• Dodatki za pracę zmianową obecnie funkcjonują na mocy przepisów covidowych
• Ich obowiązywanie po pandemii miała zagwarantować pierwotnie rządowa ustawa o jakości, którą odrzucił Parlament
• Przepisy o dodatkach maja wejść w życie na mocy zupełnie innej ustawy, przygotowanej przez rząd

Dodatek za pracę zmianową ratowników

Legislacja pod koniec bieżącej kadencji Parlamentu i rządu jest znamienna. Albo pożądane przez rząd regulacje wprowadza się  w ramach "wrzutek" do innych ustaw, lub też proceduje szybką ścieżką jako projekty poselskie. Co z dodatkami dla ratowników? Gdzie znajdą miejsce przepisy regulujące te uprawnienia?

Wyjaśnijmy: dodatek za pracę w systemie zmianowym dla ratowników (tzw. dodatek 45/65, czyli co najmniej 65 proc. stawki godzinowej wynagrodzenia zasadniczego za każdą godzinę pracy wykonywanej w porze nocnej i co najmniej 45 proc. za każdą godzinę pracy w niedziele i święta) ma przysługiwać osobom zatrudnionym w jednostkach systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego również po zakończeniu stanu zagrożenia epidemią.

Zgodnie z obecnym brzmieniem ustawy o działalności leczniczej uprawnieni są do niego pracownicy medyczni placówek wykonujących świadczenia stacjonarne i całodobowe. Dodatek do wynagrodzenia ratowników medycznych wykonujących zawód medyczny w Zespołach Ratownictwa Medycznego w samodzielnych stacjach pogotowia ratunkowego obowiązuje na podstawie przepisów covidowych. W momencie, kiedy przestaną obowiązywać, (od 1 lipca br.), ci ratownicy zostaliby pozbawieni dodatków.

Miała to już zmienić i zagwarantować dodatki dla ratowników ZRM ustawa o jakości w ochronie zdrowia i bezpieczeństwie pacjenta, która stosownie zmienić miała regulacje dotyczące działalności leczniczej. Tak się jednak nie stało, bo projekt przepisów resortu zdrowia finalnie odrzucił Parlament RP. Stosowne przepisy znalazły się jednak w Sejmie. 19 maja trafił tam rządowy projekt zupełnie innej ustawy, która ma je wprowadzić. To ustawa o ochronie małoletnich przed dostępem do treści nieodpowiednich w internecie. Rząd przyjął regulację 16 maja br. 

Przepisy głównej osi projektu dotyczą zwiększenia sprawowania przez rodziców kontroli dostępu osób małoletnich do treści pornograficznych za pośrednictwem dostawców usługi dostępu do sieci internet poprzez stworzenie abonentom możliwości skorzystania z usługi ograniczenia dostępu do ww. treści. Przedłożenie liczy łącznie 24 strony, a jej autorem jest Ministerstwo Cyfryzacji. Ma wejść w życie 1 września br., jednak nie w całości. M.in. dzień po jej ogłoszeniu wejdzie do obiegu prawnego przepis art. 31, który stanowi, że "w ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej w art. 99 dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje ust. 2 w brzmieniu:

„2. Dodatek, o którym mowa w ust. 1, przysługuje także pracownikom wykonującym zawód medyczny, zatrudnionym w systemie pracy zmianowej w jednostkach systemu, o których mowa w art. 32 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym.” 

Przepis dotyczy utrzymania, również po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego, dla osób wykonujących zawód medyczny zatrudnionych w systemie pracy zmianowej w zespołach ratownictwa medycznego, dodatków za pracę w porze nocnej, w niedziele i święta oraz dni wolne od pracy. Można się spodziewać, że procedowanie ustawy będzie ekspresowe.

Pośpiech legislacyjny. Będzie, co było obiecane

Jak wyjaśnia projektodawca, na podstawie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tzw. "ustawa zakaźna" czy przepisy covidowe) pracownicy wykonujący zawód medyczny w rozumieniu ustawy  o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych zatrudnieni w podmiotach leczniczych udzielających świadczeń przez całą dobę, w tym personel medyczny zespołów ratownictwa medycznego (ZRM), otrzymali prawo do dodatków za pracę w porze nocnej, w niedziele i święta oraz dni wolne od pracy wynikające z przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy.

Z uzasadnienia projektu ustawy wynika, że obecnie przepis ten obowiązuje jednak wyłącznie w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.

