U chorych na cukrzycę uszkodzeniu ulegają przede wszystkim małe i duże naczynia krwionośne oraz nerwy obwodowe. Uszkodzenie nerwów, określane mianem neuropatii cukrzycowej, jest przyczyną silnych bólów, wywoływanych nawet przez lekki dotyk. Ostatecznie, prowadzi ono do obumarcia nerwów i zaburzeń czucia w kończynach, co naraża pacjentów na trudno gojące się rany i infekcje (tzw. stopa cukrzycowa), które często kończą się amputacją. Statystyki wskazują, że od 40 do 70 proc. wszystkich amputacji nóg ma związek z neuropatią cukrzycową. W Polsce, na przykład, jest ich 14 tys. rocznie.

Naukowcy z Uniwersytetu Stanu Kansas opracowali lek, o tymczasowej nazwie KU-32, który u myszy z cukrzycą nie tylko hamuje rozwój neuropatii, ale wręcz przywraca czynność neuronów czuciowych w uszkodzonej tkance nerwowej. KU-32 blokuje jedno z białek tzw. szoku termicznego – Hsp90, w wyniku czego rośnie poziom innego białka z tej grupy – Hsp70. Białka te określa się również jako opiekuńcze, gdyż ich produkcja wzrasta w komórkach w warunkach szkodliwych i stresujących, jak np. zbyt wysoki lub zbyt niski poziom glukozy, obecność alkoholu i innych trucizn, a także infekcje.

– Nasze badania jako pierwsze dowodzą, że działanie lekiem na białka opiekuńcze może odwracać zaburzenia czucia związane z neuropatią cukrzycową – komentuje jeden z autorów pracy, prof. Rick Dobrowsky. Badacz ma nadzieję, że KU-32 pomoże w przyszłości leczyć to powikłanie cukrzycy u ludzi.

Jak wykazały doświadczenia, efekty działania leku mają charakter długotrwały – można go podawać doustnie raz na tydzień i ciągle jest skuteczny, nawet gdy stosuje się do w małych dawkach. Pozwala to uniknąć silnych działań niepożądanych.

– Nasze testy wskazują, że KU-32 jest zupełnie nietoksyczny i bardzo dobrze wchłania się do krwiobiegu – komentuje współautor pracy Brain Blagg.

Obecnie w leczeniu neuropatii cukrzycowej stosuje się dwa leki, jeden ma działanie przeciwdrgawkowe, drugi jest lekiem przeciwdepresyjnym, ale żaden z nich nie odwraca uszkodzeń nerwów obwodowych.

W przyszłości naukowcy chcą sprawdzić na jakim etapie rozwoju neuropatii cukrzycowej można zastosować KU-32, aby był on ciągle skuteczny i na jakim etapie może on przynieść najwięcej korzyści. Autorzy pracy liczą też, że za rok lub dwa lata będą mogli rozpocząć testy KU-32 na pacjentach.  

• LECZENIE CUKRZYCY
• NEUROPATIA CUKRZYCOWA