• Posłowie przyjęli ustawę o Krajowej Sieci Onkologicznej, która zawiera "wrzutkę" dotyczącą prawa farmaceutycznego
• Uczelnie medyczne będą mogły otworzyć aptekę ogólnodostępną
• Zmiana dotycząca rynku aptecznego została wprowadzona bez jakichkolwiek konsultacji z Naczelną Radą Aptekarską
• Kancelaria DZP ocenia: istnieje więc potencjalne ryzyko, że opieka farmaceutyczna zostanie ograniczona wyłącznie dla wybranych farmaceutów, ale i aptek

Uczelnia będzie mogła otworzyć aptekę ogólnodostępną

Pod koniec stycznia posłowie przyjęli ustawę o Krajowej Sieci Onkologicznej, a wraz z nią wrzutkę dotyczącą rynku aptecznego. Zmiana w prawie farmaceutycznym cichaczem przeszła przez sejmową Komisję Zdrowia. Jeszcze przed weekendem napisał o tym mgr.farm.

Ustawa wprowadziła zmiany w art. 99 i 101 ustawy Prawo farmaceutyczne, rozszerzając możliwość otwarcia apteki ogólnodostępnej przez uczelnie prowadzące kształcenie na kierunku farmacja.

Zgodnie ze poprawką poselską:

• uczelnia prowadząca kształcenie na kierunku farmacja będzie mogła otworzyć jedną aptekę ogólnodostępną
• nie będą w tym przypadku obowiązywać limity geograficzne i demograficzne
• taka apteka będzie obowiązana do realizacji zadań związanych z kształceniem praktycznym na kierunku farmacja
• do odbywania praktyki zawodowej w tej aptece nie będzie wymagana opinia Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego i okręgowej rady aptekarskiej.

Pokazano wyniki pilotażu przeglądów lekowych

Zmiana zbiegła się w czasie z prezentacją wyników pilotażu przeglądów lekowych. Koordynator pilotażu, prof. Agnieszka Neumann-Podczaska stwierdziła, że w przyszłości być może przeglądy będą mogli wykonywać farmaceuci po ukończeniu kształcenia podyplomowanego w postaci kursu kwalifikacyjnego.

- Każda uczelnia z wydziałem farmacji będzie mogła kształcić w tym kierunku farmaceutów pod warunkiem realizowania programu według wskazanego modelu – dodała w rozmowie z Rynkiem Zdrowia.

Być może jednym z elementów tego modelu są przyuczelniane apteki, w których będzie odbywać się praktyczne szkolenie. Wskazuje na to uzasadnienie do zgłoszonej poprawki:

- Ogólnodostępne apteki akademickie pełnią kluczową rolę w praktycznym nauczaniu studentów farmacji. Realizacja efektów uczenia się dla kierunku farmaceutycznego wymaga zapewnienia adekwatnej infrastruktury, którą spełniają w wielu uczelniach tylko ogólnodostępne apteki akademickie prowadzone przez te uczelnie - mówiła posłanka Katarzyna Sójka (PiS) podczas posiedzenia sejmowej komisji zdrowia (25 stycznia 2023).

Dodała: - Jest to szczególnie ważne przy rekomendowanym przez ministerstwo modelu opieki farmaceutycznej realizowanej w aptekach ogólnodostępnych. Zakres kompetencji farmaceutów będzie zwiększany, co niesie za sobą także konieczność kształcenia podyplomowego, które także powinno się odbywać z zapewnieniem praktycznego nauczania w ramach aptek ogólnodostępnych. I właśnie takie apteki akademickie można porównać ze szpitalami klinicznymi, gdzie w przypadku zawodów medycznych prowadzona jest znacząca część zajęć o charakterze praktycznej nauki zawodu.

Autorką poprawki jest Jadwiga Emilewicz (PiS). Obecny na posiedzeniu komisji wiceminister zdrowia Waldemar Kraska poparł zmiany. Poprawka została przyjęta, a 26 stycznia posłowie przegłosowali ustawę o KSO. Trafiła do Senatu.