Zakończenie stanu zagrożenia epidemicznego skutkowałoby pozbawieniem ww. dodatku do wynagrodzenia ratowników medycznych wykonujących zawód medyczny w ZRM w samodzielnych stacjach pogotowia ratunkowego i tym samym zwiększało dysproporcje w wysokości wynagrodzenia w porównaniu do ratowników medycznych wykonujących te same obowiązki w ZRM, których dysponentem są szpitale (podmioty lecznicze wykonujące działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne).

- W związku z powyższym, jest zasadne wprowadzenie do porządku prawnego proponowanego rozwiązania polegającego na dodaniu stosownych regulacji do ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej - wyjaśnia resort cyfryzacji.

Jak widać pośpiech legislacyjny obecnego rządu, którego kadencja wkrótce się kończy, odczuwalny jest również w systemie ochronie zdrowia. „Wrzutkami” do innych ustaw, niezwiązanych merytorycznie z tematyką były niedawno m.in. przepisy o wypożyczalni sprzętu dla niepełnosprawnych, na który to, zanim jeszcze uchwalono przepisy, Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych wydała 200 mln zł. Uregulowano i zalegalizowano wydatki w zapisach ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, która weszła w życie 6 maja. Kiedy jednak wypożyczalnia ruszy, nie wiadomo.

- Trwają ustalenia dotyczące szczegółów, ale nie wiadomo jeszcze kiedy program zostanie uruchomiony i kiedy zostanie otwarta wypożyczalnia -  taką odpowiedź Prawo.pl otrzymało w PFRON kilka dni temu.

Niby ustawy poselskie, ale...

Jako że ustawa zapowiadana przez ministra Adama Niedzielskiego o jakości i bezpieczeństwie pacjenta, która miała być wizytówką resortu zdrowia tej kadencji, nie uzyskała zielonego światła ze strony posłów i senatorów, procedowana jest w nieco okrojonej wersji jako dwa projekty poselskie. To takie, które nie są poddawane uzgodnieniom i konsultacjom społecznym i wymagają do uruchomienia procesu legislacji podpisów zaledwie 15 posłów.

Poselskimi przedłożeniami są właśnie nowy projekt ustawy o jakości oraz projekt ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw, który dotyczy Funduszu Kompensacyjnego za zdarzenia medyczne. Wcześniej zapisy na temat funduszu był częścią regulacji o jakości, odrzuconych przez Parlament RP. Przepisy zakładają m.in. przyspieszenie dochodzenia roszczeń przez pacjentów, którzy ucierpieli w wyniku błędu medycznego.

Poselskim projektem ma być także ustawa zakładająca reformę lecznictwa uzdrowiskowego. Rządowe, nowe przepisy miały dać pacjentowi m.in. możliwość decydowania, gdzie i kiedy chce wyjechać na leczenie. Od 1 stycznia 2024 r. kwalifikację pacjenta przeprowadzać miał lekarz w uzdrowisku, a nie jak dotąd oddział wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia.

Proponowane zmiany przewidywały także, że z trzech do czterech zwiększy się minimalna liczba wymaganych dziennie zabiegów fizjoterapeutycznych.

Na etapie konsultacji rządowego projektu pojawiło się całe mnóstwo uwag oraz sprzeciw ze strony zainteresowanych podmiotów. Rząd oficjalnie wycofał się z procedowania projektu.

Jednak niedawno rzecznik prasowy ministerstwa zdrowia Wojciech Andrusiewicz zapowiedział, że projekt trafi do laski marszałkowskiej jako właśnie projekt poselski. Można się spodziewać, że wkrótce wpłynie do Sejmu, aby mógł zostać w oczekiwanej głównie przez korzystających ze świadczeń sanatoryjnych przyjęty jeszcze w tej kadencji Parlamentu.

Warto dodać, że w ustawie dotyczącej małoletnich i treści pornograficznych znalazły się - również "wrzutkowo" - przepisy zmieniające tzw. ustawę refundacyjną. W części wejść mają w życie już 1 lipca. Minister Cyfryzacji (!) zaproponował uchylenie przepisów regulujących możliwość wystawiania zleceń na zaopatrzenie i naprawę wyrobów medycznych w formie uproszczonej. "W związku z wprowadzoną zmianą w zakresie podstawowej formy wystawiania zleceń na postać elektroniczną, wystawianie zleceń zgodnie ze wzorem uproszczonym, stosowanym w odniesieniu do postaci papierowej, nie będzie znajdowało uzasadnienia" - wyjaśnił projektodawca ustawy o ochronie małoletnich przed dostępem do treści nieodpowiednich w internecie.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.

• COVID-19
• USTAWA
• RATOWNICY MEDYCZNI
• USTAWA O JAKOŚCI