Sejm uchwalił w piątek nowelizację ustawy o zasadach finansowania nauki oraz niektórych innych ustaw, której projekt przedłożył minister nauki i szkolnictwa wyższego.

Za uchwaleniem ustawy głosowało 283 posłów, 1 osoba była przeciw, a 135 posłów wstrzymało się od głosu.

Nowelizacja przewiduje m.in. częściowe wyłączenie stosowania przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego (Kpa) z procesu przyznawania kategorii naukowej jednostkom naukowym. Podobnie, jeśli chodzi o zasady przyznawania środków finansowych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) oraz Narodowe Centrum Nauki (NCN).

Posłanka sprawozdawca Ewa Tomaszewska (PiS) w czasie środowej dyskusji w Sejmie nad projektem zwróciła uwagę, że droga do przyznania kategorii naukowej nie jest typowa dla postępowań Kpa. Poinformowała, że ocenie podlega jednocześnie ok. 1 tys. jednostek naukowych.

- Ankiety wypełniane przez jednostki naukowe obejmują ponad 780 tys. publikacji, dotyczą niemal 33 600 projektów naukowych, prawie 94 tys. pracowników naukowych. Dotyczą także ponad 78 tys. produktów objętych ochroną patentową i niemal 67 tys. efektów praktycznych badań naukowych - mówiła.

Dodała, że oceny dokonuje ok. 200 ekspertów z różnych dziedzin. - Kompleksowa ocena pozwala na zobiektywizowany podział środków finansowych. Postępowanie konkursowe nie ma charakteru zindywidualizowanego. To różni je od innych postępowań administracyjnych - oceniła.

Podobnie niestandardowe - według resortu nauki - są dla postępowań Kpa postępowania w sprawie przyznania środków finansowych w programach prowadzonych przez NCBiR oraz NCN. Tylko bowiem wnioski o grant najlepiej wpisujące się w wymagania konkursowe i najlepiej sporządzone mogą zostać zakwalifikowane do dofinansowania. "A to z kolei implikuje konieczność odstąpienia od formalistycznych reguł określonych przez Kpa" - komentowano w uzasadnieniu nowelizacji.

Ewa Tomaszewska podsumowała, że nowelizacja zmierza do uproszczenia "trybu ubiegania się jednostek naukowych o środki finansowe, usuwając konieczność stosowania procedur przewidzianych w Kpa".

W ramach prac sejmowej komisji do projektu wprowadzono zmiany poszerzające możliwość wyłączenia stosowania Kpa oraz umożliwiające ściągnięcie należności od dłużnika, który uzyskał niezbędne środki finansowe przed przedawnieniem roszczenia.