Podobną zależność zaobserwowano także w przypadku innych zjawisk dotyczących układu rozrodczego - wczesnej menopauzy, powikłań ciąży oraz wycięcia macicy (histerektomii).

Naukowcy przeanalizowali dane z badania UK Biobank, obejmującego ponad pół miliona mężczyzn i kobiet w wieku do 69 lat, rekrutowanych pomiędzy rokiem 2006 a 2010.

Uczestnicy wypełniali kwestionariusze dotyczące ich stylu życia, środowiska oraz przebytych chorób i dolegliwości. Wzięli także udział w testach oceniających stan zdrowia oraz funkcjonowanie, jak również dostarczyli próbki moczu, krwi i śliny.

Ogółem wzięto pod uwagę 267 440 kobiet oraz 215 088 mężczyzn - (żadna z badanych osób nie chorowała na serce w momencie rozpoczęcia badania). Uczestników obserwowano do marca 2016, albo do pierwszego zawału lub udaru.

Na początku badania średnia wieku biorących w nim udział kobiet wynosiła 56 lat, przy czym 51 proc. pochodziło z najzamożniejszej brytyjskiej populacji. Sześć na 10 nigdy nie paliło.

Przeciętny wiek wystąpienia pierwszej miesiączki wynosił 13 lat, większość (85 proc) kobiet była w ciąży, a niemal połowa (44 proc.) miała dwoje dzieci. Pierwsze dziecko rodziły w wieku średnio 26 lat.

Co czwarta z badanych kobiet miała za sobą poronienie, a 3 proc. - urodzenie martwego dziecka. Niemal dwie trzecie przeszło menopauzę (średnia wieku 50 lat).

42 proc. mężczyzn zostało ojcami dwojga dzieci zanim rozpoczęły się badania.

Podczas monitorowanego okresu (około 7 lat) odnotowano 9054 przypadków chorób układu krążenia, z czego 34 proc. - u kobiet. W 5782 przypadkach chodziło o chorobę wieńcową (28 proc. stanowiły kobiety), natomiast w 3489 - o udar (43 proc. kobiet).

Analiza danych wykazała, że wystąpienie miesiączki przed 12. rokiem życia wiązało się z ryzykiem chorób układu krążenia wyższym o 10 proc. niż w przypadku typowego początku (13 rok życia i później).

Podobnie było z wczesną (przed 47. rokiem życia) menopauzą - wiązała się z wyższym o 33 proc. ryzykiem chorób układu krążenia (ryzyko udaru rosło aż o 42 proc.).

Każde poronienie zwiększało ryzyko chorób serca o 6 proc. Natomiast martwe urodzenia wiązały się z wyższym o 22 proc. ryzykiem chorób układu sercowo - naczyniowego, zwłaszcza udaru, którego ryzyko rosło o 44 proc.

Histerektomia wiązała się z podwyższeniem ryzyka chorób serca o 20 proc, a wcześniejsze usunięcie jajników zwiększało ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego dwukrotnie w porównaniu do kobiet, które nie przebyły histerektomii ani usunięcia jajników.

Również młody wiek, w którym dana osoba po raz pierwszy została rodzicem wydawał się być czynnikiem ryzyka - każdy dodatkowy rok obniżał je o około 3 proc.

Związek pomiędzy liczbą dzieci oraz chorobami układu krążenia był podobny w przypadku mężczyzn i kobiet, co sugeruje, że czynniki społeczne, psychologiczne i behawioralne mogą być ważniejsze od biologicznych.

Ponieważ chodzi o badania obserwacyjne, nie da się ustalić dokładnie przyczyny i skutku. Ponadto dane dotyczące czynników reprodukcyjnych podane przez uczestników niekoniecznie są precyzyjne. Niemniej jednak badania objęło wiele osób i pozwoliło uwzględnić liczne czynniki. Zdaniem autorów kobiety z wczesną miesiączką i podobnymi czynnikami ryzyka powinny być poddawane częstszym badaniom układu krążenia. 

• BADANIA NAUKOWE
• CHOROBY UKŁADU KRĄŻENIA
• MIESIĄCZKA