W odpowiedzi na stres nasze komórki aktywują procesy ochronne, które wygaszają zupełnie produkcję białek. Najnowsze badania wykazały, że procesom tym towarzyszy zmiana kształtu mitochondriów, stanowiących centra energetyczne komórek, które zamiast wyglądać jak nasiona fasoli zaczynają przypominać nitki makaronu.

- Wystarczy zaledwie kilka godzin zatrzymanej produkcji białek, by zmienił się kształt mitochondriów. Kształt ten utrzymuje się potem przez wiele godzin. Wydaje się, że jest to strategia chroniąca funkcjonowanie mitochondriów na wczesnym etapie doświadczania stresu - mówi autor analizy dr Luke Wiseman z The Scripps Research Institute (TSRI) w stanie Kalifornia.

Naukowcy obserwowali reakcje komórek na kumulację niesfałdowanych białek (ang. Unfolded Protein Response), która ma kilka odgałęzień regulujących różne funkcje komórkowe. Autorzy skoncentrowali się na tym, w jaki sposób stres w komórkach siateczki śródplazmatycznej wpływa na wygląd i pracę mitochordriów.

Ważną rolę odgrywa tu kinaza PERK, której odpowiednia aktywność zapewnia prawidłowe funkcjonowanie mitochondriów w okresach stresu. Jeśli jednak dochodzi do nadaktywności szlaku sygnałowego PERK, następuje samozniszczenie komórki. Z wiekiem coraz trudniej jednak zachować równowagę, gdyż reakcja PERK staje się słabsza.

Badacze zaobserwowali, że zatrzymanie produkcji białek za pomocą aktywacji PERK okazało się chronić mitochondria.

Defekty w obrębie szlaku sygnałowego PERK, podobnie jak dysfunkcje mitochondriów, mają związek z wieloma chorobami, takimi jak cukrzyca, choroby układu sercowo-naczyniowego czy choroby neurodegeneracyjne. Naukowcy liczą na to, że nowe informacje pomogą opracować metody usprawnienia szlaku sygnałowego PERK oraz naprawić powodujące choroby defekty mitochondriów.

• STRES
• MITOCHONDRIA