"O nas bez nas"

Problem polega na tym, że zmiana dotycząca rynku aptecznego została wprowadzona bez jakichkolwiek konsultacji z Naczelną Radą Aptekarską.

"Ta poprawka nie była z nikim konsultowana, wprowadzona została w ustawie, która nie odnosi się do kwestii aptek i przepisów ADA - napisał na Twitterze wiceprezes NRA, Marek Tomków.

Wiceszef Izby zapowiada próbę zablokowania zmiany przepisów na etapie prac w Senacie.

"Zmiany te są szkodliwe i niczym nieuzasadnione. Sposobem wprowadzono poprawki bezsprzecznie pogwałcono podstawowe zasady i reguły ADA" - dodał na TT Marian Witkowski, prezes Warszawskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej.

Do zmian odniosła się też kancelaria DZP, pisząc o "cichej zmianie Apteki dla Aptekarza".

"Częściowe złagodzenie restrykcyjnych wymogów wdrożonych w 2017 roku ustawą ,,Apteki dla Aptekarza”, w tym fakt wprowadzenia zmian w ramach innej ustawy, mogą otworzyć furtkę dla dyskusji na temat dalszych zmian spornych przepisów" - czytamy komentarzu.

Prawnicy przypominają, że ta poprawka nie była obecna w pierwotnym projekcie ustawy, "a tym samym próżno szukać argumentacji za jej wprowadzeniem w treści uzasadnienia". Na posiedzeniu sejmowej Komisji Zdrowia wskazywano natomiast, że tzw. apteki akademickie pełnią kluczową rolę w praktycznym nauczaniu studentów farmacji i temat ten jest szczególnie istotny przy wdrażaniu kolejnych usług opieki farmaceutycznej.

Pilotaż: ściśle określone uprawnienia farmaceutów

Jak oceniają prawnicy, nawiązanie w ramach omawianej nowelizacji do zagadnienia opieki farmaceutycznej może rodzić pewne obawy.

– Zwracamy uwagę, że obowiązująca ustawa o zawodzie farmaceuty wprost dopuściła świadczenie przez farmaceutów opieki farmaceutycznej. Prowadzony ostatnio pilotaż przeglądów lekowych wymagał jednak, aby usługę świadczyli wyłącznie farmaceuci posiadający ściśle określone uprawnienia. Podsumowując wyniki pilotażu zwracano kilkukrotnie uwagę, że w raporcie z jego przebiegu mają znaleźć się również zapisy co do modelu kształcenia farmaceutów, którzy uprawnieni będą do realizacji ww. usługi. Istnieje więc potencjalne ryzyko, że opieka farmaceutyczna zostanie ograniczona wyłącznie dla wybranych farmaceutów, ale i aptek - brzmi opinia DZP.

W ubiegłym roku temat tzw. aptek akademickich w kontekście kształcenia farmaceutów pojawił się w interpelacji posła Piotra Uruskiego. Pytał, czy resort planuje nowelizację ustawy Prawo farmaceutyczne tak, by umożliwić uczelni medycznej posiadającej kierunek farmaceutyczny, realizującej zadania dydaktyczne wynikające z kształcenia przed- i podyplomowego w zawodach medycznych, uzyskanie zezwolenia na prowadzenie apteki.

W odpowiedzi wiceminister Maciej Miłkowski NApisał, że ustalony w przepisach ustawy katalog rodzajów podmiotów, na rzecz których możliwe jest wydanie zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej, został wprowadzony w drodze projektu poselskiego, w którym przekonywano, że tak ustalony katalog jest optymalnie dobrany. Wtedy Minister Zdrowia nie przewidywał możliwości podjęcia prac legislacyjnych zmierzających do zmiany ustaleń parlamentarzystów.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.

• MAREK TOMKÓW
• APTEKI
• OPIEKA FARMACEUTYCZNA