Przypomnijmy, że zgodnie z ustawą o działalności leczniczej (art. 54 ust. 5), która weszła w życie 1 lipca 2011 r., zmiana wierzyciela SP ZOZ-u wymaga zgody organu tworzącego ten zakład opieki zdrowotnej, np. jednostki samorządu terytorialnego lub uczelni.

Dostawca ma być dostawcą
Jak już wcześniej pisaliśmy, od kilku lat podmioty finansowe, nie mające statusu banku, a uczestniczące w obrocie wierzytelnościami w oparciu o różne formy prawne (m.in. poręczenia, gwarancje, przekaz, factoring) przystępują do postępowań o udzielenie zamówień publicznych jako konsorcjant wspólnie z faktycznym dostawcą leków, sprzętu czy materiałów medycznych, usług etc.

Orzecznictwo sądów coraz częściej wskazuje jednak, że takie praktyki w wielu przypadkach są w istocie sposobem na omijanie ustawowego zakazu obrotu szpitalnymi zobowiązaniami bez zgody organu tworzącego SP ZOZ.

- Celem takiego „konsorcjum” nie jest wspólne wykonywanie przedmiotu umowy, ale de facto uzyskanie prawa do przyszłej wierzytelności. Takie stanowisko znalazło potwierdzenie m.in. w wyroku Sądu Najwyższego (I CSK 486/15), w sprawie, którą prowadziłem w imieniu jednego z warszawskich szpitali klinicznych - przypomina mec. Szymon Jusiel z Kancelarii Prawa Gospodarczego i Finansowego w Warszawie.

Pomogły im wcześniejsze doświadczenia
To rozstrzygnięcie SN, a także wiele podobnych, dotyczyło jednak kwestii zobowiązań finansowych. Co więcej, skutkiem wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 3 marca 2017 r. (w sprawie VI ACa 1290/16) podmiot finansowy (jako uczestnik konsorcjum) zmuszony był nawet zwrócić szpitalowi wcześniej zapłacone przez ten szpital należności.

- Nie było natomiast do końca jasne jak tego rodzaju „konsorcja finansowe” należy analizować przez pryzmat przepisów ustawy o zamówieniach publicznych w związku z art. 54 ust. 5 ustawy o działalności leczniczej - dodaje prawnik.

Odpowiedź na to pytanie dał wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 14 marca 2017 r., w którym KIO w całości podzieliła stanowisko Centralnego Szpitala Klinicznego w Warszawie, który odrzucił w ubiegłym roku ofertę złożoną w postępowaniu przetargowym przez konsorcjum złożone z dostawcy leków i firmy finansowej (parabankowej).