- Alergie, astma, nieswoiste zapalenie jelita, choroby autoimmunologiczne takie jak reumatoidalne zapalenie stawów, cukrzyca typu I, toczeń, stwardnienie rozsiane to bardzo niebezpieczne choroby spowodowane nadmierną aktywnością układu immunologicznego. Obserwuje się coraz większą zapadalność na niektóre z tych chorób. Tendencja ta jest szczególnie widoczna w krajach rozwiniętych - mówi dr Piotr Bąska ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

Metodą na te choroby mogą się okazać pasożyty, aby przeżyć w człowieku, musiały nauczyć się hamować działanie ludzkiego układu immunologicznego.

- W toku ewolucji były naszymi nieodłącznymi towarzyszami, stając się - podobnie jak niektóre bakterie saprofityczne - nauczycielem układu immunologicznego, aby ten nie był nadaktywny. Wszystko było w porządku do początku ubiegłego stulecia, kiedy standardy życia i warunki higieniczno-sanitarne większości społeczeństwa nie były zbyt wysokie, a antybiotyki i leki przeciw pasożytnicze nie były tak często stosowane jak dziś - mówi dr Bąska.

- Inwazje pasożytnicze były wtedy na porządku dziennym. Teraz w krajach rozwiniętych: w Europie i Stanach Zjednoczonych, pozbyliśmy się części z nich. W efekcie nasz układ immunologiczny nie ma nauczyciela, który hamowałby jego wybryki - wyjaśnia.

Rezultatem są choroby autoimmunologiczne i alergie, które oprócz problemów zdrowotnych powodują też ogromne straty ekonomiczne. - Sama tylko astma i nieswoiste zapalenie jelita generują straty w UE rzędu miliardów euro rocznie - podaje dr Bąska.

Lekarze i naukowcy sięgają więc po pasożyty, które aplikują pacjentom. Prym wśród nich wiedzie gatunek nicienia zwany włosogłówką. - Badania wykazały, że inwazja włosogłówką daje bardzo dobre wyniki u osób cierpiących na nieswoiste zapalenie jelita, czyli przewlekły stan zapalny jelita, charakteryzujący się krwawymi biegunkami, gorączką czy innymi przykrymi dolegliwościami - wyjaśnia badacz.

W swoim projekcie badawczym chce wykorzystać tęgoryjce do osłabiania objawów nieswoistego zapalenia jelita. Jeśli wyniki będą obiecujące będzie sprawdzał, jak pasożyty wpływają na układ immunologiczny, które szlaki biochemiczne są przez nie aktywowane, które hamowane. W przyszłości umożliwi to projektowanie nowoczesnych leków, odtwarzających działanie tęgoryjców.

- We współpracy chemików i bioinformatyków chcemy zaprojektować substancje, które działają na poziomie molekularnym tak samo jak pasożyt, ale będą dużo bezpieczniejsze. Zastąpienie żywych pasożytów szczegółowo scharakteryzowanymi lekami pozwoli na unikniecie działań niepożądanych wywoływanych przez tęgoryjce. Możliwe, że uda nam się wydobyć i zamknąć w pigułce to, co najlepsze w tęgoryjcach, pozbywając się ich działań niepożądanych - podkreśla dr Bąska.

 

 

 

 

 

• BADANIA NAUKOWE
• ASTMA