pytań. Jego zdanie jest konieczne, by absolwent kierunku uzyskał dyplom.

Jak wynika ze zbiorczych wyników LEK, opublikowanych na stronie Centrum Egzaminów Medycznych, w sesji wiosennej 2023 najlepszy rezultat uzyskali absolwenci Collegium Medicum UMK im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy ze średnią 166,76 punktu (do egzaminu przystąpiło 305 studentów, zdało 303).

Drugi wynik jest udziałem studentów Uczelni Łazarskiego - 166,17 punktu (do egzaminu przystąpiło 12 studentów, wszyscy zdali).

- Taki wynik naszych studentów to dla nas powód do dumy. To efekt ich ciężkiej pracy, wytrwałości i chęci zdobywania wiedzy, ale także dowód na to, że na Uczelni Łazarskiego stworzyliśmy warunki do prowadzenia kształcenia medycznego na bardzo wysokim poziomie - mówił dr hab. Paweł Olszewski, dziekan Wydziału Medycznego Uczelni Łazarskiego.

O wynikach swoich studentów uzyskanych podczas LEK-u informował też Uniwersytet Radom.

- Podczas egzaminu wiosennego, do którego podeszło 48 naszych studentów, zdawalność wyniosła 100 proc. To ogromny sukces. Ponadto zajęli oni 8. miejsce w skali kraju spośród wszystkich uczelni z kierunkiem lekarskim (17 na 19 klasyfikowanych razem z uniwersytetami medycznymi, przyp. red.). Napawa to ogromną dumą i optymizmem, pokazując, że nasze starania i ciężka praca naszych studentów, przynoszą niesamowite efekty - informuje na swojej stronie uczelnia.

"LEK może zdać każdy"

Te informacje to oczywiście powód do gratulacji. Sprawiły jednak, że powróciła dyskusja o jakości kształcenia na kierunkach lekarskich w uczelniach niemedycznych i o tym, czy i w jakim stopniu, wynik LEK-u odzwierciedla poziom nauczania.

- Emocjonowanie się informacjami, w której uczelni studenci napisali LEK lepiej, a w której gorzej, nie ma sensu. Ten egzamin niczego nie sprawdza poza tym czy lekarze są w stanie nauczyć się odpowiedzi z jawnej bazy pytań - mówi Jakub Kosikowski, rzecznik prasowy Naczelnej Izby Lekarskiej.

- W tej chwili, gdy 70 proc. pytań jest znanych, a próg zdania egzaminu wyznaczono na 56 proc. prawidłowych odpowiedzi, LEK może zdać każdy - ocenia.

O zdanie na ten temat zapytaliśmy też prof. Leszka Domańskiego, prorektora ds. klinicznych Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, przewodniczącego Zespołu do spraw opracowania propozycji zmian w standardach kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu lekarza. - Gratulujemy najlepszym - mówi na wstępie.

Jak przyznaje, toczy się dyskusja, czy LEK jest dobrym narzędziem oceniającym jakość kształcenia.

- Tu trudno o jednoznaczne potwierdzenie. Mówię to z pozycji prorektora uniwersytetu medycznego, który pod względem średniej wyników uzyskiwanych przez studentów podczas LEK od kilku lat klasyfikuje się wysoko i na w miarę stałej pozycji - zaznacza prof. Leszek Domański.

- Oczywiście bardzo cieszymy się z tych wyników i na pewno warto je podkreślać. Natomiast osobiście uważam, że LEK w obecnej formie, przy jawności 70 proc. pytań, nie jest egzaminem w pełni weryfikującym jakość nauczania. Egzamin odbywający się na poprzednich zasadach, gdy wszystkie pytania pozostawały niejawne, dawał co do tego większe przekonanie - mówi.

"Nie deprecjonujmy wyników uczelni"

Statystyki obrazujące wyniki studentów stają się przedmiotem krytycznych komentarzy.

- Kwestia czytania statystyk. Wynik studentów Uczelni Łazarskiego na Lekarskim Egzaminie Końcowym to raczej efekt niewielkiej liczy zdających (zaledwie 12 osób). Co więcej, maksymalny wynik studentów z tej uczelni wynosił 175/200, co stawia ich z kolei na ostatnim miejscu - napisał aktywny w mediach społecznościowych dr Szymon Suwała.

W kolejnym wpisie przywołuje historycznie najlepsze wyniki LEK: "Najlepszy wynik to 192/200 i pochodzi z CM UJ. 191/200 - UMed we Wrocławiu. 190/200 - UMed w Łodzi. Więc w sumie tak, najlepsze wyniki pochodziły z uczelni publicznych".

Przedstawiciel uczelni wywołanej we wpisie, dr Michał Sutkowski, prodziekan ds. rozwoju kierunku lekarskiego Uczelni Łazarskiego proszony przez nas o komentarz do uwag pojawiających się na Twitterze odpowiada, że unikałby w ten sposób prowadzonej dyskusji.

