Rozwój telemedycyny w Polsce ma stosunkowo krótką historię. Rodzima praktyka potwierdza już jednak podstawowe korzyści związane z tym obszarem ochrony zdrowia.

Narodowy Fundusz Zdrowia umożliwił kontraktowanie dwóch odrębnych procedur tego typu - telekonsylium geriatrycznego i kardiologicznego.

Różne formy świadczeń telemedycznych są wykorzystywane przez największe uczelnie medyczne (m.in. Uniwersytety Medyczne w Warszawie, Wrocławiu, Gdańsku, Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego), instytucje badawcze (np. Instytut Matki i Dziecka) oraz duże szpitale i kliniki, w ramach których powstają specjalistyczne jednostki.

Wciąż jednak wielu dyrektorów i managerów zdrowia z niechęcią podchodzi do możliwości zawierzenia zdrowia pacjenta nowym technologiom. Niesłusznie. Dotychczasowa polska praktyka w tej dziedzinie, m.in. projekty realizowane w Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu, potwierdza podstawowe korzyści związane z telemedycyną.

Telekonsylia
Telekonsylia geriatryczne i kardiologiczne przypominają klasyczne konsylium z tą tylko różnicą, że lekarze rozmawiają ze sobą za pośrednictwem komunikatora do prowadzenia rozmów głosowych lub wideokonferencji. Dzięki temu rozwiązaniu pacjent przebywający w gabinecie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej może skontaktować się ze specjalistą, np. kardiologiem.

Obaj lekarze uczestniczą w badaniu chorego i mają kontakt z nim synchroniczny kontakt. Mogą w czasie rzeczywistym wymieniać się uwagami i konsultować przebieg spotkania. Co więcej, wykorzystanie narzędzi telemedycznych pozwala na transfer danych obrazowych takich jak EKG czy USG, a także dźwięku dzięki wykorzystaniu stetoskopu elektronicznego.

Dobre przykłady zachęcają innych. Specjalny program telemedyczny wdrażany jest obecnie m.in. w Szpitalu Miejskim w Piekarach Śląskich, gdzie uruchomiana jest specjalna platforma łącząca pacjentów z lekarzami na Podlasiu.

Więcej technologii, więcej korzyści
Telekonsylium to tyko jedna z możliwych form wykorzystania nowych technologii w służbie zdrowia. Potencjalnych korzyści jest znacznie więcej.

Narzędzia telemedyczne umożliwiają lepszą optymalizację procesu leczenia. Analiza tradycyjnych danych o stanie zdrowia pacjenta w formie papierowej dokumentacji medycznej jest czasochłonna, niejednokrotnie też zgromadzone informacje są niekompletne lub nieczytelne. Zdalny dostęp do cyfrowych danych za pośrednictwem systemów teleinformatycznych nie tylko umożliwia szybkie uzyskanie pożądanej wiedzy, ale także znacząco ułatwia ich analizę np. za pomocą specjalistycznych aplikacji.

Połączenia audio-wideo umożliwiają ponadto jednoczesny udział w konsultacji z pacjentem kilku specjalistów znajdujących się fizycznie w różnych miejscach. W przypadku tradycyjnych, osobistych odwiedzin zgromadzenie odpowiedniego zespołu ekspertów byłoby zazwyczaj niemożliwe.  

Łatwy i szybki dostęp do lekarza za pośrednictwem komputera lub urządzenia mobilnego eliminuje przeszkody takie jak odległość do przychodni, brak możliwości dojazdu czy bariery architektoniczne. Jest to szczególnie istotne np. w przypadku osób mieszkających na obszarach wiejskich, osób starszych i niepełnosprawnych ruchowo, a także Polaków przebywających za granicą, którzy wolą skorzystać z porady polskojęzycznego lekarza.

Co więcej, telemedycyna powoduje zmniejszenie liczby tradycyjnych, bezpośrednich wizyt. Jak pokazuje statystyka, większość odwiedzin u lekarza to czasochłonne wizyty kontrolne, podczas których przeprowadzany jest jedynie podstawowy monitoring stanu zdrowia.

Redukcja liczby odwiedzin przy wykorzystaniu zdalnych połączeń zwalnia zasoby dostępne na miejscu, zwiększając możliwość dokładnego diagnozowania i leczenia nowych przypadków. Jednocześnie kontrola stanu zdrowia dotychczasowych pacjentów ulega poprawie dzięki pogłębionej analizie cyfrowych danych.

Dotychczasowe doświadczenia związane z telemedycyną wskazują, że łatwy i systematyczny kontakt z lekarzem zachęca pacjenta do dbania o własne zdrowie. Regularne połączenie online sprzyja przestrzeganiu planu terapeutycznego, zwiększa też poziom zaufania pacjenta do lekarza. Komfort związany z dostępnością specjalisty prosto z domu lub z pobliskiej przychodni sprawia, że pacjent chętniej angażuje się w diagnostykę, leczenie czy rehabilitację.

Legalnie i bezpiecznie
Udzielanie świadczeń telemedycznych w polskim systemie prawnym jest dopuszczalne, co wprost potwierdza art. 3 ustawy o działalności leczniczej, zgodnie z którym świadczenia zdrowotne mogą być udzielane za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.

Przepisy nie zawierają szczególnych wymogów dla systemów teleinformatycznych wykorzystywanych do telekonsultacji. Oznacza to w szczególności, że niektóre powszechnie dostępne komunikatory internetowe posiadające tryb transmisji wideo/audio czy chatu, mogą być wykorzystywane w celu przeprowadzenia telekonsultacji, bowiem spełniają wymogi dotyczące bezpieczeństwa danych wynikające z innych przepisów.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.

• TELEMEDYCYNA
• TELEMEDYCZNE MONITOROWANIE CHORYCH