Jak zauważają eksperci INFARMA, kluczową przyczyną obecnego kryzysu lekowego w Polsce jest systematycznie zwiększający się popyt na leki, któremu nie towarzyszy proporcjonalny przyrost budżetu refundacyjnego. Dane pokazują, że dynamika wzrostu budżetu refundacyjnego jest niższa niż dynamika wzrostu całkowitego budżetu NFZ na świadczenia o niemal 9 pkt procentowych.

Od lat wydatki na leki nie osiągnęły maksymalnego progu 17% z wydatków NFZ na świadczenia, co umożliwiają zapisy ustawy refundacyjnej. Od kilku lat wskaźnik ten sukcesywnie spada - od 16,92% w 2017 do planowanych 15,25% w 2020 roku.

- Naszym zdaniem najszybszym i najbardziej efektywnym rozwiązaniem obecnej sytuacji jest zwiększenie budżetu na refundację leków w 2020 roku o 1,5 mld złotych, co umożliwi osiągnięcie 17% progu wydatków na leki, a w kolejnych latach utrzymanie go na poziomie min. 16,5% - podkreśla Bogna Cichowska-Duma, dyrektor generalna INFARMA, cytowana w informacji prasowej przekazanej przez INFARMA mediom.

Jak przekonuje dyrektor, w polskich realiach inwestycja w leki jest ponad trzykrotnie bardziej efektywna niż nakłady na całość pozostałych wydatków w ochronie zdrowia: - Dzieje się tak, ponieważ skuteczność leków jest bardzo wysoka, ale jednocześnie jest to najbardziej niedofinansowany obszar.

Obecnie publiczne finansowanie ochrony zdrowia w Polsce oraz publiczne wydatki na leki są jednymi z najniższych w Europie. W stosunku do PKB wydatki na leki w naszym kraju stanowią 0,5%, podczas gdy średnia dla pozostałych krajów Grupy Wyszehradzkiej (Czechy, Słowacja, Węgry) to 1,2% . Również kraje najbardziej rozwinięte przeznaczają średnio 1,2% PKB na farmakoterapię, jednak tu należy mieć na względzie, że odsetek ten jest liczony od znacznie wyższego PKB, co daje nieporównywalne wartości nominalne.

Niskie nakłady na leki przekładają się na ograniczony dostęp Polaków do nowoczesnych leków. Zaledwie 0,3% medykamentów stosowanych w Polsce to molekuły nowoczesne (wprowadzone do refundacji w ciągu ostatnich 10 lat), podczas gdy w niektórych krajach Europy Zachodniej stanowią one nawet niemal 3% całkowitej konsumpcji farmaceutyków - twierdzi INFARMA.

Jak przekonują rodzimi producenci leków, zwiększenie budżetu na leki o 1,5 mld w planie finansowym NFZ na 2020 rok, a następnie w kolejnych latach jego sukcesywny, proporcjonalny wzrost wraz z rosnącym budżetem na świadczenia zdrowotne i rosnącymi potrzebami zdrowotnymi, pozwoli zapewnić bezpieczeństwo zdrowotne Polaków w przyszłości.