- Proponowałbym bardzo ostrożnie wypowiadać się w kwestii wyników LEK-u. Nie deprecjonujmy wyników uczelni. Wszystkim, jak sądzę, zależy na jakości kształcenia na kierunkach lekarskich w Polsce. I my o tę jakość dbamy. Nie sądzę, by warunki w jakich uczą się medycyny studenci wielu uniwersytetów medycznych były lepsze od tych, jakie mają studenci Uczelni Łazarskiego - mówi prodziekan.

Dodaje: - Też nie uważam, że LEK jest najważniejszym miernikiem wiedzy absolwenta studiów lekarskich. Jednak wynik egzaminu, przy jego niedoskonałości pokazuje, że absolwenci kierunku lekarskiego poradzili sobie bardzo dobrze.

Prof. Leszek Domański zauważa - zaznaczając, iż odnosi się do zasad dotyczących wszystkich uczelni, w tym i Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego, w którym jest prorektorem - że do wszystkich wyników Lekarskiego Egzaminu Końcowego, jako weryfikującego jakość kształcenia, podchodzi ostrożnością.

- Co prawda uśrednione wyniki uzyskiwane przez absolwentów kierunku lekarskiego podczas tego egzaminu są uważane za takie, które w pewnym stopniu dają pogląd na temat jakości nauczania w poszczególnych uczelniach, ale to bardziej złożona kwestia - zaznacza.

Miała być baza 20-30 tysięcy jawnych pytań. Są 2 tysiące

Jak przypomina, gdy pytania nie były udostępniane, dyskusja o wartości wyników LEK jako odzwierciedlających jakość nauczania raczej nie miała miejsca. Teraz pytania o wartość LEK, po zmianie jego formuły, padają coraz częściej.

Obecna formuła Lekarskiego Egzaminu Końcowego została wprowadzona w 2021 r. Negocjowali ją jeszcze z ministrem zdrowia Łukaszem Szumowskim między innymi przedstawiciele Porozumienia Rezydentów. Zabiegali wtedy o powstanie jawnej bazy pytań.

- Chcieliśmy tych zmian, bo niektóre z pytań na egzaminie nie odwoływały się do powszechnie znanej wiedzy medycznej, opartej o Evidence Based Medicine. Zabiegając o jawną bazę pytań chcieliśmy wprowadzić element ich weryfikacji - wyjaśnia Jakub Kosikowski.

- Kiedy dyskutowaliśmy z ministrem Szumowskim, umawialiśmy się na bazę 20-30 tys. pytań, a są 2 tys. Jeśli taka forma egzaminu jak obecnie zostanie utrzymana, gdy 140 pytań pochodzi z bazy, a 60 mamy w sesji nowych, to uzyskanie liczby 20 tys. jest nieosiągalne - zauważa.

- Jeśli więcej pytań jest znanych już przed egzaminem, niż wystarczy do zdania, to wyniki takiego egzaminu mówią prawie tylko o tym, na ile sprawnie studenci nauczyli się dobrych odpowiedzi - uważa Kosikowski.

Podobne zdanie  przedstawia prof. Domański: - By zdać egzamin, wystarczy opracowanie 70 proc. pytań. Są dostępne. Każda z uczelni może wypracować takie narzędzia, by pomóc w tym studentom. Wyniki sesji wiosennej pokazały, że nowe jednostki bardzo się postarały, potrafią weryfikować przygotowanie studentów do egzaminu testowego - komentuje.

- Oczywiście cieszymy się z wyników własnych i innych uczelni, bo pokazują wkład pracy włożony w przygotowanie studentów. Trzeba jednak mieć na uwadze, że znając odpowiedzi na pytania trudno o niepowodzenie na egzaminie, skoro tylko 30 proc. zagadnień, które się pojawią, to niewiadoma - dodaje.

"LEK wymaga naprawy"

Naczelna Izba Lekarska uważa, że LEK wymaga naprawy.

- W tej chwili stał się egzaminem, który nie sprawdza wiedzy, a służy tylko różnicowaniu w rekrutacji na specjalizację. Albo zwiększymy bazę do 20-30 tysięcy pytań, jak pierwotnie założono, albo przeprowadzajmy LEK bez bazy jawnych pytań. Pytania ujawniajmy na koniec, by można było zweryfikować, czy są zgodne z Evidence Based Medicine - proponuje Jakub Kosikowski.

 - Nie podam recepty, jakie rozwiązanie sprawdzające wiedzę studentów i weryfikujące jakość kształcenia jest najlepsze. Zespół ds. standardów kształcenia na kierunku lekarskim, któremu przewodniczyłem, zaproponował wprowadzenie, przy zachowaniu LEK-u, także wystandaryzowanego egzaminu praktycznego (OSCE), obowiązkowego, zamykającego VI rok studiów lekarskich na każdej uczelni. Jego pozytywny wynik będzie zapewnieniem, że absolwent jest przygotowany do wykonywania pracy lekarskiej - przypomniał prof. Leszek Domański.

 

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.

• KSZTAŁCENIE LEKARZY
• LEKARSKI EGZAMIN KOŃCOWY
• LEK
• MICHAŁ SUTKOWSKI
• JAKUB KOSIKOWSKI