Ustawa ta weszła w życie 1 lipca 2011 roku i zawiera rozwiązania dla zakładów opieki zdrowotnej oraz ich organów tworzących w sytuacji, w której placówka nie jest w stanie sama sobie poradzić z zadłużeniem.

Art. 59 ustawy nakłada na podmiot tworzący pewne obowiązki w sytuacji, w której sprawozdanie finansowe SPZOZ-u wykaże ujemny wynik finansowy. - Obowiązek ten powstaje wówczas, gdy wynik finansowy, po dodaniu kosztów amortyzacji, w pełnym roku obrotowym objętym sprawozdaniem finansowym, jest nadal ujemny - wyjaśnia Monika Duszyńska, partner kierujący zespołem ds. sektora farmaceutycznego i ochrony zdrowia w kancelarii CMS Cameron McKenna.

Likwiduj albo przekształcaj

Zatem z jednej strony podmiot tworzący SPZOZ może, w ciągu trzech miesięcy od upływu terminu zatwierdzenia sprawozdania finansowego SPZOZ-u, pokryć ujemny wynik finansowy za rok obrotowy tego zakładu.

- Z drugiej strony, w przypadku niepokrycia ujemnego wyniku finansowego w tym terminie, podmiot tworzący, w ciągu kolejnych 12 miesięcy, ma obowiązek podjąć decyzję albo o przekształceniu zakładu, albo o jego likwidacji - opisuje Duszyńska.

Decyzja ta następuje w drodze rozporządzenia, zarządzenia lub uchwały o zmianie formy organizacyjno- prawnej albo o likwidacji samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej. Dlatego decyzje podejmowane w roku 2013 odnośnie pokrycia ewentualnego ujemnego wyniku finansowego będą miały kluczowe znaczenie dla dalszych losów placówki.

- W roku 2013 przypadnie termin zatwierdzania sprawozdań finansowych za rok 2012, jako za pierwszy rok obrotowy rozpoczęty po dniu wejścia w życie ustawy o działalności leczniczej. Najczęściej właśnie w 2013 roku przypadnie - liczony od dnia zatwierdzenia tego sprawozdania - trzymiesięczny termin na pokrycie przez podmiot tworzący ujemnego wyniku finansowego SPZOZ-u - opisuje Monika Duszyńska.

Mamy więc dwie opcje ustawowe, jeśli podmiot tworzący nie pokryje ujemnego wyniku finansowego placówki w tym terminie. W ciągu następnych 12 miesięcy będzie zobligowany albo do zlikwidowania placówki, albo do jej przekształcenia.

W przypadku przekształcenia SPZOZ-u w spółkę prawa handlowego należy rozróżnić dwa nurty wynikające z ustawy. - Po pierwsze przekształcenie z pomocą finansową, która oferowana jest tylko do końca przyszłego roku, choć realizowana będzie także w roku 2014 (dla tych, którzy zgłosili się po 15 października 2013 r.) - mówi Piotr Warczyński, dyrektor departamentu organizacji ochrony zdrowia w Ministerstwie Zdrowia.