Czy sprawnemu zarządzaniu szpitalami sprzyja całe „otoczenie systemowe” opieki zdrowotnej w naszym kraju? To jedno z pytań, na które starali się odpowiedzieć podczas II Kongresu Wyzwań Zdrowotnych (Katowice, 9-11 marca br.) między innymi menedżerowie kierujący placówkami medycznymi.

Inwestycje, czyli jednak wracamy do dyskusji o sieci
Małgorzata Majer, prezes Powiatowego Centrum Zdrowia w Brzezinach Sp. z o.o. przyznała, że jej szpital, ze względu na konieczność rozbudowy, potrzebuje sporo pieniędzy na inwestycje.

Dodajmy, że Szpital Specjalistyczny Brzeziny ma bardzo rzadko występującą w Polsce strukturę właścicielską; jednostka należy do spółki, w której 34 proc. udziałów ma samorząd powiatowy, a 66 proc. - prywatny udziałowiec.

- W naszym przypadku pozyskanie środków na cele inwestycyjne nie jest łatwe. Samorząd nie po to zbył większość udziałów prywatnemu podmiotowi, aby teraz dokładać do placówki. Z kolei inwestor prywatny już swój kapitał zaangażował i na razie nie spieszy się z ponoszeniem kolejnych kosztów - stwierdza prezes Majer.

W Brzezinach liczą jednak, że uda im się wypracować środki na inwestycje. - Mimo że w ostatnich latach było tylko aneksowanie umów z NFZ, zwiększyliśmy kontrakt, przede wszystkich ze względu na rozwój onkologii w naszym szpitalu. Nie ukrywam też, że wiążemy spore nadzieje z tworzoną siecią szpitali (jako jednostka powiatowa placówka w Brzezinach wejdzie do sieci szpitali na II poziomie - przyp. red.) - przyznaje Małgorzata Majer.

- Według naszych wstępnych symulacji w sieci zyskamy finansowo. Np. na chirurgii ogólnej, z powodu niskiego kontraktu, już po dwóch miesiącach tego roku mamy wykonanie świadczeń na poziomie 270 proc. Obsługujemy dwa powiaty i nie możemy nie przyjąć pacjentów. Wejście do sieci powinno pomóc w zbilansowaniu zarówno działalność oddziału chirurgii, jak i całego szpitala - zaznacza.

Życie poza siecią, czyli nadzieja w konkursach
Do sieci nie zakwalifikuje się natomiast inna lecznica (z kilku reprezentowanych podczas kongresowego panelu pt. „Zdrowy szpital, cz. II”), czyli Szpital Nefrolux w Siemianowicach Śląskich.

- Nie powstaliśmy w wyniku przekształcenia placówki publicznej, np. samorządowej. Od 15 lat działamy na rynku jako podmiot wyłącznie prywatny, prowadząc między innymi całościową opiekę nad pacjentami dializowanymi, od poradni po rehabilitację - tłumaczy Lucjan Sobieraj, prezes spółki Nefrolux.

Siemianowicki szpital, oprócz nefrologii posiada też m.in. oddziały chirurgii ogólnej, intensywnej terapii oraz okulistyczny. - Przyjmujemy pacjentów całodobowo. Ponieważ jednak od kilku lat nie było postępowań konkursowych, nie mamy zakontraktowanej przez NFZ izby przyjęć. Dlatego nie kwalifikujemy się do sieci - dodał prezes Sobieraj. - Będziemy oczywiście ubiegać się o odrębne kontraktowanie oddziałów w postępowaniach konkursowych. Czas pokaże, z jakim skutkiem.

Co dalej z PPP?
- Staramy się jednak optymistycznie patrzeć w przyszłość. Pozostaje pytanie, czy 2,5 tys. hospitalizacji jakie wykonujemy rocznie, NFZ będzie chciał przenieść do oddziałów internistycznych (w szpitalach sieciowych - przyp. red.), które jednak nie do końca są przygotowane do opieki nad pacjentami dializowanymi - uważa prezes Sobieraj.

Zwraca też uwagę, że planowane wejście w życie przepisów o sieci szpitali, którą tworzyć będą w zdecydowanej większości szpitale publiczne, jeszcze bardziej może utrudnić - i tak już w naszym kraju „śladowe” - inwestowanie w formule partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP).

- Mapy potrzeb zdrowotnych mówią o liczbie łóżek danego profilu w powiecie lub województwie. Nie wzięto pod uwagę standardów hospitalizacji - podkreśla Lucjan Sobieraj. - Tymczasem w Polsce nadal dominują sale wielołóżkowe. Obawiam się, że dostosowanie ich do standardów europejskich, obejmujących między innymi pokoje 1- czy 2-osobowe, w większości przypadków nie będzie w naszym kraju możliwe - powiedział.

