Raport przygotowano na zlecenie Związku Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych Infarma.

W raporcie jako główne rekomendacje wskazano m.in. potrzebę zwiększenia dostępności pacjentów do leków poprzez zwiększenie liczby refundowanych innowacyjnych terapii, skuteczniejsze, systemowe regulacje prawne dotyczące dystrybucji leków, w tym mechanizmy ograniczające nielegalny wywóz leków z Polski, uproszczenie systemu refundacji dla lekarzy i farmaceutów, obniżenie realnego kosztu farmakoterapii dla pacjenta oraz zwiększanie przejrzystości procesu decyzyjnego dotyczącego refundacji leków.

Autorzy raportu zaznaczyli, że obowiązująca od początku 2012 r. ustawa refundacyjna spowodowała trwałe zmniejszenie wydatków Narodowego Funduszu Zdrowia na refundację leków. Zaplanowany udział tych wydatków w budżecie Funduszu, wynoszący 17 proc., jest co roku zdecydowanie niższy.

Jak czytamy w raporcie, w ciągu dwóch lat spadek ten wyniósł w sumie ponad 3 mld zł, które - wbrew wymogom ustawy - nie zostały przeznaczone na nowe terapie. Jak podkreślono, "publiczny płatnik zapłacił za leki istotnie mniej niż przed wejściem w życie ustawy, lecz część tych kosztów z własnych portfeli ponieść musiały osoby chore".

W raporcie czytamy, że wzrosła średnia wysokość opłaty pacjenta w przypadku leków wydawanych w aptece na receptę. To efekt wypisywania przez lekarzy większej liczby recept pełnopłatnych oraz nierefundowanych. To z kolei wynika z obaw środowiska medycznego przed finansowymi konsekwencjami błędnie wypisanych recept.

W latach 2010-2013 dopłaty pacjentów do leków na receptę wzrosły o 700 mln zł rocznie, głównie poprzez zwiększony zakup leków nierefundowanych. W tych latach wydatki pacjentów na leki refundowane spadły o 500 mln zł, głównie przez zmniejszenie liczby kupionych opakowań - pokazał raport.

W dokumencie wskazano też, że ustawa wprowadziła nierówności między pacjentami. W przypadku różnych grup terapeutycznych istnieje duża dysproporcja w średniej odpłatności pacjenta za leki.

Ustawa wpłynęła ponadto - według autorów raportu - na pogorszenie sytuacji ekonomicznej producentów środków farmaceutycznych, hurtowni farmaceutycznych i aptek.

- W raporcie zabrakło globalnej oceny, że ta ustawa niezależnie od zastosowanych technik była jedną z najbardziej istotnych i udanych w polskim systemie opieki zdrowotnej - ocenił wiceminister zdrowia Igor Radziewicz-Winnicki podczas debaty po prezentacji raportu. Jak podkreślił, ustawa spowodowała wzrost dostępu do nowych technologii. Jak mówił, na ponad 4,3 tys. refundowanych leków, pacjenci dopłacają ponad 15 zł, tylko do 742.