Leczyć tak, aby nie uzależnić
Nie można stawiać znaku równości pomiędzy różnymi lekami przeciwbólowymi. Istnieją np. grupy leków działających nagradzająco, czyli powodujących euforię. Niebezpieczeństwo polega na tym, że z czasem trzeba zażywać coraz większe dawki, zbliżone do toksycznych, by osiągnąć pożądany efekt.

– Prawidłowo prowadzona farmakoterapia bólu minimalizuje ryzyko uzależnień od leków opioidowych – zapewnia dr Woroń. – O wiele mniej działań niepożądanych w postaci uzależnień występuje u pacjentów leczonych w specjalistycznych ośrodkach leczenia bólu lub opieki paliatywnej. Leczenie i stosowanie pewnych leków jest sztuką, która pozwala bezpiecznie prowadzić pacjenta,  nie indukując u niego działań niepożądanych i wystąpienia toksyczności, np. w postaci przedawkowania.

Grupowanie pacjentów w specjalistycznych ośrodkach leczenia bólu lub opieki paliatywnej daje zatem możliwość kontroli. NFZ po numerze PESEL może także sprawdzić, ile recept na dany lek refundowany zostało wypisanych dla danego pacjenta. Po kodzie świadczeniodawcy można zorientować się, czy pacjent „krąży” w poszukiwaniu leku.

Przedawkowania: czy to już epidemia
Dane z USA i Kanady mówią o epidemii legalnie stosowanych narkotyków czy też legalnych narkotykach poza kontrolą.

W kanadyjskiej prowincji Ontario przebadano śmiertelność będącą następstwem uzależnienia od przeciwbólowych środków narkotycznych, na podstawie danych z biura koronera. W latach 1991-2004 odnotowano ponad 7 tys. zgonów z powodu przedawkowania tych substancji, co oznaczało trzykrotny wzrost. W analizowanym okresie, wzrosła też liczba leków wydawanych na receptę, np. na oksykodon – 8,5 razy więcej i 5-krotny wzrost zgonów po jego zażyciu.

Według statystyki opublikowanej pod koniec 2009 roku przez amerykański Centers for Disease Control (CDC), liczba zgonów po przedawkowaniu leków przeciwbólowych, szczególnie przepisywanych na receptę analgetyków opioidowych, potroiła się od 1999 roku. Przeciwbólowe pigułki okazują się bardziej śmiercionośne niż heroina i kokaina.