Zdaniem prezesa Sobieraja główną przeszkodę na drodze do takich inwestycji stanowią kwestie finansowe, gdyż wsparcie unijne niebawem się skończy, natomiast, z różnych powodów, przedsięwzięcia w ramach PPP w polskiej ochronie zdrowia nadal nie bardzo się udają.

IOWISZ - pierwsze doświadczenia i wnioski
Szefowie szpitali mówili też o planowaniu oraz finansowaniu przedsięwzięć inwestycyjnych w kontekście wprowadzonego w ubiegłym roku przez resort zdrowia Instrumentu Oceny Wniosków Inwestycyjnych w Sektorze Zdrowia (IOWISZ).

- Zdążyliśmy złożyć na razie jeden wniosek w ramach IOWISZ-a na inwestycję o wartości ponad 10 mln zł. Uzyskał pozytywną opinię - mówi Ewa Bachta, zastępca dyrektora ds. ekonomiczno-administracyjnych Górnośląskiego Centrum Medycznego w Katowicach-Ochojcu.

Jej zdaniem samo wypełnienie formularza IOWISZ nie sprawia większych trudności. - Te wnioski są zbliżone do tych składanych wcześniej przy ubieganiu się o środki unijne. Więcej problemów sprawiać może natomiast gromadzenie całej dokumentacji załączanej do IOWISZ-a - stwierdza dyrektor Bachta.

Dodaje, że IOWISZ dotyczy inwestycji obejmujących część medyczną („białą”) lecznic. - Niestety, środki na modernizację infrastruktury, na przykład przebudowę kuchni szpitalnej, czy wymianę różnego rodzaju instalacji, musimy zdobyć sami - podkreśla Ewa Bachta.

Rośnie ryzyko inwestycyjne
Z kolei mec. Piotr Najbuk z Praktyki Life Science Kancelarii Domański Zakrzewski Palinka przypomina, że IOWISZ z jednej strony jest obecnie obowiązkowym narzędziem potrzebnym jednostkom ochrony zdrowia w trakcie ubiegania się o wspomniane środki unijne, ale z drugiej strony to istotny instrument przy zawieraniu kontraktów z publicznym płatnikiem.

- Ponieważ jednak w finansowaniu działalności w ramach planowanej sieci szpitali głównym źródłem przychodów placówek nie będzie tryb konkursowy czy konkurencyjny, ale wyznaczona z góry kwota ryczałtu, pozytywna ocena złożonego przez „sieciowy” szpital IOWISZ-a nie będzie miała istotnego znaczenia - wskazuje prawnik.

Dodaje: - Mogą natomiast zdarzać się sytuacje, w których podmiot ubiegający się o ocenę celowości inwestycji otrzyma pozytywną opinię w tej kwestii, gdyż jego przedsięwzięcie jest uzasadnione ze względu na lokalne czy regionalne potrzeby zdrowotne, ale podmiot ten nie wejdzie do sieci szpitali.

W opinii mec. Piotra Najbuka ryzyko biznesowe związanie z prowadzeniem takiej inwestycji może okazać się bardzo wysokie, gdyż nie ma pewności, że świadczeniodawca, który znajdzie się poza siecią szpitali, uzyska finansowanie swojej działalności w drodze konkursowej.

Z problemami zostaliśmy pozostawieni sami sobie
- Oczywiście planowana sieć szpitali to ważna regulacja. Uważam jednak, że nie powinniśmy zapominać o całym otoczeniu, w którym funkcjonują placówki medyczne, w tym o dramatycznie narastających problemach kadrowych w ochronie zdrowia - uważa Dorota Gałczyńska-Zych, dyrektor Szpitala Bielańskiego w Warszawie.

- Jesteśmy już bardzo zmęczeni kolejnymi zmianami i poprawkami przepisów, a także znakami zapytania dotyczącymi przyszłości naszej opieki zdrowotnej. Ponadto musimy borykać z coraz większymi brakami personalnymi wśród lekarzy - mówiła dyrektor Gałczyńska-Zych.

Zwracała uwagę, że z tymi problemami zarządzający szpitalami zostali pozostawienia sami sobie: - Na Mazowszu odczuwamy już ogromny deficyt lekarzy wielu specjalności, między innymi chirurgów dziecięcych, neonatologów, ortopedów - wyliczała.

W jej opinii ten problem wydaje się obecnie „nierozwiązywalny”. Zdaniem Doroty Gałczyńskiej-Zych planowana sieć szpitali w żaden sposób nie przyczyni się do zapełnienia potężnych luk kadrowych w lecznicach.

- Potrzebne są bardziej skuteczne niż dotychczas rozwiązania dotyczące modelu kształcenia kadr medycznych - podsumowała dyrektor Szpitala Bielańskiego w Warszawie.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.

• SIEĆ SZPITALI
• ZARZĄDZANIE SZPITALAMI
• HCC
• IOWISZ